پیش‌نویس:فریدون تیمائی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فریدون تیمائی (زاده ۱۳۰۸ ٫رشت)باستان شناس٫ محقق٫ پژوهشگر ٫ مدرس دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و دانشگاه الزهرا و دانشگاه هنر تهران و مسئول اسبق موزه هنرهای ملی ایران در محله سبزه میدان رشت چشم به جهان گشود.

پدرش باقر تیمائی از کارمندان عالی رتبه اداره ثبت بود. وی دوران ابتدائی را از دبستان بهار شروع و دوران متوسطه خود را با اخذ دیپلم از دبیرستان شاهپور (بهشتی حالیه ) به انتها رساند.

وی بعد از تحصیلات مقدماتی از رشت به تهران آمد و از آزمایشات ورودی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی در دانشگاه تهران با وجود علاقه و ذوقی که به رشته های هنری داشت در رشته تاریخ هنر و باستان شناسی ثبت نام کرد. تیمائی در سال ۱۳۳۴ قبل از پایان دوره کارشناسی این رشته برای تکمیل مطالعات باستانی و موزه ای با گروهی از دانشجویان علاقه مند و همراهی چند استاد (دکتر نگهبان - دکتر بهنام - دکتر ستوده) برای رویت آثار تاریخی بعد از اسلام به شهر اصفهان و آثار تاریخی قبل از اسلام به شیراز و تخت جمشید دیدار کرده است.

دکتر عیسی بهنام که سالهای متمادی در حدود ۲۰ سال در پاریس و بخصوص در موزه لوور مطالعات خود را تکمیل نموده بود و ارتباط ایشان با دانشجویان بسیار دوستانه بود.

البته پنهان نماند که دیدار این بناهای تاریخی و هنری بخصوص همراهی این استادان گرامی که اکثراً بدرود حیات گفته اند با ارزش بود که سالها در فکر و روحش تاثیرگذار بود.

سرانجام ایشان با همین ذوق و دلبستگی به آثار هنری به اداره جدید التأسیس اداره کل موزه ها که ساختمانی در حیاط موزه کاخ گلستان بود معرفی و پس از مدت زمانی بسمت رئیس موزه هنرهای ملی منصوب شد.

تصویری از بازدید رئیس جمهور آلمان شرقی از موزه هنرهای ملی به ریاست فریدون تیمائی

جایگاه این موزه واقع در منطقه بهارستان در حیاط وزارت فرهنگ و هنر آن زمان در محل بنای تاریخی قاجاریه (حوضخانه باغ نگارستان در عهد فتحعلیشاه قاجار) قرار دارد.

فریدون تیمائی پس از گذشت ده سال بعد از تشکیل کلاس دوره کارشناسی ارشد در همان رشته تاریخ هنر در دانشگاه تهران به تحصیل ادامه داد و در سال ۱۳۴۷ به اخذ دانشنامه کارشناسی ارشد نائل آمد . یادآوری می شود که در سال ۱۳۵۲ برای دیدن موزه های معروف اروپا عازم آن دیار شد و از موزه های معروف در لندن (موزه British museum) و در فرانسه از شهر پاریس ( موزه جهانی Louvre و کاخ Versailles) و هلند (موزه Rembrandt house ) و ایتالیا (موزه vatican و موزه ملی ناپل و قسمتی از شهر پدید آمده پمپئی از زیر خاکستر آتش فشانی کوه Vesuvius ) دیدار کرد.

وی از بندر بارسلون اسپانیا که اکثر هنرهای دستی سایر شهرهای اسپانیا بصورت نمایشگاهی جمع آوری و نمایش داده شده بود دیدار کرد که گزارشات این سفر در آرشیو وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آن دوره محفوظ است. وی قبل از دوران انقلاب اسلامی ایران پیش از بازنشستگی برای بررسی اشیاء بجای مانده هنری در کاخ های سعدآباد بعنوان ارزش تاریخی و هنری بعضی از تابلوها و انتخاب آن برای موزه ، ایشان هم چون سایر کارشناسان هنری در آن کاخ تخصص انتخاب داشته است و همینطور ایشان در دوره بازنشستگی قبل از پایان جنگ هشت ساله به دانشگاه الزهرا دعوت شد و با تیتر درسی هنر و تمدن در حدود دو سال بتدریس اشتغال داشت که در ضمن در دانشگاه هنر هم مدرس بود و سپس برای تدریس در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران پذیرفته شد و بعد از دوازده سال تدریس در دانشگاه تهران بر اثر کسالت و ضرورت برای جراحی بتدریس خود پایان بخشید.

تالیفات ایشان بصورت سلسله مقالاتی در سالهای اولیه تصدی موزه هنرهای ملی در مجله ماهنامه هنر و مردم از انتشارات وزارت فرهنگ و هنر قبل از انقلاب به چاپ رسیده که در آرشیو کتابخانه آن وزارت محفوظ است . تعدادی از تالیفات بصورت مقاله بشرح زیر می باشد :

۱- آشنایی با محمد علی زاویه در مجله هنر و مردم (۱۳ آبان ۱۳۴۲)

۲- استاد حسین اسلامیان مینیاتورساز و قلمدان ساز به شیوه قدیم در مجله هنر و مردم (۱۴ آذر ۱۳۴۲)

۳- نصرت الله یوسفی استاد تذهیب داخل متن و حواشی متن مینیاتور ( ۱۸ فروردین ۱۳۴۳)

۴- ابوطالب مقیمی استاد مینیاتور (۱۹ اردیبهشت ۱۳۴۳)

۵- با موزه هنرهای ملی آشنا شوید .( شماره ۲۲ مرداد ق۱۳۴۳)

۶- عبدالکریم رفیعی بیوگرافی یکی از استادان نقش های قالی ( ۲۳ شهریور ۱۳۴۳)

۷- جمشید امینی استاد بافنده قالی تصویری که زیرنظر زنده یاد استاد کمال الملک نقاش مشهور دوره قاجاریه بافته شد .

۸- هفت گنبد بهرام : قسمتی از زندگی بهرام پنجم ساسانی (بهرام گور) که زمان شاهنشاهی خود با دختران شاهان هفت اقلیم در تخت شاهی و در زیر هفت گنبد در هفت رنگ نشان داده شده است و هنرمندان مینیاتور در این موزه به تصویر کشیده شده اند در مجله هنر و مردم منعکس شده است.

۹- شیخ صنعان و دختر ترسا : شور انگیزترین اثر بزرگ شیخ عطار نیشابوری در کتاب منطق الطیر است که هنرمندان مینیاتور ساز قسمتهائی از همان داستان را مطابق ذوق و هنر خودشان ترسیم کرده اند که در شماره های همین مجله (هنر و مردم ) در سال ۱۳۴۴ بچاپ رسیده است

۱۰- بیوگرافی نقاش معروف زمان معاصر استاد محمود فرشچیان که در یکی از انتشارات ماهنامه از بخشهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد بچاپ رسیده است.

۱۱-مقاله ای در باب محمود دهنوی هنرمند و حکاک نقره و فلزات

۱۲- جزی زاده مینیاتوریست

۱۳-اسکندانی مینیاتوریست و طراح نقش های قالی [۱] [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/255106/علی-اشرف-کاشانی-طراح-و-قالی-باف ۱۴- علی اشرف کاشانی]

[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/255068/عرب-زاده ۱۵- عرب زاده]

۱۶- حسین الطافی

غیر از استادان مینیاتور که تعدادی از آنان معرفی شدند شرح حال بعضی از استادان غیر از مینیاتور که در ساخت نقشهایی روی فلزات که با چکش کاری حک شده است در شماره های مجله هنر و مردم بچاپ رسیده است .


منابع[ویرایش]

منابع : مقالات فریدون تیمایی در مجله نورمگز : https://www.noormags.ir/view/fa/creator/63151/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C?pn=2

۲- مقالات فریدون تیمائی در پرتال جامع علوم انسانی : http://ensani.ir/fa/article/author/71497

۳- درباره مجله هنر و مردم : http://pahlaviha.pchi.ir/show.php?page=contents&id=1325

۴- دانشنامه جهان اسلام : https://rch.ac.ir/article/Details/13504

۵- http://lib.eshia.ir/23022/14/5851/

۶- https://fa.m.wikipedia.org/wiki/پرونده:شیخ_صنعان.jpg

{{جا:خالی|بدون این که چیزی را تغییر دهید، فقط روی دکمهٔ «انتشار تغییرات» در پایین کلیک کنید! انجام این کار باعث می‌شود که درخواست ثبت مقالهٔ شما برای بازبینی ارسال شود. هرگاه این صفحه را ذخیره کنید، یک جعبهٔ زرد رنگ با عنوان «در انتظار بازبینی» را در پایین صفحه مشاهده خواهید کرد. اگر پیش از این صفحهٔ خود را ارسال کرده‌باشید، الگوی قدیمی و صورتی‌رنگ «درخواست برگشت خورده‌است» یا الگوی قدیمی خاکستری‌رنگ «پیش‌نویس» همچنان در بالای صفحهٔ مقالهٔ شما دیده خواهد شد؛ اما باید از آن جشم‌پوشی کنید. یک‌بار دیگر، لطفاً در این جعبهٔ متن چیزی را تغییر ندهید و فقط روی دکمهٔ «انتشار تغییرات» در پایین صفحه کلیک کنید.