ویکی‌پدیا:نام‌گذاری رده‌ها
 | این صفحه به مستندسازی یکی از قواعد نام‌گذاری ویکی‌پدیای فارسی می‌پردازد. این یک استانداردِ عموماً پذیرفته‌شده است که ویرایشگران باید تلاش کنند آن را رعایت کنند؛ با این حال، در به‌کارگیری آن، عقل سلیم و استثناهای نادر را نیز در نظر بگیرید. هرگونه ویرایش عمده‌ای در این صفحه باید بازتاب‌دهندهٔ اجماع باشد. اگر شک دارید، نخست در صفحهٔ بحث گفتگو کنید. |
 | این صفحه در یک نگاه: نام رده‌ها باید اختصاصی، بی‌طرفانه و دربرگیرنده باشند و از قواعد خاصی پیروی کنند. برای مثال رده:تاریخ طبیعی ونزوئلا، رده:بیمارستان‌ها در ژاپن یا رده:روزنامه‌نگاران اهل استرالیا. |
این صفحه حاوی فهرستی از رهنمودهای مرتبط با قواعد نام‌گذاری برای رده‌ها است. اگر قصد دارید قاعدهٔ جدیدی را برای نام‌گذاری رده‌ها پیشنهاد دهید یا تغییری در یک قاعدهٔ از پیش موجود ایجاد کنید، لطفاً این کار را در صفحهٔ بحث این رهنمود انجام دهید.
قواعد نام‌گذاری
[ویرایش]هنگام نام‌گذاری رده‌ها باید به‌طور باید با دقتی مضاعف عمل کرد و نامی دقیق را برای رده‌ها انتخاب کرد. انتقال صفحه‌هایی که به‌شکل نامتعارف رده‌بندی شده‌اند به رده‌ای با عنوانی دیگر ({{رده بهتر}} را ببینید) منجر به تحمیل کاری اضافی به سامانه می‌شود – یک ویرایش برای هر یک از صفحه‌ها و زیررده‌ها. همچنین باید تلاش شود تا از انتخاب نام‌هایی که بیش از حد طولانی یا بیش از حد کوتاه هستند، اجتناب شود. انتخاب نام‌های کوتاه و صریح برای رده‌ها ارجح است، هرچند که ممکن است گاهی لازم باشد به‌منظور وضوح یا ابهام‌زدایی از یک قاعدهٔ خاص چشم‌پوشی کرد.
قواعد عمومی
[ویرایش]- نام رده‌های موضوعی باید به‌صورت مفرد باشد و در حالت عادی متناظر با نام یکی از مقاله‌های ویکی‌پدیا باشد. مثال: «قانون، «فرانسه»، «هیلاری کلینتون».
- نام رده‌های یک‌دست باید به‌صورت جمع باشد. مثال: «نویسندگان»، «روستاها در لهستان».
- دقت کنید که در بسیاری موارد رده‌های موضوعی و رده‌های یک‌دست دارا نامی مشابه هستند، اما نام ردهٔ موضوعی به‌صورت مفرد و نام ردهٔ یک‌دست دارای نام جمع‌بسته‌شده است. برای مثال، اپرا یک ردهٔ موضوعی (حاوی تمام مقاله‌های مرتبط با موضوع) است، در حالی که اپراها یک ردهٔ یک‌دست (حاوی مقاله‌های مرتبط با اپراهای خاص) است. هنگام رده‌بندی مقاله‌ها، دقت کنید تا عنوان درست را انتخاب کنید.
- ساختار رده را در نام رده‌ها ننویسید. مثال: «حکمرانان» درست است و «افراد – حکمرانان» غلط. این قاعده شامل ایجاد رده‌هایی که زیرصفحه‌ای از سایر رده‌ها هستند نیز می‌شود.
- نام‌هایی را برای رده‌ها انتخاب کنید که به‌تنهایی و مستقل از نحوهٔ اتصال آن‌ها به سایر رده‌ها، معنادار باشند. مثال: «مقاله‌های خرد اصطلاحات جغرافیا»، درست است و «اصطلاحات» (زیررده‌ای از «مقاله‌های خرد جغرافیا») غلط.
رده‌هایی برای مقاله‌ها
[ویرایش]- قواعد نام‌گذاری استاندارد در اینجا نیز اعمال می‌شوند.
- هنگام نام‌گذاری از واژه‌های اثبات‌پذیری استفاده کنید که در منابع معتبر موجود باشند (به‌خصوص برای موضوعات فنی و فناورانه) تا بتوان از آن منابع برای تضمین گنجاندن اطلاعات در دانشنامه و اثبات تعلق مقاله به رده، استفاده کرد.
- از کوتاه‌نویسی بپرهیزید. مثال: «رده:فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران» درست است و «رده:فراجا» غلط. با این حال، سرواژه‌هایی که به نام رسمی یا نامی با کاربرد عمومی تبدیل شده‌اند (نظیر ناتو)، در صورت عدم وجود تعارضی دیگر، باید مورد استفاده قرار گیرند. استثناها در این مورد باید در توضیح رده ذکر شوند.
- از به‌کار بردن صفات ذهنی نظیر مشهور، بزرگ، یا زیبا در عنوان رده‌ها بپرهیزید.
- هرگاه یک موضوع نیاز به ابهام‌زدایی داشت، هر رده‌ای که به‌صورت هم‌نام با آن موضوع نام‌گذاری می‌شود، باید دارای همان عبارت ابهام‌زدایی باشد؛ حتی اگر احتمال وجود ردهٔ هم‌نام برای هیچ‌یک از مقاله‌های دیگر وجود نداشته باشد.
- اگر تعداد فهرست‌های موجود پیرامون یک موضوع خاص زیاد بود، احتمالاً بهتر است که رده‌ای برای آن‌ها ایجاد شود (برای مثال، «رده:فهرست‌های کشورها»). چنین رده‌هایی تنها باید حاوی صفحه‌های فهرست (نظیر «جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی»، «فهرست کشورها بر پایه جمعیت») باشند. هنگام قرار دادن صفحه‌ها در چنین رده‌هایی از یک کلید مرتب‌سازی استفاده کنید که فاقد عبارت «فهرست…» باشد (در غیر این صورت تمام فهرست‌ها ذیل حرف «ف» مرتب می‌شوند). همچنین رده:فهرست‌ها را ببینید.
رده‌های پروژه
[ویرایش]- در صورت نیاز به جلوگیری از اشتباه شدن رده‌های مورد استفاده برای مدیریت ویکی‌پدیا با رده‌های محتوایی دانشنامه، رده‌های مدیریتی را می‌توان با افزودن واژهٔ «ویکی‌پدیا» به انتهای عنوان (بدون دونقطه) از رده‌های محتوایی تفکیک کرد. برای مثال، رده:صفحه‌های پروژه غیرفعال (که احتمال اشتباه شدن آن با رده‌های محتوای ناچیز است)، و در مقابل رده:ابزارهای ویکی‌پدیا (تفکیک‌شده از ردهٔ محتوایی ابزارها).
- عنوان تمامی رده‌های ویکی‌پروژه‌ها باید حاوی عبارت «ویکی‌پروژه» (یا «ویکی‌پروژه‌ها») باشد.
- برای قواعد نام‌گذاری رده‌های مورد استفاده در صفحه‌های کاربری، ویکی‌پدیا:رده‌بندی#صفحه‌های کاربری را ببینید.
رده‌بندی افراد
[ویرایش]نژاد
[ویرایش]برای رده‌بندی افراد بر پایهٔ نیاکان یا قومیت آن‌ها، از قالب «افراد فوباری اهل فلان» استفاده می‌شود؛ در این قالب، «فوباری» برابر با ملیت شخص (کشوری که شخص شهروندی آن را دارد) و «فلان» برابر با قومیت شخص است (مانند رده:افراد ایرانی آشوری‌تبار و رده:افراد آمریکایی اروپایی‌تبار).
پیشه
[ویرایش]در حال حاضر، از رده‌بندی افراد بر پایهٔ پیشه پشتیبانی می‌کند. برای مثال: افراد بر پایه مؤسسه آموزشی و افراد بر پایه شرکت و نیز سایر رده‌های تخصصی‌تر.
برای رده‌بندی افراد بر پایهٔ پیشه از قالب فلان‌ها یا بهمانان که در آن «فلان» یا «بهمان» برابر با نام شغل است (مانند رده:ویراستاران یا رده:کمدین‌ها)؛ یا افراد در فلان یا اهالی فلان، که در آن «فلان» برابر با موضوع شغل است (مانند رده:افراد در کشاورزی یا رده:اهالی موسیقی)، استفاده می‌شود.
رده‌های بر پایهٔ پیشه نباید به رده‌های «کنونی» یا «سابق» تقسیم شوند. برای مثال، رده:بازیگران کودک سابق یا رده:بازیکنان کنونی باشگاه رئال مادرید نباید وجود داشته باشند.
محل سکونت
[ویرایش]برای رده‌بندی افراد بر پایهٔ محل سکونت از قالب اهالی فلان (و نه «بومی‌های فلان») استفاده می‌شود. در مواردی که نام فارسی رایج ساکنان یک منطقه (معمولاً محل اصلی آن نام) در سطح جهان به‌خوبی شناخته شده است، به‌منظور کمک به رده‌بندی خودکار، رده‌های اهلیت‌نام فلانی‌ها باید با استفاده از الگوی {{رده بهتر}} به اهالی فلان تغییرمسیر داده شود (برای مثال، رده:تهرانی‌ها).
محل خاکسپاری
[ویرایش]برای رده‌بندی افراد بر پایهٔ محل خاکسپاری، از قالب خاکسپاری‌ها در فلان استفاده می‌شود.
دوره‌های زمانی
[ویرایش]مطابق با قواعد، نام رده‌هایی که تعیین‌کنندهٔ یک بازهٔ زمانی به‌واسطهٔ یک عدد (با عددنویسی عربی) هستند، نمایندهٔ یک سال تقویمی در گاه‌شماری دوران مشترک هستند. برای رده‌بندی افراد در سال‌های پیش از میلاد، از قالب «[عدد سال] (پیش از میلاد)» استفاده می‌شود. برای مثال: رده:درگذشتگان ۲۲۰ (پیش از میلاد).
برای رده‌بندی افراد بر پایهٔ سده از قالب «فلان‌های XX» استفاده می‌شود.
رده‌های بر پایه کشور
[ویرایش]تمامی رده‌هایی که زیررده‌های آن‌ها رده‌های بر پایهٔ کشور هستند (تقریباً تمام رده‌های عضو رده:رده‌های بر پایه کشور) باید به‌صورت موردی دارای یک قاعدهٔ نام‌گذاری باشند که بر تمام زیررده‌های آن‌ها اعمال می‌شود. این قواعد نام‌گذاری، رهنمودهای مرتبط با آن‌ها و استثناهایی که برای آن‌ها وجود دارد در این بخش فهرست شده‌اند. با هرگونه مورد نامنطبق با این قواعد نام‌گذاری باید به‌عنوان معیاری برای «تغییر نام سریع» به‌شکلی که در ویکی‌پدیا:سیاست حذف رده‌ها تعریف شده‌است، برخورد شود.
رویدادها
[ویرایش]رده‌های مرتبط با رویدادها در کشورها (در کنار سال و زمان) به‌شکل «کشور در ...» نام‌گذاری می‌شوند. این رهنمود بر رده‌های زیر اعمال می‌شود:
هزاره‌ها - سده‌ها - دهه‌ها - سال‌ها - بنیان‌گذاری‌ها - انحلال‌ها
اشیاء تولیدشده
[ویرایش]برای رده‌بندی اشیاء تولیدشدهٔ دارای مکان دائمی بر پایهٔ کشور، از قالب «... در کشور» استفاده می‌شود. این رهنمود بر رده‌های زیر اعمال می‌شود:
فرودگاه‌ها - ورزشگاه‌های فوتبال آمریکایی - شهربازی‌ها - محوطه‌های باستان‌شناختی - موزه‌های هنری - ورزشگاه‌های فوتبال - ورزشگاه‌های بیسبال - ورزشگاه‌های بسکتبال - پل‌ها - ساختمان‌ها و سازه‌ها - قمارخانه - قلعه‌ها - کلیساهای جامع - گورستان‌ها - کلیساها - شهرها - زمین‌های کریکت - دژها - باغ‌ها - شهرهای متروکه - باشگاه‌ها و زمین‌های گلف - مکان‌های اسب‌دوانی - بیمارستان‌ها - هتل‌ها - فضاهای سرپوشیده - کتابخانه‌ها - صومعه‌ها - ورزشگاه‌های ورزش‌های موتوری - مسجدها - موزه‌ها - کاخ‌ها - پارک‌ها - زندان‌ها - ایستگاه‌های راه‌آهن - مخزن‌های سد - جاده‌ها - ورزشگاه‌های اتحادیه راگبی - مدرسه‌ها - مراکز خرید - آسمان‌خراش‌ها - ورزشگاه‌ها - سالن‌های تئاتر - شهرک‌ها - دانشگاه‌ها و کالج‌ها - روستاها - میراث جهانی یونسکو - باغ‌وحش‌ها
زمین‌چهرها
[ویرایش]برای رده‌بندی زمین‌چهرها بر پایهٔ کشور از قالب «...ی کشور» (مانند رده:کوه‌های پرو) یا «...ـِ کشور» (مانند رده:سواحل پرو) استفاده می‌شود. این رهنمود بر رده‌های زیر اعمال می‌شود:
زمین‌چهرها (بالاترین سطح رده) - سواحل - تپه‌ها - جزیره‌ها - دریاچه‌ها - کوه‌ها - گردنه‌ها - رشته‌کوه‌ها - شبه جزیره‌ها - رودها - آتشفشان‌ها