میلگرد: تفاوت میان نسخهها
برچسب: واگردانی |
خنثیسازی ویرایش 28568492 از Saeidpourbabak (بحث) برچسب: خنثیسازی |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:trebar.jpg|بندانگشتی|چپ|میلگردهای آرماتوربندی]] |
[[پرونده:trebar.jpg|بندانگشتی|چپ|میلگردهای آرماتوربندی]] |
||
'''میلگرد آجدار آهن''' یا آرماتور فولادی است که در [[بتن]] برای جبران مقاومت کششی پایین آن (بتن) مورد استفاده قرار میگیرد. [[فولاد]]ی که به این منظور در سازههای [[بتن آرمه]] به کار میرود به شکل سیم یا میلگرد میباشد و فولاد، میلگرد نامیده میشود. البته در موارد خاصی از فولاد ساختمانی نظیر نیمرخهای <math>I</math> شکل، ناودانی یا قوطی نیز برای [[مسلح کردن بتن]]<nowiki/> استفاده میشود. آج در میلگرد به منظور در گیر کردن فولاد در بتن است بدین منظور آج در میلگرد به صورت مارپیچ و با عمق استاندارد ایجاد میشود تا بتواند سطح درگیری میلگرد و بتن بالا رود . |
'''میلگرد آجدار آهن''' یا آرماتور فولادی است که در [[بتن]] برای جبران مقاومت کششی پایین آن (بتن) مورد استفاده قرار میگیرد. [[فولاد]]ی که به این منظور در سازههای [[بتن آرمه]] به کار میرود به شکل سیم یا میلگرد میباشد و فولاد، میلگرد نامیده میشود. البته در موارد خاصی از فولاد ساختمانی نظیر نیمرخهای <math>I</math> شکل، ناودانی یا قوطی نیز برای [[مسلح کردن بتن]]<nowiki/> استفاده میشود. آج در میلگرد به منظور در گیر کردن فولاد در بتن است بدین منظور آج در میلگرد به صورت مارپیچ و با عمق استاندارد ایجاد میشود تا بتواند سطح درگیری میلگرد و بتن بالا رود . |
||
==تاریخچه استفاده از میلگرد در سازه ها== |
|||
[[File:Joseph Louis Lambot.jpg|thumb|Joseph Louis Lambot|alt=Joseph Louis Lambot.jpg]]جوزف لوئیس ([[Joseph-Louis Lambot]]) در سال ۱۸۰۰ میلادی برای اولین بار پی برد که با افزودن میله های فولادی نازکی به بتن میتوان مقاومت آن را در تقابل با نیروهای کششی تا حد قابل توجهی افزایش داد و در نهایت سازهایی ساخت که هم در برابر نیروهای کششی و هم در برابر نیروهای فشاری مقاومت قابل توجهی داشته باشد.<ref>راهنمای کاربردی و اجرایی آرماتوربندی، علیرضا صمیمی، شابک 9786001683558، انتشارات نوآور، چاپ 1398</ref> |
|||
آرام آرام استفاده از این میله های فولادی افزایش پیدا کرد و شرکتهای ساختمانی نیز تصمیم به استفاده از این محصول در سازه های خود گرفتند. اما هنوز روش استانداردی برای تولید میلگرد وجود نداشت. میلگرد ها بدون استاندارد مشترکی تولید می شدند تا اینکه در سال ۱۸۷۸ میلادی اولین سیستم برای تولید استاندارد این میله های فولادی نازک توسط تادئوس هیات ([[Thaddeus Hyatt]]) ارائه شد[[File:Thaddeus Hyatt.jpg|thumb|Thaddeus Hyatt]]محبوبیت این فرآیند در سال ۱۹۰۰ میلادی به تدریج افزایش یافت تا جائیکه در دهه ۱۹۵۰ اکثر شرکتهای ساخت و ساز در ایالات متحده آمریکا از میلگرد به منظور تقویت بتن در سازه های خود استفاده میکردند.البته فرآیند ساخت میلگردی که تادئوس ارائه داد، طی سالها تکمیل شد و بهبود پیدا کرد تا در نهایت منجر به فرآیندی بهینه برای ساخت محصولی باکیفیت برای تقویت بتن شد. |
|||
== خاموت == |
== خاموت == |
||
خط ۷: | خط ۱۰: | ||
از آرماتوربندی به منظور قوی ساختن ساختمان، پل، سد و … استفاده میشود، آرماتوربند با بستن میلگردها به هم توسط سیم آن هارا به هم متصل میکند. البته بستن میلگرد و خم کردن نوک میلگرد امری ضروری است. |
از آرماتوربندی به منظور قوی ساختن ساختمان، پل، سد و … استفاده میشود، آرماتوربند با بستن میلگردها به هم توسط سیم آن هارا به هم متصل میکند. البته بستن میلگرد و خم کردن نوک میلگرد امری ضروری است. |
||
برای جلوگیری از بیرون زد گی آرماتورهای طولی در اثر کمانش، تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از گسترش ترک از خاموت استفاده میشود. قطر خاموت و فاصلۀ آنها از یکدیگر با توجه به نیروهای وارده طراحی و محاسبه میشود. با توجه به آسیبپذیر بودن آرماتورها در برابر رطوبت و همچنین کاهش مقاومت آرماتورها در صورت وقوع آتش سوزی و گرم شدن بیش از حد، لازم است میلگردها توسط لایه ای از بتن پوشیده شود. |
برای جلوگیری از بیرون زد گی آرماتورهای طولی در اثر کمانش، تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از گسترش ترک از خاموت استفاده میشود. قطر خاموت و فاصلۀ آنها از یکدیگر با توجه به نیروهای وارده طراحی و محاسبه میشود. با توجه به آسیبپذیر بودن آرماتورها در برابر رطوبت و همچنین کاهش مقاومت آرماتورها در صورت وقوع آتش سوزی و گرم شدن بیش از حد، لازم است میلگردها توسط لایه ای از بتن پوشیده شود. |
||
== مشخصههای محاسباتی مهم میلگرد == |
== مشخصههای محاسباتی مهم میلگرد == |
||
خط ۲۱: | خط ۲۴: | ||
{{اصلی|مقاومت کششی}} |
{{اصلی|مقاومت کششی}} |
||
[[حد اکثر مقاومت کششی]] یا [[تنش گسیختگی]]، از تقسیم حداکثر بار ثبت شده در آزمایش کشش بر سطح مقطع اولیه به دست میآید.<ref>آنالیز و طراحی سازههای بتن آرمه، امیر مسعود کی نیا، شابک ۶-۰۸-۶۱۲۲-۹۶۴-۹۷۸، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، چاپ ۱۳۸۶، صفحهٔ ۴۵</ref> |
[[حد اکثر مقاومت کششی]] یا [[تنش گسیختگی]]، از تقسیم حداکثر بار ثبت شده در آزمایش کشش بر سطح مقطع اولیه به دست میآید.<ref>آنالیز و طراحی سازههای بتن آرمه، امیر مسعود کی نیا، شابک ۶-۰۸-۶۱۲۲-۹۶۴-۹۷۸، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، چاپ ۱۳۸۶، صفحهٔ ۴۵</ref> |
||
==انواع میلگردهای موجود در بازار== |
|||
میلگردها از لحاظ ظاهری به ۳ دسته ساده، آجدار و آجدار پیچیده (کلاف) تقسیم بندی می شوند و از نظر نوع نیز ۶ نوع مشترک دارند که شامل اروپایی، فولاد کربن، اپوکسی پوشش داده شده، [[گالوانیزه]] ، [[فایبرگلاس]] لیمر (GFRP) و فولاد ضد زنگ می شود. هر کدام از این انواع مختلف، نقاط قوت و نقاط ضعف خود را دارند. |
|||
#میلگرد اروپایی عمدتا از منگنز ساخته شده است و کار با آن نیز ساده است. اما این محصول در مناطق زلزله خیز و سازههایی که نیاز به ساختاری یکپارچه دارند، مناسب نیست. |
|||
#میلگرد فولاد کربن که از آن با نام نوار سیاه نیز یاد میشود، متداول ترین نوع این محصول است. اما از آنجا که این نوع در برابر رطوبت مقاومت زیادی ندارد و دچار زنگ زدگی میشود، برای مناطقی که رطوبت بالایی دارند، مناسب نیست. |
|||
#میلگرد ساده اپوکسی پوشش داده شده در واقع همان فولاد کربن است که با اپوکسی پوشانده شده است. از اینرو ۷۰ تا ۱۷۰۰ برابر فولاد کربن در برابر زنگ ضدگی مقاومت دارد. پوشش اپوکسی این نوع میلگرد بسیار ظریف است و هر گونه آسیب به آن بر مقاومت این محصول در برابر زنگ زدگی اثر منفی خواهد داشت. |
|||
#میلگرد گالوانیزه تنها ۴۰ برابر نسبت به فولاد کربن در برابر زنگ زدگی مقاومت بیشتری دارد، اما از آنجا که پوشش گالوانیزه آن در برابر آسیب دیدگی مقاومت بالایی دارد نسبت به میلگرد اپکسی ارزشمندتر است، البته قیمت بالاتری نیز دارد. |
|||
== جدول اشتال میلگرد == |
== جدول اشتال میلگرد == |
||
خط ۴۱: | خط ۵۰: | ||
لذا استفاده از آنها به عنوان [[میلگرد حرارتی]] نوعی اشتباه طراحی و اجرایی متداول میباشد . |
لذا استفاده از آنها به عنوان [[میلگرد حرارتی]] نوعی اشتباه طراحی و اجرایی متداول میباشد . |
||
==ایمنی== |
|||
[[File:Rebars with plastic endcaps.jpg|thumb|Rebars with safety caps installed before being covered in concrete]]برای جلوگیری از آسیب ، انتهای برجسته میلگردهای فلزی غالباً خم شده یا با درپوش های مخصوص پلاستیکی "plate" تقویت شده با فولاد، پوشانده می شوند. درپوش ها ملقب به "mushrooms" ممکن است از خراش و سایر صدمات جزئی محافظت کنند ، اما در مقابل فرورفتگی هیچ محافظتی نمی کنید.<ref>{{cite web|last=Occupational Safety and Health Administration|title=Mushroom Style Plastic Rebar Covers Used For Impalement Protection|url=https://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_table=INTERPRETATIONS&p_id=22421|publisher=OSHA|access-date=February 28, 2015}}</ref> |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[جوشکاری فورجینگ]] |
* [[جوشکاری فورجینگ]] |
||
*گیج میلگرد |
*[[گیج میلگرد]] |
||
*[[بتن مسلح]] |
|||
*[[فولاد]] |
|||
== منابع == |
== منابع == |
نسخهٔ ۲۸ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۹:۰۳
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Trebar.jpg/220px-Trebar.jpg)
میلگرد آجدار آهن یا آرماتور فولادی است که در بتن برای جبران مقاومت کششی پایین آن (بتن) مورد استفاده قرار میگیرد. فولادی که به این منظور در سازههای بتن آرمه به کار میرود به شکل سیم یا میلگرد میباشد و فولاد، میلگرد نامیده میشود. البته در موارد خاصی از فولاد ساختمانی نظیر نیمرخهای شکل، ناودانی یا قوطی نیز برای مسلح کردن بتن استفاده میشود. آج در میلگرد به منظور در گیر کردن فولاد در بتن است بدین منظور آج در میلگرد به صورت مارپیچ و با عمق استاندارد ایجاد میشود تا بتواند سطح درگیری میلگرد و بتن بالا رود .
تاریخچه استفاده از میلگرد در سازه ها
![Joseph Louis Lambot.jpg](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Joseph_Louis_Lambot.jpg/220px-Joseph_Louis_Lambot.jpg)
جوزف لوئیس (Joseph-Louis Lambot) در سال ۱۸۰۰ میلادی برای اولین بار پی برد که با افزودن میله های فولادی نازکی به بتن میتوان مقاومت آن را در تقابل با نیروهای کششی تا حد قابل توجهی افزایش داد و در نهایت سازهایی ساخت که هم در برابر نیروهای کششی و هم در برابر نیروهای فشاری مقاومت قابل توجهی داشته باشد.[۱] آرام آرام استفاده از این میله های فولادی افزایش پیدا کرد و شرکتهای ساختمانی نیز تصمیم به استفاده از این محصول در سازه های خود گرفتند. اما هنوز روش استانداردی برای تولید میلگرد وجود نداشت. میلگرد ها بدون استاندارد مشترکی تولید می شدند تا اینکه در سال ۱۸۷۸ میلادی اولین سیستم برای تولید استاندارد این میله های فولادی نازک توسط تادئوس هیات (Thaddeus Hyatt) ارائه شد
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Thaddeus_Hyatt.jpg/220px-Thaddeus_Hyatt.jpg)
محبوبیت این فرآیند در سال ۱۹۰۰ میلادی به تدریج افزایش یافت تا جائیکه در دهه ۱۹۵۰ اکثر شرکتهای ساخت و ساز در ایالات متحده آمریکا از میلگرد به منظور تقویت بتن در سازه های خود استفاده میکردند.البته فرآیند ساخت میلگردی که تادئوس ارائه داد، طی سالها تکمیل شد و بهبود پیدا کرد تا در نهایت منجر به فرآیندی بهینه برای ساخت محصولی باکیفیت برای تقویت بتن شد.
خاموت
آرماتورهای عرضی که برای مقاومت در برابر برش و پیچش به دور آرماتورهای طولی و اصلی در شناژها بسته میشوند خاموت[۲] نام دارند.[۳]
از آرماتوربندی به منظور قوی ساختن ساختمان، پل، سد و … استفاده میشود، آرماتوربند با بستن میلگردها به هم توسط سیم آن هارا به هم متصل میکند. البته بستن میلگرد و خم کردن نوک میلگرد امری ضروری است.
برای جلوگیری از بیرون زد گی آرماتورهای طولی در اثر کمانش، تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از گسترش ترک از خاموت استفاده میشود. قطر خاموت و فاصلۀ آنها از یکدیگر با توجه به نیروهای وارده طراحی و محاسبه میشود. با توجه به آسیبپذیر بودن آرماتورها در برابر رطوبت و همچنین کاهش مقاومت آرماتورها در صورت وقوع آتش سوزی و گرم شدن بیش از حد، لازم است میلگردها توسط لایه ای از بتن پوشیده شود.
مشخصههای محاسباتی مهم میلگرد
مقاومت تسلیم
مقدار تنشی که در آن بدون افزایش بار تغییر طول فولادی زیاد میشود تنش تسلیم یا مقاومت تسلیم یا مقاومت جاری شدن مینامند و با نمایش میدهند. دو عامل استحکام کششی و تنش تسلیم میلگرد از عوامل بسیار مهم و تأثیرگذار بر مقاومت میلگرد است.
اسپیسر میلگرد
فضاساز میلگرد که در اصطلاح اسپیسر نامیده میشود قطعه ای فلزی، بتنی، چوبی و یا پلاستیکی بوده که در میان قالب بتن و میلگرد ، و یا بین میلگردها قرار میگیرد. هدف از نصب اسپیسر در فضای میان میلگرد وقالب ، ویا بین میلگردها، جلوگیری از جابجایی میلگردها حین بتن ریزی و در نتیجه عواقب ناشی از آن میباشد . این قطعه با تأمین ضخامت لازم بتن روی میلگرد، در واقع از رسیدن عوامل خورنده به آرماتور جلوگیری کرده و سبب افزایش طول عمر بتن و میلگرد میگردد. شاید برای شما نیز این سؤال پیش آمده باشد که استفاده از کدام نوع اسپیسر مقرون به صرفه تر بوده و سبب بهبود عملکرد بتن مسلح میگردد. در ادامه قصد داریم شما را با انواع مختلف این محصول و مزایا و معایب هریک آشنا سازیم.
مقاومت کششی
حد اکثر مقاومت کششی یا تنش گسیختگی، از تقسیم حداکثر بار ثبت شده در آزمایش کشش بر سطح مقطع اولیه به دست میآید.[۴]
انواع میلگردهای موجود در بازار
میلگردها از لحاظ ظاهری به ۳ دسته ساده، آجدار و آجدار پیچیده (کلاف) تقسیم بندی می شوند و از نظر نوع نیز ۶ نوع مشترک دارند که شامل اروپایی، فولاد کربن، اپوکسی پوشش داده شده، گالوانیزه ، فایبرگلاس لیمر (GFRP) و فولاد ضد زنگ می شود. هر کدام از این انواع مختلف، نقاط قوت و نقاط ضعف خود را دارند.
- میلگرد اروپایی عمدتا از منگنز ساخته شده است و کار با آن نیز ساده است. اما این محصول در مناطق زلزله خیز و سازههایی که نیاز به ساختاری یکپارچه دارند، مناسب نیست.
- میلگرد فولاد کربن که از آن با نام نوار سیاه نیز یاد میشود، متداول ترین نوع این محصول است. اما از آنجا که این نوع در برابر رطوبت مقاومت زیادی ندارد و دچار زنگ زدگی میشود، برای مناطقی که رطوبت بالایی دارند، مناسب نیست.
- میلگرد ساده اپوکسی پوشش داده شده در واقع همان فولاد کربن است که با اپوکسی پوشانده شده است. از اینرو ۷۰ تا ۱۷۰۰ برابر فولاد کربن در برابر زنگ ضدگی مقاومت دارد. پوشش اپوکسی این نوع میلگرد بسیار ظریف است و هر گونه آسیب به آن بر مقاومت این محصول در برابر زنگ زدگی اثر منفی خواهد داشت.
- میلگرد گالوانیزه تنها ۴۰ برابر نسبت به فولاد کربن در برابر زنگ زدگی مقاومت بیشتری دارد، اما از آنجا که پوشش گالوانیزه آن در برابر آسیب دیدگی مقاومت بالایی دارد نسبت به میلگرد اپکسی ارزشمندتر است، البته قیمت بالاتری نیز دارد.
جدول اشتال میلگرد
جدول اشتال میلگرد شامل اطلاعات استاندارد موردنیاز صنعت ساختمان سازی طبق استاندارد DIN آلمان است، محبوبیت این جدول در بین مهندسین سازه به دلیل تولید محصولات فولادی ایران بر اساس استاندارد اشتال است.
طبقهبندی فولاد میلگرد
در کشورهای مختلف فولاد میلگرد با استانداردهای متفاوتی تولید میشوند و در هر استانداردی طبقهبندی مشخصی در ارتباط با خواص مکانیکی فولادها وجود دارد. در ایران قسمت عمده فولادهای میلگرد که توسط کارخانه ذوب آهن اصفهان تولید میشوند با استاندارد روسی مطابقت دارند. فولادی که در ایران تولید میشود (طبق استاندارد روسی) به سه گروه تقسیم میشود: فولاد نوع A-1، فولاد نوع A-2 و فولاد نوع A-3.
- فولاد A-۱ از نوع صاف بوده و مقاومت تسلیم و مقاومت کششی (تنش گسیختگی) آن به ترتیب ۲۴۰۰ و ۳۶۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع میباشد. فولاد A-2 از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۳۴۰۰ و مقاومت کششی ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است، و فولاد A-3 نیز از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۴۰۰۰ و مقاومت کششی ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است.
از نظر تنوع قطر میلگردها نیز استانداردهای تولیدکنندگان متفاوت است. در سیستم روسی که در کارخانجات ذوب آهن اصفهان مورد استفاده است میلگردها تا قطر ۴۰ میلیمتر ساخته میشوند.[۵]
تنها روش مجاز و قابل استفاده برای جوشکاری میلگردها به یکدیگر جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد است که با استفاده از اعمال فشار حین حرارت دادن با گاز اکسیژن و استیلن صورت میپذیرد.
استفاده از میلگرد بدون عاج به عنوان میل گرد حرارتی
متأسفانه بعضی مهندسان با دلایل گوناگون سعی میکنند از این میلگردها به عنوان میلگردهای حرارتی در سقفها بهره بجویند.
آنها از این توجیه استفاده میکنند که میلگردهای حرارتی نقش سازه ای ندارند و لذا استفاده از آنها به عنوان میلگرد حرارتی هیچ مانعی ندارد.
امّا باید توجه نمود که در بند فوقالذکر آییننامه کاملاً موارد استفاده از این میلگرد را مشخص نموده.
لذا استفاده از آنها به عنوان میلگرد حرارتی نوعی اشتباه طراحی و اجرایی متداول میباشد .
ایمنی
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Rebars_with_plastic_endcaps.jpg/220px-Rebars_with_plastic_endcaps.jpg)
برای جلوگیری از آسیب ، انتهای برجسته میلگردهای فلزی غالباً خم شده یا با درپوش های مخصوص پلاستیکی "plate" تقویت شده با فولاد، پوشانده می شوند. درپوش ها ملقب به "mushrooms" ممکن است از خراش و سایر صدمات جزئی محافظت کنند ، اما در مقابل فرورفتگی هیچ محافظتی نمی کنید.[۶]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ راهنمای کاربردی و اجرایی آرماتوربندی، علیرضا صمیمی، شابک 9786001683558، انتشارات نوآور، چاپ 1398
- ↑ واژه خاموت در فارسی به معنی یوغ گردن اسب و خر نیز هست.
- ↑ کشتکار، حامد، و برومند، نیما، رفتارشناسی و مقایسه عملکرد الیاف فلزی sin و الیاف پلی پروپلین در بتن با خاموت NH3 در مقابله با ضربههای دینامیکی و کششهای آنی، [دومین کنفرانس ملی بهسازی و مقاومسازی ایران]. ۱۳۸۶.
- ↑ آنالیز و طراحی سازههای بتن آرمه، امیر مسعود کی نیا، شابک ۶-۰۸-۶۱۲۲-۹۶۴-۹۷۸، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، چاپ ۱۳۸۶، صفحهٔ ۴۵
- ↑ آنالیز و طراحی سازههای بتن آرمه، امیر مسعود کی نیا، شابک ۶-۰۸-۶۱۲۲-۹۶۴-۹۷۸، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، چاپ ۱۳۸۶، صفحهٔ ۴۷
- ↑ Occupational Safety and Health Administration. "Mushroom Style Plastic Rebar Covers Used For Impalement Protection". OSHA. Retrieved February 28, 2015.
پیوند به بیرون
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png)