ملا عبدالله فاضل تونی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی''' معروف به '''فاضل تونی'''، [[عارف]]، [[فقیه]] و دانشمند سده‌های دهم و یازدهم هجری در دوره [[صفویه]] بود. وی در [[مشهد]] ساکن و به تدریس و ترویج علوم دینی اشتغال داشت.<ref name="TeleText">{{یادکرد وب| نشانی = http://teletext.irib.ir/UserPages/tabid/55/ContentId/4145/Default.aspx| عنوان = تقویم تاریخ| تاریخ بازدید = آذر ۱۳۸۷| تاریخ = ۲۹ آبان ۱۳۸۶| ناشر = وب‌گاه پیام‌نمای شبکهٔ سه، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران| زبان = فارسی}}</ref> |
'''ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی'''<ref>سید محمدحسین رضوی کشمیری در مقدمه کتاب «الوافیه» نوشته است: عنوان ملا عبدالله از عناوینی است که علمای بزرگ با این تعبیر از او یاد کرده‌اند و شیخ حر عاملی صاحب کتاب «امل الامل» از او به عنوان: مولانا عبدالله ... یاد کرده. میرزا عبدالله افندی و خوانساری هم با همین تعبیر از او یاد کرده‌اند. مرحوم تنکابنی در کتاب «قصص العلماء» از او به عنوان «آخوند ملا عبدالله» و در الذریعة به نام «عبدالله البشروئی» یاد نموده‌اند. مرحوم محدث قمی در الکنی و الالقاب می‌نویسد: التونی اذا وصف به الفاضل؛ هرگاه فاضل تونی بگویند مراد «ملا عبدالله بن محمد التونی البشروی» است. همه علما به عنوان «فاضل تونی» در کتب اصول از او یاد کرده‌اند (الوافیة، مقدمه، ص ۱۲).</ref> معروف به '''فاضل تونی'''، [[عارف]]، [[فقیه]] و دانشمند سده‌های دهم و یازدهم هجری در دوره [[صفویه]] بود. وی در [[مشهد]] ساکن و به تدریس و ترویج علوم دینی اشتغال داشت.<ref name="TeleText">{{یادکرد وب| نشانی = http://teletext.irib.ir/UserPages/tabid/55/ContentId/4145/Default.aspx| عنوان = تقویم تاریخ| تاریخ بازدید = آذر ۱۳۸۷| تاریخ = ۲۹ آبان ۱۳۸۶| ناشر = وب‌گاه پیام‌نمای شبکهٔ سه، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران| زبان = فارسی}}</ref> |
||
تاریخ دقیق ولادتش به خوبی مشخص نیست، اما زادگاه وی بخش بشرویه از توابع تون<ref>«تون» یا «فردوس» یکی از شهرستان های جنوب استان خراسان است که با ۶۲۱۹۵۶ کیلومتر مربع مساحت در بخش مرکزی استان واقع و مرکز آن شهرستان فردوس است. علاوه بر فردوس شهرهای «اسلامیه» و «سرایان» و «بشرویه» نیز در محدوه این شهرستان جای گرفته است.</ref> بوده است. |
|||
در کتاب‌ها از او به عنوان: '''عالم'''، '''فاضل'''، '''ماهر'''، '''فقیه'''، '''صالح'''، '''زاهد''' و '''عابد''' یاد شده است. |
|||
==تحصیل== |
==تحصیل== |
||
وی ابتدا همراه برادرش ملا احمد، در مدرسه مولی عبدالله تستری<ref>از اعیان علما در عصر صفویه، مرحوم ملا عبدالله تستری است. وی از مشایخ مجلسی اول مولا محمدتقی مجلسی است و معاصر مقدس اردبیلی و فاضل تونی بوده است. محدث قمی وی را با القاب: عزالدین، الشیخ الاجل، مروج الملة و الدین، مربی الفقهاء و المحدثین و تاج الزهاد و ناسکین جامع المعقول و المنقول.المجتهد فی الفروع و الاصول ستوده است.</ref> اصفهان به تحصیل اشتغال ورزید و از مولانا رفیع‌الدین محمد بن حیدر طباطبایی معروف به '''میرزا رفیعا''' درس آموخت و در ضمن تحصیل به کار تدریس نيز پرداخت.<ref>خورشید خاوران، ص ۲۵.</ref> |
|||
نخست در مدرسه ملاعبدالله تستری در اصفهان و سپس در مشهد مقدس اقامت گزید. سپس به زیارت عتبات رفت. مدتی نیز در قزوین با برادرش ملا احمد تونی، به خواهش ملا خلیل قزوینی (که با همدیگر مودت داشتند)، اقامت گزید. |
|||
==آثار== |
|||
وی از دانشمندان بزرگ و معروف زمان خود بود. آثار باقیمانده از وی عبارتند از: شرح ارشاد علامه، الوافیة، رساله‌ای در نماز جمعه، حاشیه بر معالم الاصول، تعلیقات بر کتاب مدارک، کتابی در تهذیب الحدیث.<ref name="TeleText"/> |
|||
* الوافیة |
|||
* شرح الارشاد در فقه |
|||
* رساله‌ای در اصول فقه |
|||
* رساله‌ای در نماز جمعه |
|||
* حاشیه بر معالم الاصول |
|||
* تعلیقاتی بر مدارک الاحکام |
|||
* حاشیه‌ای بر ارشاد علامه |
|||
* فهرست بر تهذیب الاحکام شیخ طوسی |
|||
==درگذشت== |
==درگذشت== |
||
فاضل تونی در راه سفر به [[کربلا]]، در |
فاضل تونی در راه سفر به [[کربلا]]، در ۱۶ ربیع‌الاول [[۱۰۷۱ (قمری)|۱۰۷۱]]<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.mibosearch.com/word.aspx?wName=%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84+%D8%AA%D9%88%D9%86%D9%8A| عنوان =فاصل تونی | تاریخ بازدید = آذر ۱۳۸۷| ناشر = لغت‌نامهٔ دهخدا | زبان = فارسی}}</ref> ـ ۲۹ آبان [[۱۰۳۹]]<ref name="TeleText"/> در شهر [[کرمانشاه]] درگذشت. مقبرهٔ وی در نزدیکی پل شاه کرمانشاه قرار دارد. |
||
شیخ علی خان زنگنه، حاکم کرمانشاه بر مزار او بقعه‌ای بنا کرد. این بنا در زمان نامشخصی به کلی تخریب شده بود و در سال‌های اخیر مقبره جدیدی در مرقدش احداث شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.irden.com/fun/tour/detail.php?ID=47940| عنوان =مقبره فاضل تونی - کرمانشاه | تاریخ بازدید = آذر ۱۳۸۷| زبان = فارسی}}</ref><ref>مفاخر بشرویه، ص ۱۵.</ref> |
|||
== پانویس == |
== پانویس == |
||
{{پانویس|اندازه=ریز}} |
{{پانویس|اندازه=ریز}} |
||
==منبع== |
|||
* جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. ''گلشن ابرار''. ج ۵، چ ۱، نشر معروف، قم: ۱۳۸۴. |
|||
==پیوند به بیرون== |
|||
* [http://ijtihad.ir/modules.php?op=modload&name=Web_Links&file=index&req=viewdetails&cides=&cid=20&lid=352&type=3&mhawzah=1&sw=0 شبكه اطلاع رسانی اجتهاد] |
|||
{{ترتیب رده|فاضل تونی، ملا عبدالله}} |
|||
[[رده:عارفان اهل ایران]] |
[[رده:عارفان اهل ایران]] |
||
[[رده:اهالی فردوس]] |
[[رده:اهالی فردوس]] |
||
نسخهٔ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۱، ساعت ۰۸:۱۰
ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی[۱] معروف به فاضل تونی، عارف، فقیه و دانشمند سده‌های دهم و یازدهم هجری در دوره صفویه بود. وی در مشهد ساکن و به تدریس و ترویج علوم دینی اشتغال داشت.[۲]
تاریخ دقیق ولادتش به خوبی مشخص نیست، اما زادگاه وی بخش بشرویه از توابع تون[۳] بوده است.
در کتاب‌ها از او به عنوان: عالم، فاضل، ماهر، فقیه، صالح، زاهد و عابد یاد شده است.
تحصیل
وی ابتدا همراه برادرش ملا احمد، در مدرسه مولی عبدالله تستری[۴] اصفهان به تحصیل اشتغال ورزید و از مولانا رفیع‌الدین محمد بن حیدر طباطبایی معروف به میرزا رفیعا درس آموخت و در ضمن تحصیل به کار تدریس نيز پرداخت.[۵]
آثار
- الوافیة
- شرح الارشاد در فقه
- رساله‌ای در اصول فقه
- رساله‌ای در نماز جمعه
- حاشیه بر معالم الاصول
- تعلیقاتی بر مدارک الاحکام
- حاشیه‌ای بر ارشاد علامه
- فهرست بر تهذیب الاحکام شیخ طوسی
درگذشت
فاضل تونی در راه سفر به کربلا، در ۱۶ ربیع‌الاول ۱۰۷۱[۶] ـ ۲۹ آبان ۱۰۳۹[۲] در شهر کرمانشاه درگذشت. مقبرهٔ وی در نزدیکی پل شاه کرمانشاه قرار دارد.
شیخ علی خان زنگنه، حاکم کرمانشاه بر مزار او بقعه‌ای بنا کرد. این بنا در زمان نامشخصی به کلی تخریب شده بود و در سال‌های اخیر مقبره جدیدی در مرقدش احداث شد.[۷][۸]
پانویس
- ↑ سید محمدحسین رضوی کشمیری در مقدمه کتاب «الوافیه» نوشته است: عنوان ملا عبدالله از عناوینی است که علمای بزرگ با این تعبیر از او یاد کرده‌اند و شیخ حر عاملی صاحب کتاب «امل الامل» از او به عنوان: مولانا عبدالله ... یاد کرده. میرزا عبدالله افندی و خوانساری هم با همین تعبیر از او یاد کرده‌اند. مرحوم تنکابنی در کتاب «قصص العلماء» از او به عنوان «آخوند ملا عبدالله» و در الذریعة به نام «عبدالله البشروئی» یاد نموده‌اند. مرحوم محدث قمی در الکنی و الالقاب می‌نویسد: التونی اذا وصف به الفاضل؛ هرگاه فاضل تونی بگویند مراد «ملا عبدالله بن محمد التونی البشروی» است. همه علما به عنوان «فاضل تونی» در کتب اصول از او یاد کرده‌اند (الوافیة، مقدمه، ص ۱۲).
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «تقویم تاریخ». وب‌گاه پیام‌نمای شبکهٔ سه، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. ۲۹ آبان ۱۳۸۶. دریافت‌شده در آذر ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «تون» یا «فردوس» یکی از شهرستان های جنوب استان خراسان است که با ۶۲۱۹۵۶ کیلومتر مربع مساحت در بخش مرکزی استان واقع و مرکز آن شهرستان فردوس است. علاوه بر فردوس شهرهای «اسلامیه» و «سرایان» و «بشرویه» نیز در محدوه این شهرستان جای گرفته است.
- ↑ از اعیان علما در عصر صفویه، مرحوم ملا عبدالله تستری است. وی از مشایخ مجلسی اول مولا محمدتقی مجلسی است و معاصر مقدس اردبیلی و فاضل تونی بوده است. محدث قمی وی را با القاب: عزالدین، الشیخ الاجل، مروج الملة و الدین، مربی الفقهاء و المحدثین و تاج الزهاد و ناسکین جامع المعقول و المنقول.المجتهد فی الفروع و الاصول ستوده است.
- ↑ خورشید خاوران، ص ۲۵.
- ↑ «فاصل تونی». لغت‌نامهٔ دهخدا. دریافت‌شده در آذر ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «مقبره فاضل تونی - کرمانشاه». دریافت‌شده در آذر ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک) - ↑ مفاخر بشرویه، ص ۱۵.
منبع
- جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. گلشن ابرار. ج ۵، چ ۱، نشر معروف، قم: ۱۳۸۴.