لوئی آلتوسر

لوئی پیر آلتوسر (به فرانسوی: Louis Pierre Althusser) (زادهٔ ۱۶ اکتبر ۱۹۱۸ در الجزایر - درگذشتهٔ ۲۳ اکتبر ۱۹۹۰) فیلسوف مارکسیست فرانسوی بود.او از بالاترین مقامات آکادمیک حزب کمونیست فرانسه بود و بحث‌ و تزهایش عمدتاً در پاسخ به خطراتی (همچون مارکسیسم انسانگرایانه مکتب فرانکفورت) بودند که به زعم او بنیان های نظری مارکسیسم را تهدید می‌کرد. از آلتوسر معمولاً به عنوان مارکسیست ساختگرا یاد می‌شود.

زندگی

او متولد الجزایر بود و پس از مرگ پدر، به همراه خواهر و مادرش به مارسی فرانسه مهاجرت کرد . مقطع متوسطه را در دبیرستان " لیسه دو پارک " با موفقیت گذراند و در اکول نرمال سوپریور پاریس پذیرفته شد . با آغاز جنگ دوم جهانی به ارتش فرانسه پیوست و با شکست فرانسه، به دست آلمان ها اسیر و در اسارت دچار ناخوشی های روانی و جسمی شد . پس از اسارت به مارکسیسم گرایش یافت . او در سال 1946 با زنی انقلابی و یهودی – لیتوانیایی به نام هلن ریتمن آشنا شد و تا پایان عمر با او به سر برد . آلتوسر در سال 1948 به حزب کمونیست فرانسه پیوست، این در زمانی بود که افرادی چون موریس مرلوپونتی از حزب کمونیست فرانسه جدا میشدند . همان سال وی به تدریس فلسفه در دانشگاه پرداخت . آلتوسر که در اسارت دچار ناخوشیهای روانی گشته بود در 19 نوامبر 1980 با دستان خود همسرش را خفه کرد و بدین ترتیب به بیمارستان روانی " سنت آن " فرستاده شد . سه سال در بیمارستان بود و پس از بهبودی، به شمال پاریس رفت و به کارش ادامه داد . او سرانجام در 22 اکتبر 1990 در اثر حمله قلبی درگذشت .

اندیشه

آلتوسر نماینده عمده نحله ساختارگرایی (اصالت ساخت )در مارکسیسم معاصر بوده است که در برابر مارکسیسم ارتدکس ، مارکسیسم رسمی عصر استالین، و مارکسیسم هگلی و فلسفی مارکسیستهای غرب قرار دارد . اندیشه های او در فرانسه واکنشهای نامساعدی در حزب کمونیست و در بین مارکسیست – لنینیست ها ایجاد کرد . آلتوسر تحت تاثیر آرای فیلسوفانی چون گاستون باشلار بود و ادعا میکرد که نظریه مارکسیستی را بر پایه علمی که به نظر او خالی از هرگونه جریان یا عنصر ایدئولوژیک است، برکشیده است . آرای او را میتوان زیر عناوین زیر جمعبندی کرد : مسئله گسست معرفت شناختی در اندیشه مارکس ، مشاجره با دیگر نحله های مارکسیستی، ساختگرایی و مباحثی پیرامون دولت و ایدئولوژی

منبع

• ویکی‌پدیای انگلیسی
• اندیشه های مارکسیستی، حسین بشیریه، نشر نی