پیش‌نویس:زیرساخت گردشگری در ایران

زیرساخت های گردشگری از جمله عوامل موثری هستند که می توانند مستقیماً منجر به ارائه خدمات شوند و برخورداری از آن ها می تواند توان توسعه کشور را افزایش دهد. این موارد عبارتند از: دسترسی فیزیکی به جاذبه توریستی، دسترسی به آب لوله کشی، برخورداری از شبکه برق، گاز یا سایر فرآورده های نفتی، وجود سیستم دفع زباله و فاضلاب، دسترسی به فضاهای سبز و شبکه ارتباطی. ایران از دوران باستان مقصدی مهم برای گردشگری در جهان بوده است؛ قرار داشتن در مسیر جاده ابریشم، وجود کاروانسراها، چاپارخانه های قدیمی و راه های ارتباطی گسترده گواه این ادعا بوده اند. در دوران معاصر گردشگری ایران با چالش های فراوانی دست و پنجه نرم میکند که در اینجا به مشکلات زیرساختی آن میپردازیم.

مشکلات

کمبود واحد های اقامتی

عدم تناسب زیرساخت های توریستی کشور با میزان تقاضای گردشگر همواره وجود داشته است. از طرفی برگزاری بسیاری از همایش ها و نمایشگاه ها در دو فصل بهار و پاییز که و اشغال اقامتگاه ها از سوی هیئت ها، باعث دامن زدن به این کمبود شده است؛ زیرا که این دو فصل اوج ورود گردشگر به ایران هستند.

کاستی های حمل و نقل

زیرساخت های جاده ای نامناسب، کمبود وسایل نقلیه با ابعاد بین ون و اتوبوس، ضعف امکانات وسایل نقلیه موجود و تعداد کم اقامتگاه های بین راهی و تاسیسات پذیرایی از جمله کمبود ها در این بخش هستند.

وضعیت نامطلوب سرویس های بهداشتی

از آنجایی که اکثر گردشگران در استفاده از سرویس های بهداشتی ایرانی مشکل دارند، ترجیح میدهند از سرویس های بهداشتی فرنگی استفاده کنند حال آن که جز هتل ها و مراکز اقامتی، تقریباً در تمامی اماکن گردشگری کشور چنین سرویس هایی تعبیه نشده است و علاوه بر این از کیفیت و بهداشت بسیار پایینی برخوردارند؛ این مسئله در مسیر های جاده ای حتی بغرنج تر نیز میشود.

زیرساخت های مالی نامساعد

به دلیل پاره ای مشکلات سیاسی و تحریم ها، که به دنبال آن محدودیت هایی در زمینه مبادلات مالی در سطح بین المللی برای ایران وجود دارد، زیرساخت های استفاده از این ابزار در کشور وجود ندارد و باعث میشود گردشگران از خدمات کارت اعتباری خود در ایران محروم باشند و به ناچار دارایی خود را به صورت پول نقد با خود حمل کنند که این کار نیز علاوه بر زحمت های بسیار، امنیت آن ها را نیز به خطر می اندازد.

عدم ساماندهی اماکن تاریخی

بر اساس شاخص رقابت پذیری مجمع جهانی اقتصاد، ایران به لحاظ تعداد سایت های فرهنگی میراث جهانی دارای رتبه نهم در جهان است. با وجود این موضوع و ظرفیت بالایی که جذابیت بی‌مانند میراث تاریخی ایران برای جذب گردشگر فراهم میکند، دو نکته جدی در مدیریت این اماکن مورد غفلت قرار گرفته اند؛ نخست اینکه تقریباً هیچ کدام از این اماکن برای بازدید افراد معلول و کم توان مناسب سازی نشده اند. نکته دوم در خصوص مدیریت نامناسب جاذبه های فرهنگی کشور، عدم طراحی یک مسیر مشخص در سایت های تاریخی و موزه هاست. برای بازدید یک گردشگر از یک مکان مشخص مسیر، برنامه و هدف مشخصی طراحی و برنامه ریزی نشده است و عموم بازدیدها بدون ایجاد هیجانی در مخاطب، به صورت شانسی از نقاط مختلف یک مجموعه صورت میگیرد.

ظرفیت اندک فرودگاه های بین المللی

فرودگاه ها را ویترین توریستم کشور می دانند حال آن که در ایران این ویترین چهره زیبایی ندارد. به دلیل کمبود ظرفیت، بیشتر اوقات ازدحام و صف هایی طولانی در فرودگاه های کشور شکل میگیرد و این برای فرودگاه ها که ایستگاه اول بیشتر گردشگرانی است که به ایران وارد میشوند، خوشایند نیست.