هرم داده

هرم داده^[۱] (به انگلیسی: DIKW pyramid) به مدلهایی اشاره دارد که برای ارتباط ساختاری بین داده، اطلاعات، دانش (علم) و حکمت (خرد یا فرزانگی) به کار می‌روند. معمولاً هر لایه با تعریف الگویی بر روی لایه پایین‌تر تعریف می‌گردد. مثلاً اطلاعات به الگوهای خاصی از داده گفته می‌شود یا دانش مهارت پیدا کردن الگو در اطلاعات و داده‌ها است که بر اساس رشته‌های تخصصی نوع این اطلاعات و داده‌ها متفاوت هستند.

تمام نسخه‌های مدل داده شامل این چهار مؤلفه نیستند (نسخه‌های قبلی لایه داده را ندارند و برخی نسخه‌های جدید فاقد لایه حکمت می‌باشند) و برخی مدلها بخشهای اضافی دارند. علاوه بر هرم این ارتباط به عنوان سلسله مراتب، زنجیره^[۲]^[۳] و چارچوب^[۴] نیز شناخته شده‌است.^[۵] به‌طور مثال افزودن لایه «واقعیت» در پایین‌ترین قسمت در برخی مراجع دیده می‌شود زیرا «داده» را واقعیتی قلمداد می‌کنند که ثبت شده‌است.

تاریخچه[ویرایش]

دنی پ. والاس استاد کتابداری و علم اطلاعات اذعان داشته که منشأ هرم دادح مشخص نیست:

ارائه روابط میان داده‌ها، اطلاعات، دانش و گاهی حکمت در یک سلسله مراتب برای سالها بخشی از زبان علم اطلاعات بوده است. اگر چه آن زمان و شخصی که این مدل را طراحی نموده مشخص نیست اما برای مفهوم ارتباط بین این لایه از مخفف دادح (DIKW) استفاده می‌کنیم.

حفظ مالکیت معنوی[ویرایش]

مورد	حکمت	دانش	اطلاعات	داده
نحوه محافظت	محافظت نمی‌شود	ثبت اختراع	حق تکثیر	حق تکثیر

منابع[ویرایش]

↑ Rowley, Jennifer (2007). "The wisdom hierarchy: representations of the DIKW hierarchy". Journal of Information and Communication Science. 33 (2): 163–180. doi:10.1177/0165551506070706.
↑ Zeleny, Milan (2005). Human Systems Management: Integrating Knowledge, Management and Systems. World Scientific. pp. 15–16. ISBN 978-981-02-4913-7.
↑ Lievesley, Denise (September 2006). "Data information knowledge chain". Health Informatics Now. Swindon: The British Computer Society. 1 (1): 14. Retrieved 8 January 2008.^{^{[پیوند مرده]}}
↑ Chisholm, James; Warman, Greg (2007). "Experiential Learning in Change Management". In Silberman, Melvin L. (ed.). The Handbook of Experiential Learning. Jossey Bass. pp. 321–40. ISBN 978-0-7879-8258-4.
↑ Choo, Chun Wei; Don Turnbull (September 2006). Web Work: Information Seeking and Knowledge Work on the World Wide Web. Kluwer Academic Publishers. pp. 29–48. ISBN 978-0-7923-6460-3.

[Rowley-1] Rowley, Jennifer (2007). "The wisdom hierarchy: representations of the DIKW hierarchy". Journal of Information and Communication Science. 33 (2): 163–180. doi:10.1177/0165551506070706.

[Zeleny2-2] Zeleny, Milan (2005). Human Systems Management: Integrating Knowledge, Management and Systems. World Scientific. pp. 15–16. ISBN 978-981-02-4913-7.

[Lievesly-3] Lievesley, Denise (September 2006). "Data information knowledge chain". Health Informatics Now. Swindon: The British Computer Society. 1 (1): 14. Retrieved 8 January 2008.^{^{[پیوند مرده]}}

[Chisholm-4] Chisholm, James; Warman, Greg (2007). "Experiential Learning in Change Management". In Silberman, Melvin L. (ed.). The Handbook of Experiential Learning. Jossey Bass. pp. 321–40. ISBN 978-0-7879-8258-4.

[Choo-5] Choo, Chun Wei; Don Turnbull (September 2006). Web Work: Information Seeking and Knowledge Work on the World Wide Web. Kluwer Academic Publishers. pp. 29–48. ISBN 978-0-7923-6460-3.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]