جهان اکپیروتیک

جهان اکپیروتیک یا سناریوی اکپیروتیک یک مدل کیهان‌شناسی از سرآغاز و شکل جهان است. نام آن برگرفته از واژه رواقی ekpyrosis (به یونانی باستان : ἐκπύρωσις ekpurōsis ) به معنی «آتش‌سوزی بزرگ» یا در کاربرد رواقی آن «تبدیل به آتش» است.^[۱] مدل اکپیروتیک به عنوان مدل جایگزینی برای مدل استاندارد تورم کیهانی در ارتباط با نخستین لحظات جهان به‌شمار می‌رود. هر دو مدل بر پایه مدل لامبدا-سی‌دی‌ام مه‌بانگ بنا شده‌اند.^[۲]^[۳] مدل اکپیروتیک به عنوان پیش‌درآمد و قسمتی از برخی مدلهای چرخه‌ای استفاده شده‌است.

مدل اکپیروتیک حاصل کار نیل توروک و پل اشتینهارت است و چنین فرض می‌کند که جهان از نقطه تکینگی به‌وجود نیامده‌است، بلکه بر اثر برخورد دو غشاء پدید آمده‌است. با پذیرفتن این فرضیه برخورد غشاها می‌توانیم از تکینگی آغازین اجتناب کنیم و در عین حال نوسانات چگالی تقریباً مستقل از مقیاس جهان و دیگر ویژگی‌های جهان مشاهده‌شده را حفظ می‌کند. مشاهداتی که مدل اکپیروتیک را از مدل تورمی متمایز می‌کند، شامل قطبش تابش زمینه کیهانی و توزیع بسامد طیف موج گرانشی می‌شوند.^[۴]^[۵]

منابع[ویرایش]

↑ 'The dissolution of the universe into fire'. In Stoic philosophy, ekpyrosis, all-engulfing cosmic fire, represents the contractive phase of eternally-recurring destruction and re-creation. On "ekpyrosis" see generally Michael Lapidge, 'Stoic Cosmology,' in John M. Rist, The Stoics, Cambridge University Press, 1978, pp. 161–186, pp. 180–184
↑ Jean-Luc Lehners (2010) "Ekpyrotic Nongaussianity: A Review" Advances in Astronomy 2010:903907, 19 pp.
↑ Justin Khoury and Paul J. Steinhardt (2010) "Adiabatic Ekpyrosis: Scale-Invariant Curvature Perturbations from a Single Scalar Field in a Contracting Universe" Phys. Rev. Lett. 104(9):91301, 4 pp. (preprint)
↑ Steinhardt, Paul J.; Neil Turok (24 May 2002). "Cosmic evolution in a cyclic universe". Physical Review D. 65 (12): 126003. arXiv:hep-th/0111098. Bibcode:2002PhRvD..65l6003S. doi:10.1103/PhysRevD.65.126003.
↑ Khoury, Justin; Burt A. Ovrut; Paul J. Steinhardt; Neil Turok (28 Nov 2001). "Ekpyrotic universe: Colliding branes and the origin of the hot big bang". Physical Review D. 64 (12): 123522. arXiv:hep-th/0103239. Bibcode:2001PhRvD..64l3522K. doi:10.1103/PhysRevD.64.123522.

[1] 'The dissolution of the universe into fire'. In Stoic philosophy, ekpyrosis, all-engulfing cosmic fire, represents the contractive phase of eternally-recurring destruction and re-creation. On "ekpyrosis" see generally Michael Lapidge, 'Stoic Cosmology,' in John M. Rist, The Stoics, Cambridge University Press, 1978, pp. 161–186, pp. 180–184

[2] Jean-Luc Lehners (2010) "Ekpyrotic Nongaussianity: A Review" Advances in Astronomy 2010:903907, 19 pp.

[3] Justin Khoury and Paul J. Steinhardt (2010) "Adiabatic Ekpyrosis: Scale-Invariant Curvature Perturbations from a Single Scalar Field in a Contracting Universe" Phys. Rev. Lett. 104(9):91301, 4 pp. (preprint)

[4] Steinhardt, Paul J.; Neil Turok (24 May 2002). "Cosmic evolution in a cyclic universe". Physical Review D. 65 (12): 126003. arXiv:hep-th/0111098. Bibcode:2002PhRvD..65l6003S. doi:10.1103/PhysRevD.65.126003.

[5] Khoury, Justin; Burt A. Ovrut; Paul J. Steinhardt; Neil Turok (28 Nov 2001). "Ekpyrotic universe: Colliding branes and the origin of the hot big bang". Physical Review D. 64 (12): 123522. arXiv:hep-th/0103239. Bibcode:2001PhRvD..64l3522K. doi:10.1103/PhysRevD.64.123522.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]