نقشه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
هومن الماسی (بحث | مشارکت‌ها)
تکمیل براساس نسخه انگلیسی . ناتمامhttps://en.wikipedia.org/wiki/Map
هومن الماسی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند ویرایشگر دیداری
خط ۴: خط ۴:
بسیاری از نقشه ها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویه های بادام ترسیم میشوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن داده های جغرافیایی از نقشه استفاده میشود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند DNA، نقشه برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکه های رایانه ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده میشود. نقشه ها به تناسب مدل ریاضی مورد استفاده می توانند دو بعدی مانند نمایش کلاسیک نقشه زمین، سه بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه برداری مدرن و یا حتی در سیستم مختصات های انتزاعی تر مانند مدلسازی پدیده هایی که متغییر های مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.
بسیاری از نقشه ها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویه های بادام ترسیم میشوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن داده های جغرافیایی از نقشه استفاده میشود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند DNA، نقشه برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکه های رایانه ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده میشود. نقشه ها به تناسب مدل ریاضی مورد استفاده می توانند دو بعدی مانند نمایش کلاسیک نقشه زمین، سه بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه برداری مدرن و یا حتی در سیستم مختصات های انتزاعی تر مانند مدلسازی پدیده هایی که متغییر های مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.


از آنجا که اولین کاربرد نقشه ها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربرد های مملکت داری و نظامی بوده است رایج ترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچکتر بر روی صفحه تصویر می دانند.
از آنجا که اولین کاربرد نقشه ها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربرد های مملکت داری و نظامی بوده است رایج ترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچکتر بر روی صفحه تصویر می دانند.<ref>{{Cite journal|date=2019-09-29|title=Map|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Map&oldid=918585828|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
خط ۵۴: خط ۵۴:
# نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوری
# نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوری
[ویرایش] طبقه‌بندی نقشه از نظر محتوایی طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است.[۲]
[ویرایش] طبقه‌بندی نقشه از نظر محتوایی طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است.[۲]

==منابع==
{{منابع}}

https://en.wikipedia.org/wiki/Map


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۶ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۲

نقشه‌ای از ایران که توسط آبراهام ارتلیوس تهیه شده و در نخستین اطلس نوین در میان سال‌های ۱۵۷۰ تا ۱۶۲۴ چاپ شده‌است

نقشه یک تصویر نمادین از روابط بین المان ها مانند اشیاء، مناطق و مضامین است.

بسیاری از نقشه ها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویه های بادام ترسیم میشوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن داده های جغرافیایی از نقشه استفاده میشود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند DNA، نقشه برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکه های رایانه ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده میشود. نقشه ها به تناسب مدل ریاضی مورد استفاده می توانند دو بعدی مانند نمایش کلاسیک نقشه زمین، سه بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه برداری مدرن و یا حتی در سیستم مختصات های انتزاعی تر مانند مدلسازی پدیده هایی که متغییر های مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.

از آنجا که اولین کاربرد نقشه ها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربرد های مملکت داری و نظامی بوده است رایج ترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچکتر بر روی صفحه تصویر می دانند.[۱]

تاریخچه

ارجاع به نقشه‌نگاری

نقشه جغرافیایی

کارتوگرافی یا تولید نقشه، مطالعه و عمل نققشه برداری از المان های روی سطح زمین است و کسی که نقشه ها را تولید می کند را نقشه برداری می نامند.(تاریخچه نقشه نگاری)

نقشه های جاده ها شاید امروزه پر کاربردترین نوع نقشه باشند و که از زیر مجموعه نقشه های ناوبری محسوب میشوند. که شامل نمودار های هوایی، دریایی، شبکه ریلی، مسیر های دوچرخه سواری و حتی پیاده روی میباشند. ولی عمده نقشه های تولیدی برای کاربردهای دیگر که مورد نیاز شهرداری ها، شرکت های توزیع آب و برق، واحد های مالیاتی ( البته این مورد در ایران چندان رایج نیست )، سرویس های امداد و نجات و خدمات اضطراری و سایر سازمان های محلی تولید و مورد استفاده قرارمی گیرند. یکی از کاربران مهم و تولید کننده نقشه ها جغرافیایی، سازمان های نظامی و انتظامی هر کشوری می باشد که معمولا در سطح ملی اقدام به تولید و گردآوری داده می نمایند.

در نقشه های دوبعدی علاوه بر نمایش اطلاعات مکانی به شکل سطحی یا نقطه ای از خطوط تراز ( کانتور) برای نشان دادن مقادیر هم میزان مانند ارتفاع ثابت،دما، بارندگی وغیر استفاده میشود.

توجیه جهت نقشه ها

برای جهت یابی و رابطه بین راستاها و جهت ها بر روی نقشه و استفاده از قطب نما، از قرون وسطی  به بعد سمت بالا ( بخش بالای نقشه ) را هم راستا با شمال قطب نما در نظر گرفتند.

نقشه های که شمال در سمت بالا آن قرار ندارد :

نقشه های قدیمی ژاپنی کاخ امپراتور در مرکز نقشه قرارداشت و بدون در نظر گرفتن موقعیت محل کاخ امپراتور امکان توجیه نقشه وجود نداشت

در نقشه های قرون وسطا اروپا هیچ اجماعی در مورد راستا مرجع وجود نداشت و عمده نقشه ها براساس خط ساحل توجیه میشدند

در نقشه های شهر های ساحلی معمولا دریا در بالای نقشه قرار می گرفت. فارغ از این که در چه جهتی قرار داشت.

در نقشه های مسیر و کانال ها راستا و جهت نقشه تابع مسیر رودخانه یا کانال و ... بودند.

در نیمکره جنوبی از روش معکوس کردن جهت شمال استفاده میشد و اصطلاحا نقشه معکوس بود که هنوز هم در برخی از کشور ها مانند برزیل از این روش استفاده میشود.

طبقه‌بندی نقشه‌ها

عمده این طبقه‌بندی بر دو محور اصلی قرار دارد. یکی طبقه‌بندی از نظر مقیاس و دیگری طبقه‌بندی از نظر محتوی.

طبقه‌بندی از نظر مقیاس

نقشه‌ها را برحسب مقیاس به پنج گروه تقسیم‌بندی کرده‌اند:[۲]

۱- پلان‌ها با مقیاس‌های یک صدم تا یک پانصدم
۲- نقشه‌های بزرگ مقیاس با مقیاس‌های یک هزارم تا یک پنج هزارم
۳- نقشه‌های متوسط مقیاس با مقیاس‌های یک ده هزارم تا یک پنجاه هزارم
۴- نقشه‌های کوچک مقیاس با مقیاس‌های یکصد هزارم تا یک پانصد هزارم
۵- نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوری

طبقه‌بندی نقشه از نظر محتوی

این طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است.[۲] عمده این طبقه‌بندی بر دو محور اصلی قرار دارد. یکی طبقه‌بندی از نظر مقیاس و دیگری طبقه‌بندی از نظر محتوی.

[ویرایش] طبقه‌بندی از نظر مقیاس نقشه‌ها را برحسب مقیاس به پنج گروه تقسیم‌بندی کرده‌اند:[۱]

  1. پلان‌ها با مقیاس‌های یک صدم تا یک پانصدم
  2. نقشه‌های بزرگ مقیاس با مقیاس‌های یک هزارم تا یک پنج هزارم
  3. نقشه‌های متوسط مقیاس با مقیاس‌های یک ده هزارم تا یک پنجاه هزارم
  4. نقشه‌های کوچک مقیاس با مقیاس‌های یکصد هزارم تا یک پانصد هزارم
  5. نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوری

[ویرایش] طبقه‌بندی نقشه از نظر محتوایی طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است.[۲]

منابع

  1. "Map". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-09-29.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ نقشه‌برداری مهندسی، محمود دیانت خواه، شابک ۸-۷۲-۶۰۲۹-۹۶۴، چاپ ۱۳۸۴، صفحهٔ ۶

https://en.wikipedia.org/wiki/Map

پانویس