سازمان اتکا
 | این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح | |
 | |
| بنیان‌گذاری | ۱۳۳۴ |
|---|---|
| گونه | عمومی غیردولتی |
| ستاد | تهران، خیابان امام خمینی |
محدودهٔ فعالیت | ایران و ونزوئلا |
| خدمات | تولید و عرضه محصولات فروشگاهی و الکترونیک |
مدیرعامل | مرتضی اعلمی |
| شرکت‌های تابعه | فروشگاه‌های زنجیره‌ای اتکا |
| وابستگی | وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح |
کارمندان | ۲۰٬۰۰۰ |
| وبگاه | |
سازمان اتکا یا سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح یک هلدینگ تحت مالکیت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است. اتکا ابتدا در سال ۱۳۴۴ تحت عنوان اتحادیه تعاونی ارتش به وجود آمد و در سال ۱۳۸۴ به عنوان شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای اتکا تغییر نام داد. هلدینگ صنام یکی دیگر از شرکت‌های تابعه اتکا است، این شرکت تولید کننده لوازم الکترونیکی از جمله تلویزیون است. [نیازمند منبع]
تاریخچه[ویرایش]
در سال ۱۳۳۴ با تصویب مجلس، «سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای انتظامی» تشکیل شد[۱] که در سال ۱۳۴۷ به «سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی» تغییر نام داد.[۲] پس از انقلاب ۱۳۵۷ و با تصویب مجلس در سال ۱۳۶۲، نام سازمان به «سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران» تغییر یافت.[۳]
با تصویب مجلس در شهریور ۱۳۹۵، این سازمان در حکم نهاد عمومی غیردولتی به احتساب آمد.[۴]
مقر سازمان[ویرایش]
مرکز اصلی این سازمان در تهران خیابان امام خمینی بعد از میدان حسن‌آباد، خیابان شهید مرادی قرار دارد. [نیازمند منبع]
شرکت‌های تابعه[ویرایش]
این هلدینگ دارای ۲۱ شرکت تابعه است که عبارت اند از:[۵]
- صنام سرویس
- کشت و صنعت شهید بهشتی
- بیمه اتکاگران امیر
- فردوس برتر
- بهین گستر پارسیان
- خضرا المستقبل
- خدمات مسافرتی هوایی جهانگردی و زیارتی هوایی پرواز هدهد
- روغنکشی خرمشهر
- سمارت الکترونیک
- بی همتا صنعت جاودانه
- بازرگانی و پخش سفیر نور جنت
- مزارع نوین ایرانیان
- مرکز تحقیقات و نوآوری
- فروشگاه‌های زنجیره‌ای اتکا
- قند پانیذفام
- فخر ایران
- جنگل‌های شفارود
- سرمایه‌گذاری امیر
- سرمایه‌گذاری و توسعه ساختمان اتکا
- ایران گارمنت
- سهامی مزرعه نمونه
نام‌های تجاری[ویرایش]
این سازمان بیش از ۶۳ برند را تحت مدیریت خود دارند. از مهم‌ترین برندهای متعلق به سازمان اتکا می‌توان: ورامین، گل بانو، سبا، دلنوش، جوانه، رشا، سپیدان، زمرد، مرغیران، اسمارت، صنام، سان لاین، بانی، سپینود، فخر و ویکتوریا را نام برد [نیازمند منبع]
دایره محصولات تولیدی این سازمان را محصولات باغداری، کشاورزی، شالیکاری، دامپروری، طیور، آبزیان، انواع روغن‌های خوراکی، قند و شکر، انواع محصولات کنسروی، شوینده‌ها، منسوجات، لوازم خانگی، محصولات سلولزی در بر می‌گیرد.[۶]
ماهیت حقوقی سازمان[ویرایش]
این سازمان از حیث منابع مالی یک سازمان خصوصی به حساب می‌آید و در بودجه‌های دولتی برای آن ردیف بودجه‌ای در نظر گرفته نمی‌شود. از نظر بانک مرکزی یک سازمان دولتی بوده برای گرفتن تسهیلات بانکی شمول قوانین دستگاه‌های دولتی می‌شود. از منظر مدیریتی اتکا یک سازمان دولتی به حساب می‌آید و مدیرعامل آن توسط وزارت دفاع منصوب می‌شود. از حیث خدمات‌دهی اما خدمات آن عمومی بوده و به مانند شرکت‌های خصوصی فعال در این زمینه به تمام مردم خدمات ارائه می‌دهد. همین چندگانه باعث شده‌است که طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس لزوم تعیین و تکلیف ماهیت این سازمان باید در دستور کار قرار گیرد. از آنجا که این سازمان زیر نظر نیروهای مسلح حساب می‌شود تعیین و تکلیف آن نیاز به اذن رهبر دارد.[۷]
فهرست مدیر عاملان[ویرایش]
- …
- عباسقلی بختیار (۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶)
- …
- حسن عابدینی
- حبیب‌الله بوربور (۱۰ فروردین ۱۳۷۰[۸] تا آبان ۱۳۷۶)
- سید مسعود میرکاظمی (آبان ۱۳۷۶ تا مهر ۱۳۸۰)
- حسین منصوری (مهر ۱۳۸۰ تا ؟)[۹]
- …
- علی کاظمی (؟ تا آبان ۱۳۹۲)
- محمدمهدی کربلائی (آبان ۱۳۹۲ تا دی ۱۳۹۷)[۱۰]
- عیسی رضایی (دی ۱۳۹۷ تا آبان ۱۳۹۹)[۱۱]
- مسعود حشمتی‌پور (آبان ۱۳۹۹ تا آذر ۱۴۰۰)[۱۲]
- مرتضی اعلمی (آذر ۱۴۰۰ تاکنون)[۱۳]
فعالیت‌های بین‌المللی[ویرایش]
در سال ۱۳۹۹ اولین فروشگاه خارج از ایران اتکا در کشور ونزوئلا و شهر کاراکاس در زمان مدیریت عیسی رضایی افتتاح گردید. این فروشگاه مگاسیس (Megasis) نام داشت. نام این فروشگاه بر گرفته از نام یک روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان دشت آزادگان در استان خوزستان است.[۱۴] این خبر با توجه به دوران تحریم‌ها و حساسیت‌های زیاد بین دو کشور ایران و ونزوئلا در رسانه‌های داخلی و بین‌المللی بازتاب زیادی پیدا کرد.[۱۵]
پس از افتتاح این فروشگاه رسانه‌های مخالف حکومت ایران شبهاتی در زمینهٔ فعالیت اصلی این فروشگاه برای انتقال سلاح به ونزوئلا مطرح کردند.[۱۶][۱۷]
تا به امروز هیچ گونه سندی برای اثبات این مدعا یا جوابیه‌ای رسمی از سمت سازمان ارائه نشده‌است. ریشه این اتهامات تنها به سابقه نظامی مدیر آن زمان اتکا بر می‌گردد. همچنین صورت‌های مالی این فروشگاه با توجه به شرکت سهامی عام نبودن این سازمان منتشر نشده و اطلاعی از سود دهی آن وجود ندارد.
در فروشگاه مگاسیس بیش از ۲۵۰۰ قلم کالای ایرانی به مشتریان ارایه می‌گردد.[۱۵] میزان سرمایه‌گذاری در فاز نخست این فروشگاه ۱۰ میلیون دلار بوده‌است.[۱۴]
منابع[ویرایش]
- ↑ «قانون تشکیل سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای انتظامی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۲۱ خرداد ۱۳۳۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ اكتبر ۲۰۲۲. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «قانون مربوط به عنوان سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۲۳ اردیبهشت ۱۳۴۷.[پیوند مرده]
- ↑ «قانون تغییر نام سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای انتظامی و اصلاح تبصره ۴ آن». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۳۰ فروردین ۱۳۶۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ اكتبر ۲۰۲۲. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «قانون الحاق سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح (اتکا) به فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۲ شهریور ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اكتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ اكتبر ۲۰۲۲. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=،|archive-date=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «سازمان اتکا (هولدینگ)». اقتصاد آنلاین.
- ↑ «بهره‌مندی کامل حلقه‌های زنجیره تأمین در اتکا». خبرگزاری فارس. ۲۴ تیر ۱۳۹۹.
- ↑ «اظهارنظر کارشناسی دربارهٔ لایحه الحاق سازمان تعاونی کادر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران (اتکا) به فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۸ مهر ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «تصحیح یک خبر». جمهوری اسلامی (۳۴۲۶): ۲. ۱۴ فروردین ۱۳۷۰ – به واسطهٔ سامانه نشریات ایران.
- ↑ «انتصابات جدید در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح». ایسنا. ۲۴ مهر ۱۳۸۰.
- ↑ «کربلایی مدیرعامل سازمان اتکا شد». خبرگزاری تسنیم. ۴ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ «مدیرعامل جدید سازمان اتکا معرفی شد». خبرگزاری تسنیم. ۹ دی ۱۳۹۷.
- ↑ «سردار حشمتی‌پور مدیرعامل سازمان اتکا شد». باشگاه خبرنگاران جوان. ۳ آبان ۱۳۹۹.
- ↑ «مدیرعامل جدید سازمان اتکا منصوب شد». ایرنا. ۱۰ آذر ۱۴۰۰.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «سازمان اتکا در ونزوئلا سوپرمارکت ایرانی تأسیس کرد». یورونیوز. ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۰.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «افتتاح اولین فروشگاه اتکا در ونزوئلا». ایسنا. ۱۰ مرداد ۱۳۹۹.
- ↑ «راه‌اندازی فروشگاه نظامیان ایران در ونزوئلا». ایران اینترنشنال. ۱۶ تیر ۱۳۹۹.
- ↑ «ردپای وزارت دفاع ایران در صادرات مواد غذایی به ونزوئلا». رادیو فردا. ۱۶ تیر ۱۳۹۹.
