کثه

کثه نام قدیمی مرکز ناحیهٔ یزد است که امروز هم یزد نامیده می‌شود. کثه یکی از مهمترین شهرهای ناحیهٔ اصطخر در ایالت پارس به‌شمار می‌رفته‌است. اصطخری دربارهٔ آن «می‌گوید کثه مرکز یزد شهری است در حاشیهٔ کویر. دارای هوای خوب و سالم بری است و در عین حال واجد آسایش و تنعم شهرهای بزرگ هم هست. خانه‌های آن اغلب از گل ساخته شده و سقفهای قوسی دارند. داخل شهر مستحکم و محصون است و دیواری دارد با دو دروازهٔ آهنین. یکی از آنها باب ایزد و دیگری باب المسجد نامیده‌می‌شود، بدین دلیل که مسجد جامع در جوار آن قرار گرفته‌است. شهر و رستاق‌های آن از نظر عرضهٔ میوه غنی است آن هم چندان که به مقدار زیاد ار آن به اصفهان و مناطق دیگر صادر می‌کنند. شهر کثه را به نحوی بسیار مطبوع و خوش ساخته‌اند. قسمت اعظم شهر دارای خط و سواد و اهل ادب هستند، به صورتی که می‌توانند مقام محرر و منشی را احراز کنند.»

منابع

• شواتس، پاول (۱۳۷۲)، جغرافیای تاریخی فارس، ترجمهٔ جهانداری کیکاوس، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی