پرش به محتوا

پیش‌نویس:قاعده منع پذیرش ادعاهای جدید در مرحله تجدیدنظر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

قاعده منع پذیرش ادعاهای جدید در مرحله تجدیدنظر از اصل رسیدگی ماهیتی دو درجه ای به دعاوی گرفته شده است. در حقوق فرانسه، ادعاهای جدید معادل دعوای جدید نمی‌باشند، و اگر ادعاها در مرحله تجدیدنظر هدفی مشابه دعوای اصلی دنبال کنند و تغییری در طرفین دعوای اصلی ایجاد نکنند، به عنوان ادعای جدید تلقی نمی‌شوند و مورد استماع قرار می‌گیرند. اما در حقوق ایران، ادعاهای جدید به معنای دعوای جدید در نظر گرفته می‌شوند و اگر تغییری در عناصر سه گانه دعوا (طرفین، سبب و موضوع) اتفاق بیافتد، به عنوان ادعای جدید در نظام قضائی شناخته می‌شوند.

عنصر بحران‌زا در ادعاها به عنوان سبب دعوا است. حتی با ارائه حقایق جدید، اگر این حقایق تغییری در سبب دعوا ایجاد نکنند، به عنوان ادعای جدید در نظر گرفته نمی‌شوند. از طرفی، اگر تغییر در توصیف حقایق سبب تغییر در ماهیت دعوا نشود و هدف جدیدی اعلام نشود، ادعا به عنوان جدید در نظر گرفته نمی‌شود و در مرحله تجدیدنظر قابل استماع است. اینکه حقوق ایران تغییر در سبب دعوا را به عنوان ادعای جدید در نظر بگیرد، موجب محدودیت در پذیرش آن در مرحله تجدیدنظر می‌شود.

هرچند استثنائات و مواردی مانند دفاع جدید می‌توانند از اصل منع ادعای جدید بهره‌مند شوند، اما این استثنائات باید با اصول دادرسی دیگری هماهنگ شوند. در این راستا، برخی اصول مهم دادرسی مانند آزادی دفاع به عنوان استثناء از اصل منع ادعای جدید در نظر گرفته می‌شوند و تفسیر موسعی دارند.

در خصوص نحوه اعمال استثنائات، باید توجه داشت که اگر محکوم به خواسته خود رسیده باشد و دادخواست تجدیدنظر تبعی نشود، توابع و متفرعات حال شده دعوا توسط محکوم در مرحله تجدیدنظر قابل مطالبه نخواهد بود. اعمال بند‌های ماده 362، در صورت دفاع تلقی شود طی لایحه پاسخ به تجدیدنظر خواهی، قابل طرح خواهد بود.

منابع و مآخذ[ویرایش]

چاوشی لاهرود, ابراهیم. (1402). منع ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر و استثنائات آن در حقوق ایران و فرانسه. فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی,