ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۴/۳۸
رأی بدیل نوعی نظام انتخاباتی اکثریتی و ترجیحی است که رأیدهنده نامزدان را بر مبنای صلاحیت در برگهٔ رأی رتبهبندی میکنند. نامزدی که اکثریت مطلق رتبههای اول برگههای رأی را کسب کند، برنده خواهد بود. اگر این شرایط برای هیچیک از نامزدها موجود نبود، نامزدی که کمترین رتبههای اول را دریافت کرده حذف شده و رأیهای انتخابکنندگانش بر حسب ترجیحات برگههای رأی بین نامزدان باقیمانده توزیع میشود. این مرحله تا زمانی تکرار میشود تا بالاخره یکی از نامزدان حائز اکثریت مطلق آرا شود. در این روش وضعیت شمارش آرا بهگونهای است که گویی دورهای حذفی متعدد برگزار میشود و همگی فقط با یک نوبت رأیدهی. از این رو نام دیگر این نظام انتخاباتی دور حذفی سریع است. انتخابات با روش رأی بدیل معمولاً در حوزههای انتخاباتی تکنماینده برگزار میشود. مهمترین حسن روش رأی بدیل به روش رایج نخستگزینی آن است که نامزد پیروز به جای کسب اکثریت نسبی، اکثریت مطلق آرا را کسب میکند و در نتیجه از مشروعیت و پشتوانهٔ بیشتری برخوردار است. این همان فلسفهٔ نظام انتخاباتی دومرحلهای است که در برخی کشورها (نظیر ایران و افغانستان) برای تعیین رئیسجمهور به کار میرود، با این تفاوت که هزینههای گزاف دور دوم انتخابات را از روی دوش برگزارکنندگان و نامزدان بر میدارد و باعث صرفهجویی در وقت رأیدهندگان نیز میشود. روش رأی بدیل تا حدودی از میزان آرای بیاثر میکاهد، ولی نه به اندازهٔ نظامهای تناسبی. همچنین، برگههای رأی ترجیحی امکان رأیدهی صادقانه را به رأیمندان میدهد و انگیزهٔ رأیدهی تاکتیکی را از بین میبرد. رأی بدیل از کارزارهای تخریبی به میزان قابل توجهی میکاهد زیرا نامزدان باید برای جلب اولویت دوم رأیدهندگان نیز بکوشند. از همین رو روش رأی بدیل میانهروی سیاسی و اعتدال را ترویج و با افراطگرایی مقابله میکند.