نت

کلید سُل به‌همراه نتِ «لا» یا «A»

نُت اصطلاحی در موسیقی، که دو معنی عمده دارد:

• نشانه‌ای است در یادداشت‌های موزیکال برای نشان دادن نسبیِ مدت و زمان اجرای یک صوت؛
• یک صدای معین، به‌تنهایی.

نت‌ها مانند «اتم‌های» بسیاری از موسیقی‌های غربی هستند: تجزیه‌وتحلیل اجزای یک اثر موزیکال که ایفای آن را آسان می‌کند، درک موسیقی، و آنالیز.

اصطلاح نت می‌تواند در هر دو معنیِ عام و خاص: یکی مثل وقتی که می‌گوییم «قطعهٔ تولدت مبارک با دو نتِ هم‌صدا آغاز می‌شود»، و دیگری «قطعه با دو بار تکرارِ یک نت شروع می‌شود». در حالت قبلی، اصطلاح «نت» به یک عمل موسیقایی اشاره می‌کند؛ در دومی، در این حالت به تعدادی از اعمال موسیقایی با یک صوت معین اشاره می‌کند.

حامل و نام نت‌ها

نام برخی نت‌ها بدون علامت‌های عَرَضی

حامل عبارت است از پنج خط افقی و موازی، با فواصل مساوی که نت‌ها در رو، میان، زیر و یا بالای خطوط آن نوشته می‌شوند. خطوط حامل معمولاً از پایین به بالا شمرده می‌شوند. به‌وسیلهٔ حامل تعداد یازده نت شناخته می‌شوند که عبارتند از: پنج نت در روی خطوط، چهار نت در میان خطوط، یک نت در بالا (مماس با خط پنجم) و یک نت در زیر حامل (مماس با خط یکم).

دو نت با فرکانسهای اصلی با هر نسبتی از هر قدرت (برای مثال، نصف، دوبرابر یا چهار برابر) بسیار مشابه شنیده می‌شوند. به این دلیل، تمام نت‌هایی با این رابطه میتوانند در یک گروه از زیرایی دسته‌بندی شوند. در تئوری موسیقی عمومی گروه‌های زیرایی با هفت حرف اول از زبان الفبای لاتین (A, B, C, D, E,F, G) (بعضی از کشورها مانند ایتالیا، بلژیک، فرانسه و ایران نت‌ها را با اسامی دیگری مانند A به جای لا، B به جای سی، C به جای دُ، D به جای ر، E به جای می، F به جای فا و حرف G به جای سُل به کار می‌برند). نت هشتم، یا اکتاو، هم نام با نت اول بوده، ولی فرکانس آن دوبرابر نت اول است. اصطلاح اکتاو همچنین برای هر نتی با فرکانس دوبرابر نیز، استفاده می‌شود. برای فرق گذاشتن بین دو نت که در یک گروه صوتی ولی در اکتاوهای متفاوت قرار دارند، سیستم علمیِ نت‌نویسی با یک حرف و یک عدد عربی برای هر اکتاو طراحی شده‌است. برای مثال، ارتفاع استاندارد امروزی برای کوک در موسیقی عربی، ۴۴۰Hz برای نت لا به نام a' یا A4. دو روش برای تعیین هر نت و اکتاو وجود دارد، سیستم هلموتز و نت‌نویسی علمی - به روایت‌هایی و در بسیاری از اسناد تاریخی صفی‌الدّینِ اُرمَوی اولین مخترع نت موسیقی و تبدیل موسیقی به نوشتار (البته نه به‌صورت امروزی) در جهان بوده است.

علامت‌های تغییردهنده

بسامد درمقابل وضعیت در کلید (موسیقی). فرکانس هر نت برابر است با فرکانس نت قبلی ضرب در ریشهٔ دوازدهم عدد ۲.

اسامی حروف به‌وسیلهٔ علامت‌های تغییردهنده عوض می‌شوند. یک دیِز ♯ یک نت را به اندازه نیم پرده زیرتر و یک بِمُل ♭ نیم پرده بم‌تر می‌کند. در کوک مدرن نیم پرده ضریب فرکانسی معادل ${\sqrt[{12}]{2}}$${\sqrt[ {12}]{2}}$ تقریباً معادل ۱.۰۵۹ است. در واقع هر نیم پرده به‌معنای اندازه ای از فاصله موسیقایی است که در آن فرکانس نت دوم برابر حاصلضرب ${\sqrt[{12}]{2}}$${\sqrt[ {12}]{2}}$ در فرکانس نت اول است. علامت‌های تغییردهنده بعد از نام نت نوشته می‌شوند. برای مثال ♯F به‌معنی فا دیِز و ♭B به‌معنی سی بِمُل است.

علامت‌های تغییردهندهٔ دیگر عبارتند از دوبل دیِز ، که نت را یک پرده زیرتر می‌کند و دوبل بِمُل ، که نت را یک پرده بم‌تر می‌کند.

در نت‌نویسی موسیقایی، علامت‌های تغییردهنده قبل از نت‌ها قرار می‌گیرند. تغییرات سیستماتیک روی هفت نت در گام‌ها را می‌توان در سرکلید نوشت، با توجه به اینکه آنها روی تمامی نتهای مورد نظر در قطعه تاثیر می‌گذارند.تاثیرات سرکلید و علامت‌های تغییردهندهٔ محلی (عرضی) با هم ترکیب نمی‌شوند. اگر سرکلید ♯G را نشان می‌دهد، علامت عرضی ♭ آن را به ♭G تغییر میدهد نه به ♮G، اما بعضی اوقات این نوع از علامت‌های تغییردهندهٔ نادر به‌معنی ♮ (طبیعی)، همراه با یک ♭ برای واضح کردن آن بکار می‌رود. همچنین (و عموماً)، علامت در سرکلید همراه با علامت ♯ به‌معنای دوبل دیز است نه سه دیز.

مانند آنارمونیک‌ها، بسیاری از علامت‌های تغییردهنده صداهای برابری ایجاد می‌کنند که متفاوت نوشته می‌شوند. برای نمونه، بالا بردن نت B به ♯B آن را معادل نت «دو» خواهد کرد. در تمامی حالت‌ها، گام کامل کروماتیک پنج مجموعهٔ جدید به نت‌های اصلی اضافه می‌کند که تعداد آنها به ۱۲ نت می‌رسد(سیزدهیمن نت همان اکتاو است)، که هرکدام نیم پرده با دیگری تفاوت دارد.

نتهایی که بر مبنای گام دیاتونیک قراردارند، بعضا بنام نت‌های دیاتونیک خوانده می‌شوند؛ نت‌هایی که خارج از این مجموعه هستند بعضاً نت‌های کروماتیک خوانده می‌شوند.

در شیوهٔ دیگر نت‌نویسی، که اغلب در کشورهای انگلیسی استفاده می‌شود، از پسوند "is" برای نشان دادن ♯ و "es" (فقط "s" بعد از A, E) برای نشان داده ♭. برای مثال Fis برای ♯F، Ges برای ♭G، Es برای ♭E. این سیستم در آلمان ایجاد شد و اکنون در تمام کشورهای اروپایی که زبان اصلی آنها انگلیسی یا رومانی، نیست بکار می‌رود.

در بسیاری از کشورها که از این سیستم استفاده می‌کنند، حرف H برای نشان دادن B طبیعی در انگلیسی بکار می‌رود، حرف B برای نشان داده ♭B و Heses برای B (نه Bes، که همچنان در سیستم وجود دارد). بلژیک و هلند از همان پسوند استفاده می‌کنند اما نتهای گفته شده A تا G بکار برده می‌شوند، که ♭B همان Bes است. دانمارک همچنین از H استفاده می‌کند اما bes بجای Heses برای B استفاده می‌شود.

جدول کامل گام کروکاتیک بر مبنای C4 یا دوی میانی در زیر آورده می‌شود:

سبک	نوع	نخست		دومی		سومی	چهارمین		پنجمین		ششمین		هفتمین
نام انگلیسی	Natural	C		D		E	F		G		A		B
	Sharp		C sharp		D sharp			F sharp		G sharp		A sharp
	Flat		D flat		E flat			G flat		A flat		B flat
نماد	Sharp		C♯		D♯			F♯		G♯		A♯
	Flat		D♭		E♭			G♭		A♭		B♭
نام اروپای شمالی	Natural	C		D		E	F		G		A		H
	Sharp		Cis		Dis			Fis		Gis		Ais
	Flat		Des		Es			Ges		As		B
نام هلندی (زمانی بعد از ۱۹۹۰ در اسکاندیناوی استفاده می‌شد)	Natural	C		D		E	F		G		A		B
	Sharp		Cis		Dis			Fis		Gis		Ais
	Flat		Des		Es			Ges		As		Bes
روم شرقی	Natural	Ni		Pa		Vu	Ga		Di		Ke		Zo-
	Sharp		Ni diesis (or diez)		Pa diesis			Ga diesis		Di diesis		Ke diesis
	Flat		Pa hyphesis		Vu hyphesis			Di hyphesis		Ke hyphesis		Zo hyphesis
لاتین، آمریکایی، ایتالیایی، فرانسوی، اروپای شرقی و جنوبی	Natural	Do		Re		Mi	Fa		Sol		La		Si
	Sharp		Do diesis		Re diesis			Fa diesis		Sol diesis		La diesis
	Flat		Re bemolle		Mi bemolle			Sol bemolle		La bemolle		Si bemolle
نام های متغیر		Ut		-		-	-		So		-		Ti
ژاپنی		ハ Ha		ニ Ni		ホ Ho	ヘ He		トTo		イ I		ロ Ro
سبک هندی		سا	رے کومل	رے	گا کومل	گا	ما	ما تیور/پرتی	پا	دھا کومل	دھا	نی کومل	نی
بسامد تقریبی [Hz]		262	277	294	311	330	349	370	392	415	440	466	494
MIDI شماره نت		60	61	62	63	64	65	66	67	68	69	70	71

جستارهای وابسته

• موسیقی
• سلفژ

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی

کتاب‌شناسی

• Nattiez, Jean-Jacques (1990). Music and Discourse: Toward a Semiology of Music (Musicologie générale et sémiologue, 1987). Translated by Carolyn Abbate (1990). ISBN 0-691-02714-5.

پیوند به بیرون

• Converter: Frequencies to note name, +/- cents
• Note names, keyboard positions, frequencies and MIDI numbers
• Music notation systems − Frequencies of equal temperament tuning - The English and American system versus the German system
• Frequencies of musical notes