کاروانسرای یام

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کاروانسرای یام
Map
نامکاروانسرای یام
کشورایران
استاناستان آذربایجان شرقی
شهرستانشهرستان مرند
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرکاروانسرای مرند
کاربریکاروانسرا
کاربری کنونیمجموعه گردشگری
دیرینگیدوره ایلخانیان
دورهٔ ساخت اثردوره ایلخانیان، دوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۳۰۳۳۶
تاریخ ثبت ملی۱۳۹۰

کاروانسرای یام مربوط به دوره ایلخانیان است و در شهرستان مرند و در فاصله ۴۵ کیلومتری غرب شهر تبریز و ۱۲ کیلومتری شهر مرند واقع شده‌است. این اثر در سال ۱۳۹۰ با شمارهٔ ثبت ۳۰۳۳۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱]

ویژگی‌ها[ویرایش]

قدمت کاروانسرای یام مرند به دوره مغول و صفویه می‌رسد.[۲] کاروانسرای یام به عنوان بزرگ‌ترین کاروانسرای شمال‌غرب ایران، در منطقه‌ای ییلاقی در دامنه کوه‌های میشو قرار دارد و در فرهنگ و زبان عامه به کاروانسرای شاه عباسی مشهور است؛ ولی در کتب تاریخی از آن به کاروانسرای ایلخانی یام یاد شده‌است. این کاروانسرا به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ترانزیت ایران به اروپا و نیز قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، یکی از مهم‌ترین تأسیسات بین راهی این جاده در ادوارد مختلف تاریخ به‌شمار می‌آید.[۳]

در پرونده ثبت جهانی کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو، کاروانسرای یام مرند یکی از ۵۶ کاروانسرای نامزد ثبت جهانی بود ولی به دلیل بازسازی با مصالح جدید، یونسکو اصالت این بنا را قانع‌کننده ندانست و این کاروانسرا از فهرست پیشنهادی ایران حذف شد.[۴][۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «چهار کاروانسرای آذربایجان شرقی نامزد ثبت جهانی شد». همشهری. ۴ بهمن ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۲.
  2. «چایران زیباست؛ کاروانسرای تاریخی «یام»». ایسنا. ۲۷ مرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۲.
  3. «بازدید خبرنگاران مرند از کاروانسرای یام». خبرگزاری مهر. ۲۲ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۲.
  4. «کاروانسرا؛ پیروزی بزرگ معماری ایران». شرق. ۵ مهر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۱ مهر ۱۴۰۲.
  5. «۵۴ کاروانسرای ایرانی جهانی شدند؛ حذف ۲ کاروانسرا از پرونده». خبرگزاری مهر. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۲.