تبارشناسی (فلسفه)

تبارشناسی در فلسفه یک روش تاریخی است که در آن فرد درک رایج از فرآیند ظهور باورهای متفاوت فلسفی و اجتماعی را با در نظر گرفتن هدف، گستره یا کلیت گفتمان به پرسش می‌گیرد، و از این طریق امکان ارائۀ تحلیلی مخالف با کاربرد مارکسیستی از اصطلاح ایدئولوژی را افزایش می‌دهد، تا بتوان کلیت یک گفتمان تاریخی را در طول بازۀ زمانی مورد سؤال با تمرکز بر یک گفتمان واحد یا غالب (ایدئولوژی) توضیح داد.

علاوه بر این ، تبارشناسی غالباً تلاش می‌کند تا فراتر از گفتمان مورد نظر، به شرایط امکان آن باورها بپردازد (خصوصاً در تبارشناسی‌های فوکو). این روش به عنوان تداوم آثار فردریش نیچه توسعه یافته است. به عنوان مثال، ردیابی تبار مفهومی مانند "جهانی سازی" در صورتی می تواند "تبارشناسی" نامیده شود که تغییرات آن تا بستر سازندۀ اولیۀ آن پیگیری شود. این کار مستلزم مستندسازی تغییرات معنایی آن (اصطلاح‌شناسی) نیست، بلکه منظور توجه به اساس اجتماعی تغییرات معنایی آن است.

همچنین ببینید

• تاریخ اندیشه‌ها