پرش به محتوا

آسیب هیدروژنی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Sillverbot (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۴۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

آسیب هیدروژنی آسیبی‌ست که در اثر واکنش هیدروژن با یک فلز رخ می‌دهد.

هیدروژن به روش‌های گوناگونی می‌تواند روی سطح یک فلز ایجاد شود و به دلیل کوچکی اندازه‌اش به آسانی می‌تواند به درون فلز نفوذ کند. این پدیده بیشتر در فولادها نمایان است.

تردی هیدروژنی

تردی هیدروژنی (به انگلیسی: Hydrogen Embrittlement) پدیده‌ای است که در فولادهای با استحکام بالا دیده می‌شود و در اثر آن استحکام کششی فولاد کاهش زیادی می‌یابد.

سازوکار

حلالیت هیدروژن در ساختار بلوری رخ‌مرکزدار (FCC) بیشتر از هسته‌مرکزدار (BCC) است. ازینرو اگر به دلیلی مانند جوشکاری یا عملیات گرمایی، فولاد وارد منطقه آستنیت که ساختارش رخ‌مرکزدار (FCC) شود، هیدروژن زیادی می‌تواند در آن حل شود و پس از سرمایش و تبدیل ساخار به هسته‌مرکزدار (BCC)، هیدروژن بایستی از حلالیت برون شود و به مرزدانه برود که این در فولاد تردی ایجاد می‌کند.

هیدروژن در مرزدانه، تمرکز تنش ایجاد می‌کند. عنصرهای آلیاژی نیز می‌توانند با هیدروژن در مرزدانه ترکیب شده و فاز ترد ایجاد کنند.

تاول‌زدگی هیدروژنی

تاول‌زدگی هیدروژنی (به انگلیسی: Hydrogen Blistering) به دلیل نفوذ هیدروژن اتمی به درون فضاهای خالی فلز مانند حفره‌های شکل‌گرفته هنگام انجماد، فضای بین ناخالصی و زمینه یا هرگونه فضای دیگری نفوذ کند و با ترکیب با یک اتم دیگر هیدروژن، مولکول شود و اندازه آن افزایش یابد و در فلز بادکردگی و تمرکز تنش ایجاد کند. اگر این رویداد نزدیک رویهٔ فلز باشد، رویه تاول می‌زند و با ترکیدن آن، فلز تخریب می‌شود.

جستارهای وابسته

منابع

Mars G. Fontana, Corrosion Engineering, McGraw-Hill, 1987.