یادمان کشتگان شهریور ۱۳۲۰

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یادمان شهدای شهریور ۱۳۲۰ نام یادمان و آرامگاه سه مرزبان ایرانی است که در نقطه صفر مرزی با جمهوری آذربایجان قرار دارد.

یادمان جدید شهدا

پیشینه رخدادها[ویرایش]

جلفا از نخستین مناطق شمالی ایران است که در ساعت چهار صبح روز سوم شهریور ماه ۱۳۲۰ توسط نیروهای متفقین (ارتش شوروی) مورد تجاوز قرار گرفت. ارتش چهل و هفتم روس به سرلشکری «نوویکف» که بر اساس طرح متفقین از مدت‌ها پیش در آذربایجان شوروی پیشین (نخجوان) و شهر جلفای آن سوی مرز مستقر شده بود، به قصد ورود به ایران وارد رودخانه ارس شده و عازم عبور از پل آهنی رودخانه شدند. نیروهای روسیه شوروی پس از گذر از ارس با ایستادگی مرزبانان ایرانی مواجه شدند.

سه مرزبان به نام‌های «ژاندارم سرجوخه مصیب ملک محمدی»، «سید محمد راثی هاشمی» و «عبدالله شهریاری» به دلیل اشراف بر پل با عملیات تعقیب و گریز توانستند ارتش روس را برای ۴۸ ساعت متوقف کنند. نیروهای متفقین در نهایت با کشته شدن این سه مرزبان و استفاده از توپخانه سنگین موفق به عبور از ارس و ورود به خاک ایران شدند. مرزبان دیگری به نام «استوار میرزا علی» نیز در جلفا پس از سه ساعت مقاومت در برابر متفقین در نهایت کشته می‌شود.

بازسازی مزار مرزبانان[ویرایش]

یادمان و قبر این مرزبانان توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران و استانداری آذربایجان شرقی در اسفند ۱۳۸۹ در نقطه صفر مرزی با جمهوری آذربایجان پس از بازسازی، رونمایی شده‌است.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]

پانویس[ویرایش]

  1. طرح یادمان شهدای شهریور ۱۳۲۰ در مرز جلفا رونمایی شد
  2. «مزار شهدای شهریور ۱۳۲۰ نماد ایستادگی ملت ایران در برابر متجاوزان است». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۱.
  3. «جلفا/ مزار شهدای شهریور ۲۰». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۱.
  4. عکس/ یادمان شهدای شهریور ۱۳۲۰در مرز جلفا[پیوند مرده]
  5. «رونمایی از طرح یادمان شهدای شهریور ۱۳۲۰ در مرز جلفا». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۱.
  6. «رونمایی از طرح یادمان شهدای شهریور ۱۳۲۰ در مرز جلفا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۱.

منابع[ویرایش]