وو لین ته
| وو لین ته | |
|---|---|
伍連德 | |
 پرتره وو لین ته | |
| نام بومی | 伍連德 |
| زادهٔ | ۱۰ مارس ۱۸۷۹ پنانگ، Straits Settlements |
| درگذشت | ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۶۰ (۸۰ سال) پنانگ، Federation of Malaya |
| دیگر نام‌ها | Goh Lean Tuck, Ng Leen Tuck |
| تحصیلات | Emmanuel College, Cambridge |
| پیشه | پزشک، محقق، نقاش |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۰۳–۱۹۵۹ |
| شناخته‌شده برای | Work on the Manchurian Plague of 1910–11 |
| کارهای برجسته | Plague Fighter: The Autobiography of a Modern Chinese Physician |
| فرزندان | ۷ |
| وو لین ته | |||||||||||||||||
| نویسه‌های چینی سنتی | 伍連德 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نویسه‌های چینی ساده‌شده | 伍连德 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
وو لین ته (چینی: 伍連德؛ پین‌یین: Wǔ Liándé�؛ ۱۸۷۹ مارس ۱۰–۲۱ ژانویه ۱۹۶۰)، که همچنین به عنوان Ng Leen Tuck نیز شناخته می‌شود یک پزشک اهل مالایا بود که برای کار خود در بهداشت عمومی، به خصوص طاعون منچوری از ۱۹۱۰–۱۹۱۱ مشهور شد.
وو اولین دانشجوی پزشکی از نژاد چینی بود که در دانشگاه کمبریج تحصیل کرد.[۱] وی همچنین اولین مالاییایی نامزد جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی در سال ۱۹۳۵ بود.[۲]
زندگی و تحصیلات[ویرایش]
وو در پنانگ، یکی از سه شهر Straits Settlements از ایالت ملاکا در سنگاپور سابق زاده شد که در حال حاضر به عنوان یکی از ایالت‌های مالزی است. پدرش مهاجر از تایشان چین بود و به کار زرگری می‌پرداخت.[۳][۴] اگرچه خانواده مادرش از چین و از میراث هاکا بودند، او خود یک نسل دوم پراناکان متولد مالایا بود.[۵] وو چهار برادر و شش خواهر داشت. تحصیلات اولیه او در مدرسه رایگان پنانگ بود.
حرفه[ویرایش]
در سپتامبر ۱۹۰۳، وو به عنوان اولین دانشجوی تحقیقاتی به مؤسسه تحقیقات پزشکی در کوالالامپور پیوست. با این حال، هیچ پست تخصصی برای وی وجود نداشت، زیرا در آن زمان، یک سیستم پزشکی دو لایه در مستعمرات انگلیس فراهم می‌کرد که فقط اتباع انگلیس می‌توانند بالاترین مقامات افسران پزشکی یا متخصصان کاملاً واجد شرایط را داشته باشند. وو قبل از ورود به یک عمل خصوصی در اواخر سال ۱۹۰۴ در خیابان چولیا، جورج تاون، پنانگ، حرفه پزشکی خود را در زمینه تحقیق در مورد بری‌بری و کرم‌های دور (Ascarididae) گذراند.[۶]
مرگ و بزرگداشت[ویرایش]
بزرگداشت[ویرایش]
کارهای وو در زمینه اپیدمیولوژی چون دنیاگیری کووید-۱۹دارای اهمیت معاصر است.[۷][۸][۹]
در مارس ۲۰۲۱، وو به یک گوگل دودل مفتخر شد.[۱۰][۱۱][۱۲]
منابع[ویرایش]
- ↑ Wu Lien-Teh, 2014. Plague Fighter: The Autobiography of a Modern Chinese Physician. Penang: Areca Books.
- ↑ Wu, Lien-Teh. "The Nomination Database for the Nobel Prize in Physiology or Medicine, 1901-1953".
- ↑ "Obituary: Wu Lien-Teh". The Lancet. Originally published as Volume 1, Issue 7119 (به انگلیسی). 275 (7119): 341. 6 February 1960. doi:10.1016/S0140-6736(60)90277-4. ISSN 0140-6736.
- ↑ Lee, Kam Hing; Wong, Danny Tze-ken; Ho, Tak Ming; Ng, Kwan Hoong (2014). "Dr Wu Lien-teh: Modernising post-1911 China's public health service". Singapore Medical Journal. 55 (2): 99–102. doi:10.11622/smedj.2014025. PMC 4291938. PMID 24570319.
- ↑ "Wu Lien Teh 伍连徳 – Resource Guides". National Library Singapore (به انگلیسی). 26 September 2018. Archived from the original on 26 March 2020. Retrieved 26 March 2020.
- ↑ "Wu Lien Teh 伍连徳 – Resource Guides". National Library Singapore (به انگلیسی). 26 September 2018. Archived from the original on 26 March 2020. Retrieved 26 March 2020.
- ↑ Wilson, Mark (24 March 2020). "The untold origin story of the N95 mask". Fast Company (به انگلیسی). Retrieved 26 March 2020.
- ↑ Wai, Wong Chun (11 February 2020). "Wu Lien-Teh: Malaysia's little-known plague virus fighter". The Star Online. Retrieved 26 March 2020.
- ↑ Toh, Han Shih (1 February 2020). "Lessons from Chinese Malaysian plague fighter for Wuhan virus". South China Morning Post (به انگلیسی). Retrieved 26 March 2020.
- ↑ Musil, Steven (2021-03-09). "Google Doodle celebrates Dr. Wu Lien-teh, surgical mask pioneer". CNET. Archived from the original on 2021-03-12. Retrieved 2021-03-12.
- ↑ Sam Wong (2021-03-10). "Dr Wu Lien-teh: Face mask pioneer who helped defeat a plague epidemic". New Scientist. Archived from the original on 2021-03-12. Retrieved 2021-03-12.
- ↑ Phoebe Zhang (2021-03-11). "Google honours Chinese-Malaysian face mask pioneer Doctor Wu Lien-teh, whose surgical face covering is seen as origin of N95". South China Morning Post. Archived from the original on 2021-03-12. Retrieved 2021-03-12.