پیش‌نویس:چه کسی می تواند نقد ادبی کند؟

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

چه کسی می تواند نقد ادبی کند؟[ویرایش]

مجتبی گلستانی زاده [1] در پاسخ به این سوال که چه کسی حق ادبی را دارد و منتقد کیست می گوید؛ با درنظر داشت معنای وسیع واژه نقد نه تنها اینکه این یک سوال نادرست است وکسی از کسی دیگر حق نقد را گرفته نمی تواند بلکه همه وظیفه دارند نقد کنند، همه باید زیبای ها را از زشتی ها، سره را از ناسره و حق را از باطل جدا کنند و در مقابل عده ای سو استفاده جو که می خواهند حق نقد را از دیگران بگیرند تا حرف و خواسته ی خود را به کرسی بنشانند، بی تفاوت ننیشینند، بنابراین هیچکسی نمی تواند کسی دیگر را از نقد ادبی  و انواع دیگرمنع نماید و می بایست این راه را برای دیگران بازنمایند و موانعی را که سد این راه میشوند، بردارند.

اگرچه به قول سقراط نقد و نظر ازهم قرق دارند زیرا نقد براساس معیارها، آمادگی قبلی و تخصصی انجام میشود و نظر بدون آمادگی قبلی و اصول خاص صورت می گیرد اما با آنهم همه کسانی که به مطالعه و ادبیات دسترسی دارند می بایست به این موضوع توجه نمایند و نقد نظری نمایند. در پاسخ به این که چه کسانی میتوانند نقد تخصصی ادبی کند حسن صنوبر، شاعر و منتقد ادبی دو نکته را مهم و ضروری می داند زیرا نقد تخصصی فرایند پیچیده و روشی است که به فهم طولانی و مطالعات تخصصی نیازمند میباشد.

1-     منتقد اهل نظرباشد: یعنی اهل مطالعه، تحقیق یا کاوش های علمی – پژوهشی باشد و بتواند درمورد یک اثر دیدگاه مستقل خود را ارایه دهد.

2-     منتقد اهل عمل باشد: کسی که عرصه یا صحنه ای ادعای نقد تخصصی میکند ، باید خودش نیز در آن زمینه کم و زیادی تخصص داشته باشد، اصول آنرا بداند و خود به آنچه می گوید انجام دهد، بطور مثال کسی که نوشته یا شعری را نقد می کند باید از شعر و نویسنده گی چیزهای بداند و خود نیز بنویسد و شعر بگوید. باید یادآوری شود که هرمنتقد باید در عرصه و تخصص خود به نقد بپردازد و این گونه نباشد که یک نقاش برود یک هنرمند موسیقی یا تیاتر را نقد نماید، پس یک منتقد ادبی داور یا قاضی آثار ادبی است که رابطه ادبیات با جامعه و تاثیر آن دو را بر یکدیگر مطالعه می نماید که باید با در نظر داشت اصول معیاری، وجدان علمی، درک و آگاهی یک اثر را نقد نماید.


[1] نویسنده، منتقد ادبی، پژوهشگر و مترجم مشهور ایرانی (1360-1400) خورشیدی




منابع[ویرایش]

نقد ادبی جلد1 - دکتر عبدالحسین زرین کوب

www.googgle.com

نویسنده: عوض علی شفایی