روانشناسی نوجوانان
 |
روانشناسی کودک و نوجوان یا روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، (به انگلیسی: child and young clinical psychology) یکی از زیرشاخه‌های روانشناسی بالینی است که در سال ۱۳۸۵ به زیر گروه‌های عمده روانشناسی اضافه گردید.و همچنین این رشته به مطالعه اختلالات دوره کودکی و نوجوانی می‌پردازد. در واقع هدف عمده این رشته اصلاح، پیشگیری و درمان اختلالات روانی در کودکان می‌باشد.[۱] روانشناسی کودک یکی از مهم ترین و پرکاربردترین شاخه های علم روانشناسی است. کاملاً آشکار است که کودکان و نوجوانان از حیث روحی و روانی بسیار آسیب پذیرتر از بزرگسالان هستند.[۲]به‌طور دقیق تر روانشناسی کودک و نوجوان به شاخه‌ای از علم روانشناسی گفته می‌شود که به مطالعه و بررسی علمی و دقیق تحولات و تغییرات جسمی، روانشناختی، عاطفی و عملکرد اجتماعی کودک و نیازهای او می‌پردازد. والدین به کمک علم روانشناسی می‌توانند اثر بخش‌ترین روشهای تربیتی و مفیدترین سبک فرزندپروری را یاد بگیرند و با فرزندان خود ارتباط بهتری برقرار کنند. هدف از مطالعه روانشناسی کودکان، حمایت، مراقبت و فراهم ساختن امکانات و تسهیلات برای رشد همه‌جانبه کودکان و شکوفا کردن تمام پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های درونی آنها می‌باشد. در روانشناسی کودک و نوجوان روی درمان مسائل روانی، شناختی، عاطفی، رشدی و رفتاری کودکان و نوجوانان کار می‌شود. ضمن اینکه آسیب‌پذیری‌های بیولوژیکی و مشکلات مربوط به نقص‌های شناختی، سلامتی، استرس، مقابله با تغییرات رشدی و مشکلات زمینه اجتماعی مورد بررسی و تحت معالجه قرار می‌گیرند. در واقع روانشناسان، کودکان و نوجوانان را از نظر اختلالات سلامت روان مورد ارزیابی قرار می‌دهند و با برقراری ارتباط با آنها بسیاری از مشکلاتی که نمی‌توانند با کسی درمیان بگذارند را می‌شنوند و اقدامات لازم را در جهت حل آنها انجام می‌دهند.[۳]
اهمیت روانشناسی کودکان و نوجوانان
[ویرایش]اولین مطالعات در حوزه کودک از قرن هفدهم آغاز گردید. جان لاک از پیشگامان روانشناسی کودک است و معتقد بود که ذهن کودک به مانند لوح سفید است که تجربه‌های محیطی باعث شکل‌گیری شخصیت او می‌شود. این جمله جان لاک بر اهمیت مسئولیت پدر و مادر تأکید داشته و عنوان می‌دارد که والدین باید از لحظه تولد محیط مناسب و مساعدی را برای رشد کودک خود فراهم کنند. زیگموند فروید نیز که یکی دیگر از روانشناسان مشهور است بر تأثیر عمیق تجربه‌های دوره کودکی بر روی شخصیت و رفتارهای افراد در دوره بزرگسالی تأکید می‌کند. دوران کودکی بسیار پراهمیت و اثر گذار بر کل دوره زندگی است. روانشناسی کودک از این جهت مهم است که می‌تواند به ما کمک کند تا درک بهتری از علامت‌های بچه‌ها داشته باشیم و با بهترین روش از آنها حمایت کنیم تا به افراد خوب تبدیل شوند؛ بنابراین برای کمک به والدین و معلمان و درک بهتر و کمک به کودکان باید با روانشناسی کودک آشنا شویم.[۴]
هدف روانشناسی کودکان و نوجوانان
[ویرایش]هدف از مطالعه روانشناسی کودک و نوجوان این است که یک الگوی طبیعی را برای زندگی کودک و نوجوان مشخص کنیم و به این وسیله بتوانیم انحرافات، مشکلات و کج رفتاری‌ها را شناسایی کرده، مسئولیت‌ها و وظایف خود را بدانیم و عملی کنیم. الگوی طبیعی رشد کودک و نوجوان در مراحل مختلف سنی دارای اصول و قوانین مشخصی می‌باشد و آگاهی والدین از اصول روانشناسی کودک و نوجوان بسیار پراهمیت است.[۵][۶][۷]
مهم‌ترین مباحث روانشناسی کودکان و نوجوانان
[ویرایش]روانشناسی کودک، رشد بچه را در تمام ابعاد جسمی، ذهنی، روحی، عاطفی، روان شناختی، اجتماعی، شخصیتی و اخلاقی بررسی می‌کند و با فراهم آوردن اطلاعات لازم و ضروری در این حوزه شرایط مساعد و متناسب با هر مرحله رشد کودک و آموزش‌های لازم را بیان می‌کند. هر مرحله از رشد کودک و نوجوان در ابعاد مختلف نیازمند امکانات و توجه خاص و فراهم آوردن شرایط ایده‌آل برای رشد مناسب است. روانشناسی کودکان با تعیین کردن ویژگی‌های هر دوره سنی، نیازهای لازم برای کودک و چالش‌ها و بحرانهای هر مرحله به والدین کمک می‌کند تا رفتارها و خصوصیات طبیعی و نرمال را از غیر نرمال تشخیص دهند و در صورت بروز مشکل هر چه سریعتر برای پیگیری درمان و بهبود آن اقدام نمایند. نحوه برقراری رابطه مادر و کودک از اولین روز تولد، باعث شکل‌گیری دلبستگی کودک و نوع شخصیت وی می‌شود. روانشناسی کودک و نوجوان نحوه تعامل والدین با آنها را بیان می‌کند و اطلاعات ارزشمندی در اختیار شما قرار می‌دهد تا بتوانید فرزندان سالم‌تر، شادتر و موفق تری را تربیت کنید.[۸][۹]
اطلاع و آگاهی والدین از سبک‌های فرزند پروری درست و صحیح باعث غنی تر شدن محیط رشد و یادگیری و پیشرفت کودک می‌شود. پیشگیری از مشکلات روانشناختی، روحی و رفتاری در کودکان و نوجوانان اولین هدف روانشناسی کودک است. شناخت الگوی رشد طبیعی فرزندانمان به ما کمک می‌کند که تفاوت‌ها و نابهنجاری‌ها را زود متوجه شویم و به موقع رسیدگی کنیم.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]
منابع
[ویرایش]- روانشناسی کودک و نوجوان، ۱۳۹۴، محمد خدایاری فرد و همکاران. انتشارات آوای نور.
- آسیب‌شناسی روانی. جلد اول. ۱۳۷۴. حسین آزاد. انتشارات بعثت.
- ↑ "About Clinical Psychology". American Psychological Association. American Psychological Association, Division 12. 1996. Archived from the original on 2015-04-01. Retrieved July 5, 2019.
- ↑ وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده آمریکا
- ↑ Introduction to Clinical Psychology. New York, NY: McGraw Hill Higher Education. شابک ۰−۰۷−۰۱۲۴۹۱−۴
- ↑ Alessandri, M. , Heiden, L. , & Dunbar-Welter, M. (1995). "History and Overview" in Heiden, Lynda & Hersen, Michel (eds.), Introduction to Clinical Psychology. New York: Plenum Press. شابک ۰−۳۰۶−۴۴۸۷۷−۷
- ↑ کتاب معنای زندگی اثر اگیلتون تری(۱۳۸۸) ترجمه عباس مخبر. تهران: نشر آگه.
- ↑ Gabbard, Glen. (2005). Psychodynamic Psychiatry in Clinical Practice, 4th Ed. Washington, DC: American Psychiatric Press. شابک ۱−۵۸۵۶۲−۱۸۵−۴
- ↑ La Roche, Martin (2005). "The cultural context and the psychotherapeutic process: Toward a culturally sensitive psychotherapy". Journal of Psychotherapy Integration. 15 (2): 169–185. doi:10.1037/1053-0479.15.2.169.
- ↑ کتاب درسی روانشناسی، پایه یازدهم رشته ادبیات و علوم انسانی
- ↑ Gabbard, Glen. (2005). Psychodynamic Psychiatry in Clinical Practice, 4th Ed. Washington, DC: American Psychiatric Press. شابک ۱−۵۸۵۶۲−۱۸۵−۴
- ↑ کتاب درسی روانشناسی، پایه یازدهم رشته ادبیات و علوم انسانی
- ↑ Silva, Arlene (2003). "Who Are School Psychologists?". National Association of School Psychologists.
- ↑ بررسی مباحث روانشناسی کودکان و نوجوانان. «فیلم‌های کودک و نوجوان». دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۸.
- ↑ American Psychological Association. "Archival Description of School Psychology". American Psychological Association.
 | این یک مقالهٔ خرد روانشناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |