فاروق کیانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
فاروق کیانی
زادهٔ۲۰ اسفند ۱۳۳۰
تربت جام، ایران
پیشهرقصنده محلی، نوازنده
رقص
رقص‌هارقص محلی

محمد فاروق کیانی‌پور[۲] (زاده ۲۰ اسفند ۱۳۳۰[۳]) که با نام فاروق کیانی شناخته شده؛ رقصنده محلی و آیینی ایرانی است.[۴] او در سال ۱۳۵۶ با گروه هنرهای آیینی ایران زمین به کانادا سفر کرد و توانست در بین ۷۵ کشور جهان مدال طلایی و عنوان بهترین بازیگر هنرهای آیینی جهان را از آن خود کند در سال ۱۳۵۰ پیتر بروک، شکسپیرشناس، کارشناس تعزیه و نظریه‌پرداز تئاتر فرانسه[۵] پس از دیدن حرکات آیینی وی و ساخت فیلم‌های متعدد، اعلام کرد این رشته ضمن بازگو کردن فرهنگ اصیل ایران زمین ریشه پانتومیم را نیز در خود دارد.[۶]

زندگی‌نامه[ویرایش]

فاروق کیانی (اولین نفر نشسته از راست) در جوانی، غلامعلی پورعطایی (دومین نفر ایستاده از چپ) نیز در عکس دیده می‌شود.

او فرزند شیرمحمد جامی در ۲۰ اسفند ۱۳۳۰[۷]و در شهر تربت جام زاده شد.[۸]وی تحصیات ابتدایی را در دبستان مرآت و متوسطه را در دبیرستان سینا به پایان رساند. وی در ۱۴سالگی گروه موسیقی به نام «نیام» را تشکیل داد. او در سن ۲۲سالگی (۱۳۵۲) به استخدام آموزش و پرورش درآمد و کاوش‌های موسیقایی و هنری خود را به اقتضای شغل معلمی در روستاهای تربت جام انجام داد.[۶] در سال ۱۳۴۴ دبیر دبیرستان او فردی به نام «براینت کارتر» بود که عضو گروه صلح نیز بود. به تشویق او فاروق و دیگر هم‌درسانش نمایشی دربارهٔ آمدن شیخ جام از کوه بزد به شهر جام را به روی صحنه بردند. این نمایش در کاخ مرکزی جوانان ایران در تهران به روی صحنه رفت.[۶]

رقص محلی[ویرایش]

از جمله رقص‌های محلی که او در آنها به هنرنمایی می‌پردازد می‌توان به «آفر»، «حتن»، «مشق پلتان»، «حنایی» و … اشاره کرد.[۶] اجراهای دیگر او عبارتند از الله (سحر)، حتن اوشاری، حتن حسن‌آبادی، حتن باخرزی، آفر (بالا پرده) آفر (پایین پرده) پلتان یا پیلتنان، (سواره و پیاده)، چوب بازی، یک چوبه، دو چوبه، حنایی، سه چکه، جامی، چهار چکه و کوراوغلی.[۵]

آثار[ویرایش]

پوستر نمایش شیخ صنعان با تصویری از فاروق کیانی

فیلم‌شناسی[ویرایش]

  • سماع راست[۹]- ۱۳۸۶ - فرید اسماعیل‌پور[۱۰]
  • دایه‌های خاک[۱۱] - مسلم کرمانی
  • تله‌فیلم شاخه‌گلی برای سارا[۱۲]
  • تله‌فیلم برادران سرزمین من[۱۳]

کلی‍‍پ‌های تصویری[ویرایش]

آثار نمایشی[ویرایش]

این تئاتر برداشتی آزاد از منطق‌الطیر عطار است که با هنرمندی مرسده کیا در نقش دختر ترسا و فاروق کیانی در نقش شیخ صنعان در شصت شب در تالار وحدت تهران به روی صحنه رفت و مورد استقبال محافل هنری قرار گرفت.

تئاتر عروسکی هفت‌خوان رستم در سالن ۱۲۰۰۰نفری آزادی با اجرای چهارصد هنرمند به روی صحنه رفت.[۷]

کارگاه‌ها[ویرایش]

  • کارگاه چوب‌بازی[۱۶]

افتخارات[ویرایش]

  • برنده مدال طلای جشنواره مرد و دنیای او در مونترال کانادا ۱۳۵۶
  • برنده مدال طلای و رتبه نخست سی و سومین جشنواره لفکادای یونان در سال ۱۳۷۵
  • دارنده رتبه درجه یک هنری در رشته هنرهای نمایشی
  • دارنده رتبه استادی ممتاز در شانزدهمین جشنواره تئاتر فجر.
  • برگزیده هنری در رشته آیین‌های محلی ایران زمین به همراه بزرگانی چون سعدی افشار، مرتضی احمدی، مجید محسنی، عاشیق رسول.
  • کسب درجه یک هنری در زمینه هنرهای آیینی ایران در سال ۱۳۹۴[۷]
  • بازیگر نقش اول نمایش شیخ صنعان با ۶۰ اجرا در تالار وحدت

انتخاب به عنوان گنجینه زنده بشری

منابع[ویرایش]

  1. یادکرد خالی (کمک)
  2. «سفر به تربت جام با استاد فاروق کیانی». وبگاه آفتاب.
  3. علی‌اکیر قدیمی. «هنرهای آئینی ایران باستان». دوماهنامه مسافران. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۱۸.</>۱۳۳۰
  4. «محمد فاروق کیانی». وبگاه خانه دا.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ «اسطوره در حرکت (ادای ارادت به آثار استاد محمد فاروق کیانی پور هنر مند بین‌المللی بازی‌های آئینی، اسطوره ای)». وبگاه خیام‌نامه. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مارس ۲۰۱۸.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ غلامرضا بهرامپور (۱۳۹۲). «بازیهای حماسی و غنایی جام؛ گفتگو با استاد فاروق کیانی، استاد بازیهای آیینی تربت جام». پاژ (۱۵): ۱۳۲–۱۳۳. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ عزیر کیانی (۱۳۹۶). «اسطوره نادره‌کار». جام جهان‌بین (اول): ۴۲–۵۱. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)
  8. «اسطوره در حرکت (ادای ارادت به آثار استاد محمد فاروق کیانی پور هنر مند بین‌المللی بازی‌های آئینی، اسطوره ای)». خیام نامه. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مارس ۲۰۱۸.
  9. «'نوایی' و 'سماع راست' در آپارات». وبگاه بی‌بی‌سی.
  10. «بیست و چهارمین جشنواره فیلم تهران 1386».
  11. «احیای بازی‌های آئینی تربت جام در لایه‌های خاک». خبرگزاری برنا.
  12. «تصویربرداری «گل سپیدی برای سارا» در تربت جام ادامه دارد».
  13. «"برادران سرزمین من" آماده پخش شد».
  14. «از ماست این دیار». آپارات.
  15. «موسیقی تربت جام نماهنگ سپید Torbat-e Jam's Folk music, Sepid». یوتیوب.
  16. «کارگاه چوب بازی تربت جام – استاد فاروق کیانی پور». خانه دا.