پرش به محتوا

زیست‌فناوری گیاهی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط MKM2019 (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۳۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

زیست‌فناوری گیاهی به معنای فن علمی وفق دادن گیاهان برای اهداف خاص است.

تعاریف

۱. استفادهٔ تلفیقی از علوم زیست‌شیمی، میکروبیولوژی و مهندسی به منظور نائل شدن به استفاده صنعتی از قابلیت‌های میکروارگانیسم‌ها، سلول‌های بافت کشت شده و اجزاء متعلق به آن‌ها[پاورقی ۱]

۲. استفادهٔ کنترل شده از عوامل بیولوژیکی از قبیل میکروارگانیسم‌ها یا اجزاء سلولی برای استفاده مفید[پاورقی ۲]

کاربرد

برخی از کاربردهای زیست‌فناوری به صورت زیر قابل تعریف است:

  • تولید انسولین در گیاهان زراعی
  • انتخاب گیاهان جهش‌یافته از یک گونه و رسیدن به یک رقم جدید
  • تراریزش گیاهان: به عنوان مثال بذر گیاه برنج غذای بیشتر مردم دنیا که بیشتر آن‌ها فقیر نیز هستند را تشکیل می‌دهد که اصلاح سنتی به دلیل زمان بر بودن و بازدهی کمتر نسبت به دانش زیست‌فناوری، قادر به افزایش کیفی و کمی محصول برنج نمی‌باشد که این نیاز را می‌توان به کمک تراریزش به واسطه اگروباکتریوم که پیش شرط آن بافت پینه یا کالوس است مرتفع نمود.[۱]
  • ازدیاد گیاهان یکسان و بدون تفرقه‌صفات با تکنیک کشت بافت[۲][۳]
  • تولید مواد موثره یا متابولیت‌های ثانویه با استفاده از تکنیک کشت سوسپانسیون سلولی[۴]

بیوتکنولوژی کشاورزی در ایران

ایران با دستیابی به دانش «پروتکل تولید انبوه پایه‌های سیب مالینگ از طریق کشت بافت» جزو ۷ کشور دنیا قرار گرفته و در بین ۱۰ کشور عضو اکو نیز کشور ایران بهترین شرایط بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه را دارا می‌باشد و به همین جهت نیز پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران به عنوان مرکز هماهنگ‌کننده شبکه بیوتکنولوژی‌های کشاورزی کشورهای عضو اکو برگزیده شده و دبیرخانه آن نیز در این پژوهشکده مستقر می‌باشد. براساس گزارشی در آذر ۱۳۸۸، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران در تولید علم و نسبت مقالات منتشر شده در مجلات معتبر بین‌المللی (ISI) به تعداد پژوهشگر بر اساس ارزیابی‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران در رتبه اول ایران قرار گرفته‌است.[۵][۶][۷]

پانویس

  1. فدراسیون زیست‌فناوری اروپا
  2. فرهنگستان علوم ایالات متحدهٔ آمریکا

منابع

  1. Pazuki, Arman; Sohani, Mehdi (2013). "Phenotypic evaluation of scutellum-derived calluses in 'Indica' rice cultivars" (PDF). Acta Agriculturae Slovenica. 101 (2): 239–247. doi:10.2478/acas-2013-0020. Retrieved February 2, 2014. {{cite journal}}: Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (help)
  2. «American Phytopathological Society». American Phytopathological Society. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۵.
  3. «Plant tissue culture and micropropagation – Plant Biotechnology Information Center». plantbiotech.bg (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۵.
  4. "Adherent & Suspension Cell Cultures - Video & Lesson Transcript | Study.com". study.com (به انگلیسی). Retrieved 2018-08-25.
  5. /ایران-با-معرفی-پایه‌های-جدید-به-بزرگترین-صادرکننده-سیب-درختی-تبدیل «ایران با معرفی پایه‌های جدید به بزرگترین صادرکننده سیب درختی تبدیل می‌شود» مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک). خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۰۹.
  6. Jamejam، جام جم (۲۰۰۹-۱۲-۰۶). «افتخاراتی که نباید پنهان بمانند». Jamejam Online. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۰۹.
  7. «دستیابی محققان ایرانی به دانش فنی تولید انبوه نهال پایه‌های مالینگ - مرتون سیب». ایسنا. ۲۰۰۹-۰۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۰۹.