لیگاند واسطه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یک نمونه لیگاند واسطه μ2

لیگاند واسطه، لیگاندی است که دو اتم که معمولاً اتم فلزی است یا بیشتر را به هم پیوند می‌دهد.[۱] لیگاند می‌تواند تک اتمی یا چند اتمی باشد. عموماً همهٔ ترکیب‌های کمپلس آلی می‌توانند به عنوان لیگاند واسطه کار کنند.

در نامگذاری یک کمپلکس که در آن یک اتم تکی دو فلز را پیوند می‌دهد، لیگاند واسطه با حرف یونانی μ همراه می‌شود[۲] و یک شماره هم در بالای آن قرار می‌گیرد که بیانگر تعداد فلزهایی است که به لیگاند واسطه پیوند خورده‌اند. μ2 معمولاً به شکل μ نمایش داده می‌شود. باید دقت کرد که μ با η (پیوندپوشی) اشتباه نشود.

فهرست لیگاندهای غیرآلی[ویرایش]

عموماً همهٔ لیگاندها، لیگاند واسطه‌اند به جز آمین‌ها و آمونیاک. لیگاندهای واسطهٔ غیرآلی بیشتر آنیون‌های معمول را دربر می‌گیرد.[۳]

لیگاند واسطه نام مثال
OH هیدروکسید [Fe2(OH)2(H2O)8]4+
O2− اکسید [Cr2O7]2−
SH hydrosulfido Cp2Mo2(SH)2S2
NH2 آمید آمیدوکلرید جیوه
N3− نیترید [Ir3N(SO4)6(H2O)3]4−
CO کربونیل Fe2(CO)9
Cl کلرید کلرید نیوبیم (V)
H هیدرید دی‌بوران
CN سیانور approx. Fe7(CN)18

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version:  (2006–) "bridging ligand".
  2. IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version:  (2006–) "µ- (mu)".
  3. Werner, H. (2004). "The Way into the Bridge: A New Bonding Mode of Tertiary Phosphanes, Arsanes, and Stibanes". Angew. Chem. Int. Ed. 43 (8): 938–954. doi:10.1002/anie.200300627. PMID 14966876.