ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۲/۲۲

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گاز هلیوم برانگیخته
گاز هلیوم برانگیخته

هلیوم دارای عدد اتمی ۲، عنصری بی‌بو، بی‌رنگ، بی‌مزه، غیرسمّی و از دیدگاه شیمیایی بی‌اثر و تک اتمی است که در جدول تناوبی در بالای گروه گازهای نجیب جا دارد. دمای ذوب و جوش این ماده در میان دیگر عنصرها بسیار پایین است، به‌همین دلیل در دمای اتاق و البته در بیشتر موارد به صورت گازی است. نام هلیوم از واژهٔ یونانی هلیوس، به معنای «ایزد خورشید» گرفته شده‌است. دو شیمی‌دان سوئدی با نام‌های پر تئودر کلیو و نیلز آبراهام لانگلت در سال ۱۸۹۵ این عنصر را شناسایی کردند. آن‌ها هلیوم را از سنگ کلویت که کانی اورانیوم است، به‌دست آوردند. هلیوم، بعد از هیدروژن، هم از نظر سبکی و هم از نظر فراوانی، دومین عنصر کیهان است و نزدیک به ۲۴٪ از جرم گیتی، سهم این عنصر است. با وجود کاربردهای بسیار مهم و حیاتی که دارد، بر روی زمین بسیار کمیاب است و بیشتر هلیومی که در خاک زمین پیدا می‌شود، در اثر واپاشی هسته‌ای طبیعی در عنصرهای سنگین پرتوزا مانند اورانیوم و توریوم پدید آمده‌است. هلیوم در زمینه‌های تحقیقات علمی و محیط‌های تجاری، از جمله داروسازی، پزشکی، جوشکاری، علوم رایانه، اکتشافات فضایی کاربرد دارد. یکی از کاربردهای مهم هلیوم در سرماشناسی است. در مواردی که دمای زیر ۲۶۱٫۱- درجه سانتیگراد (۴۲۹- درجه فارنهایت) مورد نیاز باشد هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد. صنعت پزشکی بزرگترین مصرف‌کننده هلیوم است و عمدتاً از آن برای حفظ خواص ابررسانایی آهن‌ربا در کاربردهایی مانند ام‌آرآی و تجهیزات ان‌ام‌آر استفاده می‌کند.

ادامه…