کرنیس

در معماری کُرنیس، (برگرفته از واژهٔ ایتالیایی (cornice) به معنی «تاقچه»^[۱]) انگلیسی: Cornice به‌طور کلی هر نوع قالب‌ریزی تزئینی افقی نماسازی یک ساختمان یا یک مبلمان به‌صورت تاج آن است. کُرنیس بالای در یا پنجره نیز قرار می‌گیرد، یا به عنوان قرنیز در حاشیه سطحی از پایه یا در امتداد دیوار داخلی راهرو را می‌پوشاند. یک کُرنیس ساده می‌تواند تنها از یک تاج (پوششی تزئینی در بالای آن) تشکیل شود.

یک کُرنیس با لبهٔ برآمده بر روی یک ساختمان که می‌تواند در مواردی شیروانی و ایوان هم خوانده شود کارایی کنار زدن آب باران را از دیوارهای ساختمان دارد. این مزیت در ساخت و سازهای مسکونی، با به بیرون زدن انتهای شیروانی‌ها، رواق بام و ناودان‌ها انجام می‌شود. با این وجود، اگر این کار با قالب‌ریزی‌های تزئینی همراه شود، تاج‌ها و قالب‌ریزی‌ها نیز می‌توانند «تاقچه» خوانده شوند. به این معنا که؛ در حالی که بیشتر کُرنیسها ایوان نیز هستند (با توجه به اینکه بالای ضلع‌های ساختمان را بیش از حد می‌گذرانند)، ولی هر ایوانی معمولاً به عنوان یککُرنیس در نظر گرفته نمی‌شود - ایوان‌ها و پیش پرده‌ها در درجهٔ اول کاربردی هستند و لزوماً تزئینی نیستند، و یک کُرنیس جنبه تزئینی دارد.

کُرنیس‌های کاربردی یک ساختمان؛ به‌ویژه در ساختمان‌های تجاری، ممکن است سنگین به نظر برسند و از این رو، بتوانند در معرض خطر ریزش باشند، اما اغلب می‌توانند از فلز فشرده ساخته شده و بسیار سبک باشند.