پوران بازرگان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پوراندخت بازرگان (۱۳۱۶–۱۳۸۶) معلم، انقلابی و مترجم ایرانی بود. او همسر محمد حنیف نژاد و اولین عضو زن سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

زندگی‌نامه[ویرایش]

در خانواده ای متوسط در مشهد به دنیا آمد و به عنوان یک مسلمان معتقد تربیت شد. در بزرگسالی مدیر مدرسه رفاه دختران در تهران شد. به عنوان اولین زن به مجاهدین خلق پیوست و با محمد حنیف نژاد ازدواج کرد.[۱] از شنوندگان سخنرانی‌های علی شریعتی در حسینیه ارشاد بود و شخصاً با او در تماس بود. به گفته علی رهنما، شریعتی که می‌دانست پوران با مجاهدین خلق ارتباط دارد، سیمین جریری را به او معرفی کرد.[۲][۳]

پوران پس از سرکوبی مجاهدین خلق ایران را ترک کرد و در تعدادی از کشورها از جمله سوریه، لبنان و ترکیه اقامت گزید تا به عنوان رابط این گروه عمل کند.[۴] در سال ۱۹۷۴ با تراب حق‌شناس یکی از اعضای مجاهدین خلق ازدواج کرد.[۵] در سال ۱۹۷۵، او به جناح مارکسیست مجاهدین خلق پیوست. در میان اعضای خانواده او در مجاهدین خلق، تنها خواهرش به مارکسیسم گروید، برادرش منصور بازرگان و خواهر شوهرش فاطمه امینی در جناح مسلمان باقی ماندند.[۶]

پس از انقلاب ایران، پوران به عضویت سازمان کمونیستی مبارزه برای رهایی طبقه کارگر درآمد[۱]و فعالیت سیاسی خود را در تبعید ادامه داد.[۷] او علیرغم موقعیت خود به عنوان بیوه شهید و یکی از بنیانگذاران مجاهدین خلق و همچنین اولین زن در این گروه، از منتقدان مجاهدین خلق شد.[۸] در سال ۱۹۸۵، بازرگان آشکارا با ازدواج مسعود رجوی رهبر مجاهدین خلق و مریم قاجار عضدانلو مخالفت کرد و آن را «توهین» به رهبران اولیه مجاهدین خلق توصیف کرد. او رویدادهای بعدی این گروه را به عنوان بخشی از «انقلاب ایدئولوژیک» محکوم کرد و اظهار داشت که «طلاق، ترک فرزندان و ازدواج با همسر یکی از دوستان نزدیک در جنبش‌های سیاسی بی‌سابقه بود».[۹]

قبر او و شوهرش تراب حق‌شناس در قبرستان پرلاشه

او در تبعید به همراه همسرش تراب حق‌شناس آثار بسیاری را از زبان‌های فرانسوی، انگلیسی و عربی ترجمه کرد و وب سایتی به نام پیکار اندیشه راه اندازی کرد. این زوج از دیدگاه انترناسیونالیستی تری حمایت می‌کردند و از مبارزه مسلحانه انتقاد می‌کردند زیرا معتقد بودند جنبش‌های چریکی از جنبش کارگری جدا شده‌اند. وی در سال ۱۳۸۶ درگذشت.[۸]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ (Abrahamian 1989، ص. 147)
  2. (Rahnema 1998، ص. 278)
  3. (Rahnema 1998، ص. 318)
  4. (Mather 2016)
  5. (Mather 2016)
  6. (Abrahamian 1989، ص. 147)
  7. (Mather 2016)
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ (Abrahamian 1989، ص. 253)
  9. (Abrahamian 1989، ص. 253)