پرش به محتوا

راهنما:بخش

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در ویکی‌پدیا صفحه‌ها را می‌توان و باید به چند بخش تقسیم کرد. برای بخش‌بندی مقاله روش ویژه‌ای پیش‌بینی شده‌است. برای صفحه‌هایی که بیش از ۳ بخش داشته باشند به صورت خودکار یک فهرست محتوا ساخته می‌شود. در این صفحه شیوه ساخت این عناصر معرفی می‌شوند. برای آگاهی در مورد روش درست استفاده از این عناصر راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله را ببینید.

ساخت و شماره‌گذاری بخش‌ها

[ویرایش]

با ایجاد یک سربخش به صورت زیر می‌توان بخش‌های تازه ایجاد کرد:

== بخش ==
=== زیربخش ===
==== زیر-زیربخش ====

لطفاً برای ساخت بخش‌ها تنها از یک علامت مساوی (=بخش=) استفاده نکنید؛ این کار باعث می‌شود عنوان بخش به اندازهٔ عنوان اصلی مقاله بزرگ شود. بیشینهٔ تعداد مساوی‌های کنار هم برای ساختن یک بخش ۶تاست.

عنوان بخش‌ها و زیربخش‌های موجود در یک صفحه باید در آن صفحه بی‌همتا باشند در غیر این صورت مشکلاتی ایجاد می‌شود:

  • ویکی‌پیوندها (پیوندهای درونی) که به یک بخش خاص ساخته می‌شوند (به شکل [[نام مقاله#عنوان بخش]]) به نخستین بخشی که آن عنوان را داشته باشد پیوند می‌خورند که ممکن است هدف مورد نظر پیوند نباشد. (همچنین ببینید: ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه (پیوند)#پیوند دادن به بخش خاصی از متن یا جدول)
    • برای پیوند به زیر بخش استفاده از یک # کافیست. به عنوان مثال: راهنما:بخش#شماره‌گذاری به زیربخش «شماره‌گذاری» از بخش «ساخت و شماره‌گذاری بخش‌ها» پیوند می‌خورد.
  • هنگامی که بخش‌های دارای نام یکسان ویرایش می‌شوند، تاریخچه و خلاصه‌ویرایش‌ها ابهام‌آمیز هستند و نمی‌توان مستقیماً تشخیص داد کدام بخش ویرایش شده است.
  • پس از پایان ذخیره‌سازی صفحه، مرورگر ویراستار ممکن است به بخش نادرستی از صفحه ناوبری کند.

شماره‌گذاری

[ویرایش]

کاربران نام‌نویسی‌شده می‌توانند از ترجیحاتشان تنظیمات شماره‌گذاری خودکار بخش‌ها را تغییر دهند. شماره‌گذاری خودکار در فهرست محتوا و نیز کنار عنوان هر بخش قابل فعال‌کردن است.

ترتیب بخش‌ها

[ویرایش]

برای مرتب‌سازی بخش‌های یک مقاله (منابع، پیوند به بیرون، پانویس و…) ویکی‌پدیا:راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله را ببینید.

فهرست محتوا

[ویرایش]

در هر صفحه‌ای که بیشتر از سه بخش وجود داشته باشد به صورت خودکار جعبهٔ فهرست محتوا بر پایهٔ عنوان بخش‌ها نمایش داده می‌شود؛ مگر اینکه:

گذاشتن فهرست محتوا

[ویرایش]

اگر صفحه‌ای کمتر از چهار بخش داشته باشد می‌توان با استفاده از واژه‌های جادویی __FORCETOC__ یا __TOC__ دستور ساخت اجباری فهرست محتوا را داد.

اگر از __FORCETOC__ استفاده شود، فهرست محتوا پیش از نخستین بخش جای می‌گیرد. اما اگر از __TOC__ استفاده شود فهرست در همان جایی قرار می‌گیرد که این کد گذاشته شده.

شناورسازی فهرست محتوا

[ویرایش]

برای شناورسازی فهرست محتوا در سمت چپ یا راست می‌توان از {{TOC right}} یا {{TOC left}} استفاده کرد. با این باید پیش از تغییر محل فهرست محتوا رهنمودهای زیر را در نظر گرفت:

  1. دقت کنید که شناورسازی تأثیر منفی روی مقاله نگذارد.
  2. اگر می‌خواهید فهرست را شناور کنید، الگوی مربوط را در پایان بخش آغازین مقاله (پیش از بخش اول) قرار دهید. کاربرانی که از صفحه‌خوان استفاده می‌کنند انتظار ندارند هیچ متنی بین فهرست محتوا و نخستین بخش وجود داشته باشد و نداشتن متن در بالای فهرست محتوا می‌تواند برایشان گیج‌کننده باشد.
  3. اگر می‌خواهید فهرست را شناور کنید، بررسی کنید که چیدمان صفحه برای کاربرانی که فهرست محتوا را خاموش کرده‌اند به هم نریزد.
  4. فهرست‌های طولانی ممکن است منجر به ایجاد فهرست محتوا بسیار طولانی شوند؛ فهرست محتوا، چه شناور باشد و چه غیرشناور، نباید بیش از آنچه نیاز است طولانی باشد. برای محدود کردن فهرست محتوا می‌توان از {{TOC limit}} استفاده کرد که می‌تواند زیربخش‌های داخلی‌تر را از فهرست حذف کند.
  5. اگر بخش آغازین مقاله طولانی است به طوری که یک کاربر معمولی باید برای رسیدن به بالای فهرست محتوا در مرورگر خود به پایین نوردش کند، می‌توانید فهرست محتوا را به نحوی شناور کنید که کمی بالاتر جای گیرد. با این وجود فهرست محتوا در اغلب موارد باشد دست کم پس از نخستین بند مقاله جای گیرد.
  6. شناورکردن یک فهرست محتوا پهن، منجر به ایجاد یک ستون باریک از متن خواندنی می‌شود که وضوح پایینی دارد. اگر پهنای فهرست محتوا بیشتر از ۳۰٪ صفحهٔ نمایش کاربران است (تقریباً دوبرابر اندازهٔ میلهٔ نوردش ویکی‌پدیا در سمت راست)، بهتر است آن را شناور مکنید (درصدها را برای کاربران معمول در نظر بگیرید). اگر بخشی از متن بین فهرست و یک تصویر گیر کرده است، می‌توان شناورسازی را در نقطهٔ مشخصی از صفحه متوقف کرد، برای اطلاعات بیشتر ویکی‌پدیا:خودآموز (تصاویر) را ببینید.
  7. اگر فهرست محتوا در نزدیکی جعبه‌ها یا تصاویر شناور دیگر جای می‌گیرد، شناورسازی تا جایی مجاز است که متن مجاور باریک‌تر از ۳۰٪ پهنای متوسط صفحهٔ نمایش کاربران نشود.
  8. فهرست‌های محتوایی که در سمت راست شناور می‌شوند ممکن است بر روی فهرست‌های شماره‌ای یا گلوله‌ای تأثیر بگذارند.

(در ویکی انگلیسی {{TOC right}} یک بار برای حذف نامزد شد که به اجماع نرسید، در استفاده از آن دقت بیشتری کنید)

محدودکردن ژرفای فهرست

[ویرایش]

اگر تعداد زیربخش‌های صفحه یا مقاله خیلی زیاد باشند ممکن است پنهان‌سازی زیربخش‌های درونی‌تر از فهرست محتوا مناسب باشد. برای این کار از {{TOC limit|n}} استفاده کنید تعداد علامت‌های = بکاررفته در دو طرف بخش‌هایی که در فهرست نمایش خواهند یافت از n کوچکتر خواهد بود. پارامتر limit=n نیز برای {{TOC left}} یا {{TOC right}} به صورت مشابه قابل استفاده است.

پیونددادن به فهرست محتوا

[ویرایش]

فهرست محتوا به صورت خودکار بار کد id="toc" تولید می‌شود. برای پیونددادن به آن می‌توانید از [[#toc]] استفاده کنید.

نوشتن دستی فهرست محتوا

[ویرایش]

نوشتن دستی فهرست محتوا می‌تواند برای مقاله‌های فهرست‌وار و صفحه‌های فرهنگ موضوعی مناسب باشد. برای ایجاد چنین فهرستی الگوهایی طراحی شده‌اند، برای استفاده از یکی از این الگوها ابتدا __NOTOC__ را در بالای صفحه قرار دهید و سپس از الگوی مورد نظر استفاده کنید. نمونه: {{CompactTOC8}}

تراگنجانیدن بخش

[ویرایش]

تراگنجانش بخش برچسب‌خورده

[ویرایش]

تراگنجانش بخش به سبک الگو

[ویرایش]

تراگنجانش بخش به سبک الگو (ترابسا) شیوه‌ای قدیمی‌تر برای تراگنجانیدن بخش‌های صفحه‌ها است.

علامت‌گذاری بخش

[ویرایش]

با استفاده از این روش نشانه‌گذاری، بخش‌ها را برای تراگنجانیدن علامت بزنید:

<onlyinclude>{{#اگرمساوی:{{{تراگنجانش بخش|}}}|فصل۱|
محتوا
}}</onlyinclude>

تراگنجانش بخش

[ویرایش]

از فراخوانی الگو برای تراگنجانیدن بخش استفاده کنید. برای مثال، بخشی با نام فصل۱ در صفحهٔ صفحه فلان:

{{:صفحه فلان|تراگنجانش بخش=فصل۱}}

صفحهٔ هدف، محل قرارگیری بخش را مشخص می‌کند.