آرتمتر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آرتمتر
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریMany[۱]
AHFS/Drugs.comInternational Drug Names
روش مصرف داروIntramuscular[۲] Oral
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
شناسه‌ها
  • (3R,5aS,6R,8aS,9R,10S,12R,12aR)-10-methoxy-3,6,9-trimethyldecahydro-12H-3,12-epoxy[1,2]dioxepino[4,3-i]-2-benzopyran
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
لیگاند بانک داده پروتئین
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.189.847 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC16H26O5
جرم مولی۲۹۸٫۳۷۹ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۸۶ تا[ابزار تبدیل: یکای ناشناخته]
  • C[C@@H]1CC[C@@H]3C42OO[C@](C)(CC[C@@H]12)O[C@H]4O[C@H](OC)[C@@H]3C
  • InChI=1S/C16H26O5/c1-9-5-6-12-10(2)13(17-4)18-14-16(12)11(9)7-8-15(3,19-14)20-21-16/h9-14H,5-8H2,1-4H3/t9-,10-,11+,12+,13+,14-,15-,16-/m1/s1 ✔Y
  • Key:SXYIRMFQILZOAM-HVNFFKDJSA-N ✔Y
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

آرتمتر (انگلیسی: Artemether) دارویی است که برای درمان مالاریا به کار می‌رود.[۲] فرم تزریقی به طور ویژه برای مالاریا شدید به جای کینین استفاده می‌شود. در بزرگسالان، ممکن است به اندازه آرتسونات موثر نباشد. با تزریق در ماهیچه انجام می‌شود. همچنین از طریق خوراکی در ترکیب با لومفانترین، معروف به آرتمتر/لومفانترین، در دسترس است.[۳]


آرتمتر عوارض جانبی نسبتا کمی ایجاد می‌کند. ضربان قلب نامنظم به ندرت ممکن است رخ دهد. در حالی که شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه استفاده در دوران بارداری ممکن است در جانوران زیان‌آور باشد، هیچ مدرکی مبنی بر نگرانی در مورد انسان وجود ندارد. بنابراین، سازمان بهداشت جهانی (WHO) استفاده از آن را در دوران بارداری توصیه می‌کند. این دارو در کلاس دارویی آرتمیزینین قرار دارد.[۴]

کاربرد پزشکی[ویرایش]

آرتمتر یک داروی ضد مالاریا برای مالاریا بدون عارضه ناشی از P. falciparum (و P. falciparum مقاوم به کلروکین) یا P. vivax انگل مقاوم به کلروکین است.[۵] آرتمتر همچنین می تواند برای درمان مالاریا شدید استفاده شود.[۶]

سازمان بهداشت جهانی (WHO) درمان P. falciparum بدون عارضه با درمان ترکیبی مبتنی بر آرتمیزینین را توصیه می‌کند. در ترکیب با لومفانترین، ممکن است یک رژیم ۱۴ روزه پریماکین برای جلوگیری از عود انگل‌های مالاریا P. vivax یا P. ovale و ارائه یک درمان کامل دنبال شود.[۷]

آرتمتر همچنین می‌تواند در درمان و پیشگیری از عفونت‌های ترماتود شیستوزومیاز هنگام استفاده در ترکیب با پرازیکوانتل استفاده شود.[۸]

آرتمتر توسط FDA بر اساس مطالعات حیوانی که در آن مشتقات آرتمیزینین ارتباطی با از دست دادن و بدشکلی جنین نشان داده اند، در رده C رتبه بندی شده است. با این حال، برخی مطالعات شواهدی از آسیب را نشان نمی دهند.[۹][۱۰]

عوارض جانبی[ویرایش]

عوارض جانبی احتمالی شامل عوارض قلبی مانند برادی کاردی و طولانی شدن فاصله QT است.[۱۱] همچنین، سمیت احتمالی سیستم عصبی مرکزی در مطالعات حیوانی نشان داده شده است.[۱۲][۱۳]

تداخلات دارویی[ویرایش]

هنگامی که فراورده ترکیبی با لوپیناویر/ریتوناویر استفاده شد، سطح آرتمتر پلاسما کمتر بود. همچنین کاهش مواجهه با دارو در ارتباط با مصرف همزمان با افاویرنز یا نویراپین وجود دارد.[۱۴][۱۵]

آرتمتر/لومفانترین نباید با داروهایی که CYP3A4 را مهار می‌کنند استفاده شود.

هنگامی که آرتمتر/لومفانترین استفاده می‌شود، داروهای ضد بارداری هورمونی ممکن است کارآمد نباشند.

فارماکولوژی[ویرایش]

مکانیسم عمل[ویرایش]

آرتمتر یک مشتق آرتمیزینین است و مکانیسم اثر آرتمیزینین را داراست.

آرتمتر با فری پروتوپورفیرین IX (هِم) یا یون‌های آهن در واکوئل غذایی انگل اسیدی تعامل دارد و گونه‌های رادیکال سیتوتوکسیک تولید می‌کند.

روش عمل پذیرفته شده داروی حاوی پراکسید شامل برهمکنش آن با هم (محصول جانبی تخریب هموگلوبین) است که از پروتئولیز هموگلوبین به دست می آید. این تعامل منجر به تشکیل اکسیژن سمی و رادیکال های کربن محور می‌شود.

یکی از مکانیسم های پیشنهادی این است که مشتقات آرتمیزینین از طریق مهار آنزیم های آنتی اکسیدانی و متابولیک، استرس اکسیداتیو و متابولیک را به سلول وارد می‌کنند. برخی از مسیرهای تحت تأثیر ممکن است مربوط به متابولیسم گلوتاتیون و گلوکز باشد. در نتیجه، ضایعات و کاهش رشد انگل ممکن است ایجاد شود.

مکانیسم احتمالی دیگر اثر نشان می‌دهد که داروهای آرتریستینین از طریق مهار PfATP6 اثر کشندگی خود را اعمال می‌کنند. از آنجایی که PfATP6 یک آنزیم تنظیم کننده غلظت کلسیم سلولی است، عملکرد نادرست آن منجر به تجمع کلسیم درون سلولی می شود که به نوبه خود باعث مرگ سلولی می شود.[۱۶]

فارماکوکینتیک[ویرایش]

جذب آرتمتر با غذا ۲ تا ۳ برابر بهبود می یابد. به پروتئین بسیار متصل است (۹۵.۴%). حداکثر غلظت آرتمتر ۲ ساعت پس از تجویز مشاهده می شود.[۱۷]

آرتمتر در بدن انسان به متابولیت فعال دی هیدروآرتمیزینین عمدتاً توسط آنزیم های کبدی CYP3A4/5 متابولیزه می‌شود. هم داروی اصلی و هم متابولیت فعال با نیمه عمر حدود ۲ ساعت حذف می‌شوند.[۱۸]

منابع[ویرایش]

  1. "Artemether - Drugs.com". www.drugs.com. Archived from the original on 20 December 2016. Retrieved 7 December 2016.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Esu, Ekpereonne B.; Effa, Emmanuel E.; Opie, Oko N.; Meremikwu, Martin M. (18 June 2019). "Artemether for severe malaria". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 6 (6): CD010678. doi:10.1002/14651858.CD010678.pub3. ISSN 1469-493X. PMC 6580442. PMID 31210357.
  3. "Artemether and Lumefantrine". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 20 December 2016. Retrieved 28 November 2016.
  4. Kovacs, SD; Rijken, MJ; Stergachis, A (February 2015). "Treating severe malaria in pregnancy: a review of the evidence". Drug Safety. 38 (2): 165–81. doi:10.1007/s40264-014-0261-9. PMC 4328128. PMID 25556421.
  5. Makanga, Michael; Krudsood, Srivicha (2009-10-12). "The clinical efficacy of artemether/lumefantrine (Coartem)". Malaria Journal. 8 (Suppl 1): S5. doi:10.1186/1475-2875-8-S1-S5. ISSN 1475-2875. PMC 2760240. PMID 19818172.
  6. Treatment of Uncomplicated Plasmodium falciparum Malaria. World Health Organization. 2015-01-01. Archived from the original on 2017-09-10.
  7. Treatment Of Uncomplicated Malaria Caused By P. vivax, P. ovale, P. malariae or P. knowlesi. World Health Organization. 2015-01-01. Archived from the original on 2017-09-10.
  8. Pérez del Villar, Luis; Burguillo, Francisco J.; López-Abán, Julio; Muro, Antonio (2012-01-01). "Systematic review and meta-analysis of artemisinin based therapies for the treatment and prevention of schistosomiasis". PLOS ONE. 7 (9): e45867. Bibcode:2012PLoSO...745867P. doi:10.1371/journal.pone.0045867. ISSN 1932-6203. PMC 3448694. PMID 23029285.
  9. Dellicour S, Hall S, Chandramohan D, Greenwood B (2007). "The safety of artemisinins during pregnancy: a pressing question". Malaria Journal. 6: 15. doi:10.1186/1475-2875-6-15. PMC 1802871. PMID 17300719.
  10. Piola P, Nabasumba C, Turyakira E, et al. (2010). "Efficacy and safety of artemether—lumefantrine compared with quinine in pregnant women with uncomplicated Plasmodium falciparum malaria: an open-label, randomised, non-inferiority trial". Lancet Infect Dis. 10 (11): 762–769. doi:10.1016/S1473-3099(10)70202-4. hdl:10144/116337. PMID 20932805.
  11. "Artemether". www.antimicrobe.org. Archived from the original on 2017-02-23. Retrieved 2016-11-09.
  12. "WHO Model Prescribing Information: Drugs Used in Parasitic Diseases - Second Edition: Protozoa: Malaria: Artemether". apps.who.int. Archived from the original on 2016-11-10. Retrieved 2016-11-09.
  13. Askling, Helena H.; Bruneel, Fabrice; Burchard, Gerd; Castelli, Francesco; Chiodini, Peter L.; Grobusch, Martin P.; Lopez-Vélez, Rogelio; Paul, Margaret; Petersen, Eskild (2012-01-01). "Management of imported malaria in Europe". Malaria Journal. 11: 328. doi:10.1186/1475-2875-11-328. ISSN 1475-2875. PMC 3489857. PMID 22985344.
  14. van Geertruyden, J.-P. (2014). "Interactions between malaria and human immunodeficiency virus anno 2014". Clinical Microbiology and Infection. 20 (4): 278–285. doi:10.1111/1469-0691.12597. PMC 4368411. PMID 24528518.
  15. Kiang, Tony K. L.; Wilby, Kyle J.; Ensom, Mary H. H. (2013-10-26). "Clinical Pharmacokinetic Drug Interactions Associated with Artemisinin Derivatives and HIV-Antivirals". Clinical Pharmacokinetics. 53 (2): 141–153. doi:10.1007/s40262-013-0110-5. ISSN 0312-5963. PMID 24158666. S2CID 1281113.
  16. Stover, Kayla R.; King, S. Travis; Robinson, Jessica (2012-04-01). "Artemether-Lumefantrine: An Option for Malaria". Annals of Pharmacotherapy. 46 (4): 567–577. doi:10.1345/aph.1Q539. ISSN 1060-0280. PMID 22496476. S2CID 7678606.
  17. Guo, Zongru (2016-03-01). "Artemisinin anti-malarial drugs in China". Acta Pharmaceutica Sinica B. 6 (2): 115–124. doi:10.1016/j.apsb.2016.01.008. PMC 4788711. PMID 27006895.
  18. "Coartem- artemether and lumefantrine tablet". DailyMed. 5 August 2019. Retrieved 26 April 2020.