سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
به نسخهٔ 33198251 از InternetArchiveBot (بحث) برگردانده شد (توینکل)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده
خط ۱: خط ۱:
'''سرشماری عمومی نفوس و مسکن جمهوری اسلامی ایران''' بزرگترین [[سرشماری]] است که در [[ایران]] انجام می‌گیرد. این سرشماری در ابتدا هر ۱۰ سال یک بار با هدف تعیین مشخصات جمعیتی کشور ایران توسط [[مرکز آمار ایران]] انجام می‌گرفت اما از سال ۱۳۸۵ به بعد مقرر شد این سرشماری هر ۵ سال یک بار انجام گیرد ولی به دلیل جهت‌گيري‌هاي كلان شوراي عالي آمار در برنامه پنجساله توسعه آمار كشور 1400-1396 مبني بر '''جايگزيني آمارگيري‌هاي سنتي به مدرن''' با رويكرد ثتبي‌مبنا، [[هیئت دولت]] از انجام سرشماری ۱۴۰۰ صرف نظر کرد و اجراي سرشماری بعدی را '''به روش ثبتي‌مبنا''' به سال ۱۴۰۵ موکول کرد.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال ۱۴۰۵ برگزار می‌شود - ایرنا|نشانی=https://www.irna.ir/amp/83786591/|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2020-08-13}}</ref> در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سرشماری ۱۳۹۵]] جمعیّت ایران حدود ۸۰ میلیون تن تعیین شد.<ref name="نتایج برگزیده" /> در ایران، بنابر مادّهٔ ۴ قانون مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، با فرمان رئیس‌جمهور اجرا می‌شود.<ref>[http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/census85 مقدمه سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵] درگاه ملی آمار.</ref>
'''سرشماری عمومی نفوس و مسکن جمهوری اسلامی ایران''' بزرگترین [[سرشماری]] است که در [[ایران]] انجام می‌گیرد. این سرشماری در ابتدا هر ۱۰ سال یک بار با هدف تعیین مشخصات جمعیتی کشور ایران توسط [[مرکز آمار ایران]] انجام می‌گرفت اما از سال ۱۳۸۵ به بعد مقرر شد این سرشماری هر ۵ سال یک بار انجام گیرد ولی به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از فشار حداکثری دولت ترامپ [[هیئت دولت]] از انجام سرشماری ۱۴۰۰ صرف نظر کرد و سرشماری بعدی را به سال ۱۴۰۵ موکول کرد.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال ۱۴۰۵ برگزار می‌شود - ایرنا|نشانی=https://www.irna.ir/amp/83786591/|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2020-08-13}}</ref> در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سرشماری ۱۳۹۵]] جمعیّت ایران حدود ۸۰ میلیون تن تعیین شد.<ref name="نتایج برگزیده" /> در ایران، بنابر مادّهٔ ۴ قانون مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، با فرمان رئیس‌جمهور اجرا می‌شود.<ref>[http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/census85 مقدمه سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵] درگاه ملی آمار.</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۳۴

سرشماری عمومی نفوس و مسکن جمهوری اسلامی ایران بزرگترین سرشماری است که در ایران انجام می‌گیرد. این سرشماری در ابتدا هر ۱۰ سال یک بار با هدف تعیین مشخصات جمعیتی کشور ایران توسط مرکز آمار ایران انجام می‌گرفت اما از سال ۱۳۸۵ به بعد مقرر شد این سرشماری هر ۵ سال یک بار انجام گیرد ولی به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از فشار حداکثری دولت ترامپ هیئت دولت از انجام سرشماری ۱۴۰۰ صرف نظر کرد و سرشماری بعدی را به سال ۱۴۰۵ موکول کرد.[۱] در سرشماری ۱۳۹۵ جمعیّت ایران حدود ۸۰ میلیون تن تعیین شد.[۲] در ایران، بنابر مادّهٔ ۴ قانون مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، با فرمان رئیس‌جمهور اجرا می‌شود.[۳]

تاریخچه

سرشماری‌هایی در اواخر سدهٔ سیزده و اوایل سدهٔ چهارده هجری شمسی در ایران انجام شده بود. چندین مرتبه هم دولت و هم شهرداری‌ها برای تأمین احتیاجات عمومی مخصوصاً خواربار اقدام به سرشماری کردند اما نتیجه موفقیت‌آمیزی نگرفتند. علت اصلی ناکام ماندن این سرشماری‌ها این بود که مردم از اظهار حقیقت خودداری می‌کردند. در سال ۱۳۰۷ خورشیدی با تصویب «قانون سجل احوال» دولت موظف شد هر ده سال یک بار سرشماری کند اما نخستین سرشماری رسمی در سال ۱۳۱۸ انجام گرفت.[۴]

دولت برای اجرای قانون سرشماری که در دهم خرداد ۱۳۱۸ به تصویب مجلس شورای ملی رسید، ابتدا در اول تیر آن سال سرشماری را به صورت آزمایشی در شهر کاشان اجرا کرد. روز اجرای سرشماری تعطیل همگانی شد و جز مأموران سرشماری، همهٔ مردم ملزم شدند در خانه بمانند. مأموران سرشماری از میان کارمندان دولت و شهرداری‌ها، کدخدایان، معلمان و استادان دانشگاه‌ها، دانش آموزان و دانشجویان برگزیده شدند.[۴]

نخستین «سرشماری عمومی نفوس و مسکن» به صورت علمی را مرکز آمار ایران در سال ۱۳۳۵ انجام داد.[۵] پس از تأسیس مرکز آمار ایران در سال ۱۳۴۴، قانون این نهاد را موظف کرد که هر ده سال یک بار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا کند. به دنبال تصویب این قانون، مرکز آمار ایران از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۸۵ هر ده سال یک بار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا کرد. پس از سرشماری ۱۳۸۵، بنا به پاره‌ای ضروریات و بر اساس مصوبه هیئت وزیران فاصله زمانی سرشماری به پنج سال کاهش یافت.[۶]

فهرست سرشماری‌ها:

تغییر فاصله بین سرشماری‌ها به ۵ سال

روند تغییر و تحولاتی مانند تولد، ازدواج، فوت، طلاق، ساخت و ساز، دانش‌آموختگی، تقسیمات کشوری، مهاجرت مردم بین روستاها و شهرها و استان‌ها سرعت بالایی دارد؛ بنابراین سرشماری ۵ ساله می‌تواند به آمار و ارقام واقعی نزدیک‌تر باشد و شاخص‌های واقعی‌تری در اختیار تصمیم گیران جامعه قرار دهد. در بسیاری از کشورها مانند استرالیا، ژاپن، کانادا، کره جنوبی و نیوزیلند سرشماری‌ها ۵ ساله انجام می‌شود و در ایران هم از سال ۱۳۸۶ مقرر شد که سرشماری‌ها ۵ ساله انجام شوند.[۷]

در سال ۱۳۹۹، هیئت وزیران دولت حسن روحانی مصوبهٔ قبلی هیئت وزیران دولت محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۶ مبنی بر انجام سرشماری‌ها با بازهٔ ۵ ساله را لغو کرد. به این ترتیب در سال ۱۴۰۰ سرشماری صورت نخواهد نگرفت و فاصلهٔ زمانی بین آخرین سرشماری (۱۳۹۵) تا سرشماری بعدی (۱۴۰۵) مدت ۱۰ سال خواهد بود.[۱]

نتایج کلی سرشماری ایران

جمعیّت ایران و رشد متوسط آن در طی دهه‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۵

ردیف سال جمعیت کل ایران رشد جمعیت
۱ ۱۳۳۵ ۱۸٬۹۵۴٬۷۰۴ -
۲ ۱۳۴۵ ۲۵٬۷۸۸٬۷۲۲ ۱۳٫۳
۳ ۱۳۵۵ ۳۳٬۷۰۸٬۷۴۴ ۲٫۷۱
۴ ۱۳۶۵ ۴۹٬۴۴۵٬۰۱۰ ۳٫۹۱
۲–۴ ۱۳۷۰ ۵۵٬۸۳۷٬۱۶۳ ۲٫۴۶
۵ ۱۳۷۵ ۶۰٬۰۵۵٬۴۸۸ ۱٫۴۷
۶ ۱۳۸۵ ۷۰٬۴۷۲٬۸۴۶ ۱٫۶۱
۷ ۱۳۹۰ ۷۵٬۱۴۹٬۶۶۹ ۱٫۲۹[۸]
۸ ۱۳۹۵ ۷۹٬۹۲۶٬۲۷۰ ۱٫۲۴[۲]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال ۱۴۰۵ برگزار می‌شود - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۳ مارس ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۳ اسفند ۱۳۹۵. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archiveurl= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archivedate= داده‌شده است (کمک)
  3. مقدمه سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵ درگاه ملی آمار.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «مذاکرات جلسه ۹۲ دوره یازدهم مجلس شورای ملی دهم خرداد ۱۳۱۸».
  5. همشهری آنلاین[پیوند مرده] آبان ۱۳۸۵
  6. «سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)». وبگاه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور استان قم. ۱۰ آذر ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۰ آذر ۱۳۹۵. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archiveurl= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archivedate= داده‌شده است (کمک)
  7. «آمارستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۶.
  8. گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ (pdf)

پیوند به بیرون