پرگننولون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرگننولون
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۱۴۵-۱۳-۱
پاب‌کم ۸۹۵۵
کم‌اسپایدر ۸۶۱۱
UNII 73R90F7MQ8
دراگ‌بانک DB02789
KEGG C01953
ChEBI CHEBI:16581
ChEMBL CHEMBL۲۵۳۳۶۳
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • CC(=O)[C@H]1CC[C@@H]2[C@@]1(CC[C@H]3[C@H]2CC=C4[C@@]3(CC[C@@H](C4)O)C)C

  • InChI=1S/C21H32O2/c1-13(22)17-6-7-18-16-5-4-14-12-15(23)8-10-20(14,2)19(16)9-11-21(17,18)3/h4,15-19,23H,5-12H2,1-3H3/t15-,16-,17+,18-,19-,20-,21+/m0/s1
    Key: ORNBQBCIOKFOEO-QGVNFLHTSA-N

خصوصیات
فرمول مولکولی C21H32O۲
جرم مولی ۳۱۶٫۴۸ g mol−1
دمای ذوب ۱۹۳ °C
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

پرگننولون (انگلیسی: Pregnenolone) یک استروئید درون‌زا و پیش‌ساز/متابولیک واسطه در بیوسنتز بیشتر هورمون‌های استروئیدی، از جمله پروژسترون‌ها، آندروژن‌ها، استروژن‌ها، استروژن‌ها و گلوکز است.[۱] مینرالوکورتیکوئیدها افزون بر این، پرگننولون به خودی خود از نظر بیولوژیکی فعال است و به عنوان یک نور استروئید عمل می‌کند.

افزون بر نقش آن به عنوان یک هورمون طبیعی، پرگننولون به عنوان یک دارو و مکمل استفاده شده‌است. برای اطلاعات در مورد پرگننولون به عنوان یک دارو یا مکمل، به مقاله پرگننولون (دارو) مراجعه کنید.

عملکرد بیولوژیکی[ویرایش]

پرگننولون و سولفات ۳β آن، پرگننولون سولفات، مانند DHEA، سولفات DHEA و پروژسترون، متعلق به گروهی از نورواستروئیدها هستند که در غلظت‌های بالایی در نواحی خاصی از مغز یافت می‌شوند و در آنجا سنتز می‌شوند. نورواستروئیدها بر عملکرد سیناپسی تأثیر می‌گذارند، محافظ عصبی هستند و میلینیزاسیون را تقویت می‌کنند. پرگننولون و استر سولفات آن ممکن است عملکرد شناختی و حافظه را بهبود بخشد. علاوه بر این، ممکن است اثرات محافظتی در برابر اسکیزوفرنی داشته باشند.[۲]

فعالیت بیولوژیکی[ویرایش]

فعالیت نورواستروئیدی[ویرایش]

پرگننولون یک اندوکانابینوئید آلوستریک است، زیرا یک تعدیل کننده آلوستریک منفی گیرنده CB1 است. پرگننولون در یک حلقه بازخورد منفی طبیعی علیه فعال شدن گیرنده CB1 در حیوانات نقش دارد.[۳] از آگونیست‌های گیرنده CB1 مانند تتراهیدروکانابینول، ماده اصلی فعال در حشیش، از فعال کردن کامل CB1 جلوگیری می‌کند.[۴]

مشخص شده‌است که پرگننولون با میل ترکیبی بالا و نانومولاری به پروتئین ۲ مرتبط با میکروتوبول (MAP2) در مغز متصل می‌شود.[۵][۶] برخلاف پرگننولون، سولفات پرگننولون به میکروتوبول‌ها متصل نشد. با این حال، پروژسترون و با میل ترکیبی مشابه با پرگننولون، اگرچه برخلاف پرگننولون، اتصال MAP2 به توبولین را افزایش نداد. مشخص شد که پرگننولون پلیمریزاسیون توبول را در کشت‌های عصبی القا می‌کند و باعث افزایش رشد نوریت در سلول‌های PC12 تیمار شده با فاکتور رشد عصبی می‌شود. به این ترتیب، پرگننولون ممکن است تشکیل و تثبیت میکروتوبول‌ها را در نورون‌ها کنترل کند و ممکن است هم بر رشد عصبی در طول رشد قبل از تولد و هم بر انعطاف‌پذیری عصبی در طول پیری تأثیر بگذارد.

اگرچه پرگننولون خود این فعالیت‌ها را ندارد، سولفات پرگننولون متابولیت آن یک تعدیل‌کننده آلوستریک منفی گیرنده GABAA[۷][۸] و همچنین یک تعدیل‌کننده آلوستریک مثبت گیرنده NMDA است.[۹] علاوه بر این، نشان داده شده‌است که پرگننولون سولفات کانال یونی گیرنده گذرا M3 (TRPM3) را در سلول‌های کبدی و جزایر پانکراس فعال می‌کند که باعث ورود کلسیم و متعاقب آن آزاد شدن انسولین می‌شود.

فعالیت گیرنده‌های هسته‌ای[ویرایش]

مشخص شده‌است که پرگننولون به عنوان آگونیست گیرنده پرگنان X عمل می‌کند.[۱۰]

پرگننولون فعالیت پروژسترونیک، کورتیکواستروئید، استروژن، آندروژن، یا آنتی آندروژن ندارد.

منابع[ویرایش]

  1. Henderson E, Weinberg M, Wright WA (April 1950). "Pregnenolone". J. Clin. Endocrinol. Metab. 10 (4): 455–74. doi:10.1210/jcem-10-4-455. PMID 15415436.
  2. Marx CE, Bradford DW, Hamer RM, et al. (September 2011). "Pregnenolone as a novel therapeutic candidate in schizophrenia: emerging preclinical and clinical evidence". Neuroscience. 191: 78–90. doi:10.1016/j.neuroscience.2011.06.076. PMID 21756978. S2CID 26396652.
  3. Pertwee, Roger G. (2015), "Endocannabinoids and Their Pharmacological Actions", Endocannabinoids, Handbook of Experimental Pharmacology (به انگلیسی), vol. 231, Springer International Publishing, pp. 1–37, doi:10.1007/978-3-319-20825-1_1, ISBN 978-3-319-20824-4, PMID 26408156
  4. Vallée, M. , Vitiello, S. , Bellocchio, L. , Hébert-Chatelain, E. , Monlezun, S. , Martin-Garcia, E. , Kasanetz, F. , Baillie, GL. , Panin, F. , Cathala, A. , Roullot-Lacarrière, V. , Fabre, S. , Hurst, DP. , Lynch, DL. , Shore, DM. , Deroche-Gamonet, V. , Spampinato, U. , Revest, JM. , Maldonado, R. , Reggio, PH. , Ross, RA. , Marsicano, G. , Piazza, PV. [۱], "Pregnenolone Can Protect the Brain from Cannabis Intoxication", Science, January 2014 Science 343(6166):94-8.
  5. Mellon SH (2007). "Neurosteroid regulation of central nervous system development". Pharmacol. Ther. 116 (1): 107–24. doi:10.1016/j.pharmthera.2007.04.011. PMC 2386997. PMID 17651807.
  6. Fontaine-Lenoir V, Chambraud B, Fellous A, David S, Duchossoy Y, Baulieu EE, Robel P (2006). "Microtubule-associated protein 2 (MAP2) is a neurosteroid receptor". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 103 (12): 4711–6. Bibcode:2006PNAS..103.4711F. doi:10.1073/pnas.0600113103. PMC 1450236. PMID 16537405.
  7. Wu FS, Gibbs TT, Farb DH (September 1991). "Pregnenolone sulfate: a positive allosteric modulator at the N-methyl-D-aspartate receptor". Molecular Pharmacology. 40 (3): 333–6. PMID 1654510.[پیوند مرده]
  8. Irwin RP, Maragakis NJ, Rogawski MA, Purdy RH, Farb DH, Paul SM (July 1992). "Pregnenolone sulfate augments NMDA receptor mediated increases in intracellular Ca2+ in cultured rat hippocampal neurons". Neurosci Lett. 141 (1): 30–4. doi:10.1016/0304-3940(92)90327-4. PMID 1387199. S2CID 36972583.
  9. Majewska MD, Mienville JM, Vicini S (August 1988). "Neurosteroid pregnenolone sulfate antagonizes electrophysiological responses to GABA in neurons". Neuroscience Letters. 90 (3): 279–84. doi:10.1016/0304-3940(88)90202-9. PMID 3138576. S2CID 1101046.
  10. Kliewer SA, Lehmann JM, Milburn MV, Willson TM (1999). "The PPARs and PXRs: nuclear xenobiotic receptors that define novel hormone signaling pathways". Recent Prog. Horm. Res. 54: 345–67, discussion 367–8. PMID 10548883.

پیوند به بیرون[ویرایش]