یانیس لیپکه
| یانیس لیپکه | |
|---|---|
| پرونده:Stamps of Latvia, 2011-14.jpg تمبر یادبودی برای یانیس و همسرش یوهانا لیپکه | |
| زادهٔ | ۱ فوریهٔ ۱۹۰۰ یلگاوا |
| درگذشت | ۱۴ مهٔ ۱۹۸۷ (۸۷ سال) ریگا |
| آرامگاه | گورستان جنگلی، ریگا |
| ملیت | لتونی |
| دیگر نام‌ها | Žanis Lipke |
| پیشه | کارگر بارانداز |
| شناخته‌شده برای | نجات یهودیان در جریان هولوکاست |
| همسر(ها) | یوهانا لیپکه |
| جایزه(ها) | درستکار در میان ملل |
یانیس لیپکه (۱ فوریهٔ ۱۹۰۰ – ۱۴ مهٔ ۱۹۸۷) کارگر بارانداز اهل لتونی بود که یهودیان ریگا را در جنگ جهانی دوم از هولوکاست در آن کشور نجات داد.
لیپکه که کارگری در بندر ریگا بود پس از مشاهده اقدامات نازی‌ها علیه یهودیان لتونی در خیابان‌ها، تصمیم به نجات آن‌ها از دستگیری گرفت. وی برای اینکه پیمانکار لوفت وافه شود، اقدام به آموختن مجدد کرد و سپس از موقعیت خود برای قاچاق زندانیان یهودی به بیرون از گتو ریگا و اردوگاه‌های درون و اطراف ریگا بهره گرفت، و آن‌ها را با کمک همسرش یوهانا تا هنگام ورود ارتش سرخ در اکتبر ۱۹۴۴ پنهان کرد.[۱] خانواده لیپکه و یاران مختلف آن‌ها چهل یهودی را از این راه نجات دادند، یعنی حدود یک پنجم از ۲۰۰ یهودی که از جنگ در لتونی جان سالم به در بردند.
هنگامی که لیپکه در سال ۱۹۸۷ درگذشت، یهودیان ریگا مراسم تشییع جنازه وی را برگزار کردند.
افتخارات
ید وشم در ۲۸ ژوئن ۱۹۶۶ لیپکه و همسرش یوهانا را با عنوان درستکار در میان ملل گرامی داشت.[۲]
در ۴ ژوئیه ۲۰۰۷، روز به‌یادآوری قربانیان نسل‌کشی علیه ملت یهود، یادمانی برای بزرگداشت کسانی که یهودیان لتونیایی را نجات دادند، به ویژه لیپکه، در کنیسه سرودخوانی بزرگ ریگا رونمایی شد.[۳]
یادمان یانیس لیپکه در جزیره کیپسالا در ریگا قرار دارد. این بنا در کنار خانه لیپکه، جایی که وی پناهگاهی برای یهودیان نجات یافته ترتیب داده بود، ساخته شده‌است.
فیلم لتونیایی شب پدر (۲۰۱۸)، تلاش‌های لیپکه و همسرش برای نجات یهودیان را به تصویر می‌کشد.[۴]
منابع
- ↑ "The Lipke family | Žaņa Lipkes memoriāls". Žanis Lipke Memorial. Archived from the original on 26 April 2019. Retrieved 2019-04-26.
- ↑ "Jan and Johana Lipke". Yad Vashem.
- ↑ Latvia's History: Education, Remembrance, Research
- ↑ Rich Tenorio (20 August 2019). "Blue-collar Latvian 'Schindler' saved dozens with few resources of his own". The Times of Israel.
پیوند به بیرون
- یانیس و یوهانا لیپکه در تارنمای ید وشم
- نجات‌یافته توسط درستکاران در میان ملل: شهادت ایتزاک دریزین، توسط ید وشم
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
