ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف/پرسش‌های رایج

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این‌ها بعضی پرسش‌های رایج دربارهٔ ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف هستند.[۱]

بی‌طرف بودن[ویرایش]

چیزی تحت عنوان عینی‌بودن وجود ندارد[ویرایش]

چیزی تحت عنوان عینی‌بودن وجود ندارد. هر کسی با اندک دانش فلسفی این را می‌داند. پس چطور می‌شود سیاست دبط را جدی گرفت؟

این شایع‌ترین مخالفت با سیاست بیطرفی شایع‌ترین «سوءبرداشت» از این سیاست را نیز منعکس می‌کند. سیاست دبط چیزی دربارهٔ عینی بودن نمی‌گوید. مشخصا، سیاست نمی‌گوید چیزی تحت عنوان عینی بودن به معنای فلسفی اش— «دیدگاهی از ناکجا» (با استفاده از عبارت تامس نیگل) وجود دارد، به نحوی که مقالاتی که از آن دیدگاه نوشته شوند متعاقباً از نظر عینی حقیقت داشته باشند. سیاست این نیست، و این هدف ما نیست! بلکه، بی‌طرف بودن توصیف مناقشه‌ها به جای درگیر شدن در آنهاست. به بیان دیگر، وقتی به موضوعی می‌پردازیم، باید آنچه مردم دربارهٔ آن گفته‌اند را گزارش کنیم نه چیزی که هست. این بدان معنا نیست که هیچ چیز از نظر فلسفی مناقشه برانگیز گفته نشود؛ اتفاقاً فلاسفه همیشه به توصیف مناقشه‌ها می‌پردازند. حتی نسبی گرایان پیچیده آناً تشخیص می‌دهند که بیطرفی، به این معنا، کاملاً با فلسفه شان سازگار است.

حالا، آیا ممکن است مناقشه‌ها را به‌طور منصفانه توصیف کرد؟ این مسئله ای تجربی و نه فلسفی است: آیا می‌توانیم مقالات را به نحوی ویرایش کنیم که همهٔ شرکت کنندگان عمده بتوانند به متن نهایی بنگرند، و موافق باشند که دیدگاه شان به درستی ارائه شده و تا جایی که پیش زمینه اجازه می‌دهد کامل است؟ شاید ممکن نباشد همهٔ مناقشه‌ها را با عینیت کامل توصیف کرد، ولی این هدفی است که هزاران کاربر هر روزه برای نیل به آن تلاش می‌کنند.

واقعیت‌ها، نه عقیده‌ها را اظهار کنید[ویرایش]

فرق بین اظهار یک واقعیت و اظهار یک عقیده چیست؟

متن مقالات ویکی‌پدیا باید واقعیت‌ها را اظهار کند اما نباید عقیده‌ها را به عنوان واقعیت اظهار کند.

  • وقتی گزاره ای واقعیت است (برای مثال، اطلاعاتی که به عنوان حقیقت پذیرفته شده و در مورد آن مناقشه جدی‌ای وجود ندارد)، باید از زبان خود ویکی‌پدیا بدون ارجاع درون خطی اظهار شود؛ بنابراین می‌نویسیم: «مریخ یک سیاره است» یا «افلاطون فیلسوف بود». نمی‌نویسیم: «بنا به گفته دیلی تلگراف، پایتخت فرانسه پاریس است» چرا که این گونه نوشتن احساس تردید یا اختلاف نظری ایجاد می‌کند که وجود ندارد. به هر روی، رسم نیکی است که منبع معتبری ذکر شود تا خواننده بتواند تأییدپذیری هر واقعیتی که به‌طور گسترده شناخته شده نیست را بررسی کند.
  • وقتی گزاره ای یک عقیده است (مثلا مسئله ای که محل مناقشه شدید است یا به‌طور گسترده ذهنی و نه عینی تلقی می‌شود), باید در درون متن به شخص یا گروه دارنده آن عقیده منتسب شود.. بنابراین می‌توانیم بنویسیم: "مهارت‌های بیسبال جان دو از سوی کارشناسان بیسبال از جمله ال کلاین و جان توری ستوده شده‌است.[۱]". نمی‌نویسیم: "جان دو بهترین بازیکن بیسبال است". درج عقاید مقید به ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف است، و باید با ارجاع درون خطی به منبعی معتبر که هم عقیده و هم دارنده آن را تأیید می‌کند ارجاع شود

یک فرمول ساده این است که واقعیت‌ها را، از جمله واقعیت‌ها دربارهٔ عقیده‌ها را اظهار کنید ولی خود عقیده‌ها را اظهار نکنید.


پانویس[ویرایش]

  1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Wikipedia:Neutral point of view/FAQ». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.