آسویی‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از مردم آسیی)
با مردم آسی اشتباه نشود.

آسویی‌ها یک قوم باستانی کوچ‌رو در آسیای میانه بودند که در ۱۳۰ سال پیش از میلاد به حکومت یونانیان باختر پایان دادند. این‌ها جزو سکاها/الانان[۱][۲][۳] که مردمانی ایرانی‌تبار شرقی بودند، حساب می‌شود.

منابع تاریخی[ویرایش]

متونی که به آسویی‌ها اشاره کرده‌اند بسیار مختصر هستند. سه منبع اصلی از استرابو، ژوستین و تروگ هستند. هر دو منبعی که از استرابو و تروگ هستند در شمار بسیار زیادی از نسخ خطی کهن آمده‌اند و دارای تفاوت‌های متنی زیادی هستند که باعث شده‌است تفسیرها و ترجمه‌های گوناگونی از آنها بشود.

بر پایهٔ گزارش استرابو دولت یونانی باختر توسط چهار قوم کوچ‌رو که از شمال آمده بودند نابود شد که آن چهار قوم عبارت بودند از آسیویی، پاسیانویی، توچاریو و ساکارااولی. بر پایه تروگ (در پیش گفتار ۴۱ Philippicae Historiae) فتح باختر رو تنها به دو ملت سارااوکایی و آسویی‌ها نسبت می‌دهد. پس از آن به هر روی توچاری نیز ذکر شده‌است. هویت آسویی‌ها از هر دو منبع استرابو به شکل آسیویی و تروگوس آسییانی یک پایه و اساس وصفی ایرانی «-آنا» به دست می‌آید.[۴]

فرضیه‌هایی در مورد نسبت آسویی‌ها[ویرایش]

تاکنون فرضیه‌های بسیاری برای نسبت دادن زبان و فرهنگ و نسب و اصالت آسویی‌ها مطرح شده‌است ولی تا کنون هیچ اجماعی حاصل نشده‌است.

این موضوع عموماً پذیرفته شده‌است که آسیانی تروگ با آسویی‌ها استرابو یکسان است.[۵] بسیاری از دانشمندان بر این باورند آسویی و پاسیانی در واقع یک قبیله هستند و پاسی تنها گونه‌ای دیگر از اسم آسیی بوده‌است. برخی دیگر نیز بر این باورد که پاسیانی یک قبیله جداگانه بوده‌است. گروهی دیگر نیز باور دارند پاسیانی در واقع گاسیانی بوده‌است و این یک اشتباه نگارشی است.[۶][۷][۸]

ایسدون‌ها[ویرایش]

آسویی‌ها ممکن است همان ایسدون‌های هردوت باشند. تیشان یو پیشنهاد می‌دهد که آسیی احتمالاً قبیله مسلط از اتحاد چهار قبیله باشد که در اییلیی زندگی می‌کردند و زمانی سغد و باختر را مورد تاخت و تاز قرار دادند. ایسیدون نامی است که هردوت بر روی اتحاد این قبایل گذاشت."[۹]یو بر این باور است که ایسیدون‌ها باید به دره ایلی و چو در اواخر سده ۷ پیش از میلاد مهاجرت کرده باشند."[۱۰][۱۱]

یوئه‌ژی‌ها و وسون[ویرایش]

در ابتدا گمان برده می‌شد که آسیی‌ها احتمالاً یوئه‌ژی‌ها باشند. اما پژوهش‌های بعدی این گمان را با شک و تردید روبرو ساخت.[۱۲][۱۳]

  • آسیی‌ها همان پاسیانی‌ها بودن بنابراین آنها نیز بخشی از یوئه‌ژی‌ها بودند.

-جی مارک وارت. ایرانشهر[۱۴]

  • وسون و یوئه‌ژی در واقع دو شاخه از یک قبیله بودند. یوئه ژی ماه نشان و وسون خورشید نشان بودند.

-یوری آلکسیو[۱۵]

  • آسویی‌ها احتمالاً بخشی از سه قبیله سکایی بودند در حالی که توچارها احتمالاً نبودند و احتمالاً باید با یوئه‌ژی‌ها در ارتباط باشند.

-آ. ک ناراین هند و یونانی (A. K. Narain The Indo-Greeks)[۱۶]

آلان‌ها[ویرایش]

برخی نیز بر این باورند که آسی‌ها با آلان‌ها که اکنون اوستی‌ها از نوادگان آنان و در غرب هستند ارتباط دارند تا با یوئه‌ژی و توچاری‌ها در شرق.[۱۱][۱۷]

کوشانی‌ها[ویرایش]

برخی نیز معتقدند آسویی‌ها با کوشانی‌ها در ارتباط بودند.[۱۸]

آسیاگ‌ها[ویرایش]

آسویی‌ها همچنین می‌توانند با Asiaghs سانسکریت مرتبط باشند.[۱۹][۲۰][۲۱] بر پایه چاناکیا:آنها مردمانی بودند که زندگیشان به آسیی (شمشیر) بستگی دارد.

به بیانی دیگر جیمز تاد فکر می‌کرد واژه یونانی آسیی/آسیو معادل واژه سانسکریت آسوا یا آسواکا به معنی اسب است که با فرهنگ سکاها که با اسب آمیخته‌است در ارتباط است.[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵] باور عمومی بر این است که مردمان آسوا یا آسواکا زیر گروهی از گروه گسترده‌تر کمبوجیه بوده‌اند.[۲۶]قبیله‌ای سوارکار که در هر دو طرف کوه‌های هندوکش ساکن بودند.

منابع[ویرایش]

  1. ↑ V. I. Abaev, H. W. Bailey),"ALANS", Encyclopaedia Iranica http://www.iranicaonline.org/articles/alans-an-ancient-iranian-tribe-of-the-northern-scythian-saka-sarmatian-massagete-group-known-to-classical-writers-from ALANS, an ancient Iranian tribe of the northern (Scythian, Saka, Sarmatian, Massagete) group, known to classical writers from the first centuries A.D. (see, e.g. , Seneca, Thyestes 630; Annaeus Lucan, Pharsalia 8.223, 10.454; Lucian, Toxaris 51, 54, 55, 60; Ptolemy, Geographia 6.14.3, 9, 11; and other sources below). Their name appears in Greek as Alanoi, in Latin as Alani or Halani. The same tribes, or affiliated ones, are mentioned as the Asaioi (Ptolemy 5.9.16), Rhoxolanoi, Aorsoi, Sirakoi, and Iazyges (Strabo 2.5.7, 7.2.4; 11.2.1, 11.5.8; 7.2.4
  2. ↑ Verlag. H. Beck, "Handbuch der Altertumswissenschaft, Part 3, Volume 7" (ed. Richard N. Frye), C.H.Beck, 1984. pg 192: "..whereas the classical sources spoke of tribal names, the asii or asiani, being a Saka tribe, and the Tocharians either being identified with the Yueh-chih or at least part of them"
  3. ↑ H.W. Bailey, “Asiani and Pasiani,” in Bulletin of the Asia Institute, NS, vol. 7, 1993, pp. 9-10. "The story starts with the Saka word Arsa, the surname of a witness."
  4. ↑ ASII-iranica
  5. ↑ Iaroslav Lebedynsky. (2006). Les Saces: Les "Scythes" d'Asie, VIIIe siècle av. J. -C. — IVe siècle apr. J. -C. Editions Errance, Paris. ISBN 2-87772-337-2
  6. ↑ "The Yüeh-chih and their migrations." K. Enoki, G. A. Koshelenko and Z. Haidary. In: History of civilizations of Central Asia, Volume II. The development of sedentary and nomadic civilizations: 700 B.C. to A.D. 250", p. 173. Harmatta, János, ed. , 1994. Paris: UNESCO Publishing.
  7. ↑ "The Tokharians and Buddhism", p. 3. Xu Wenkan, In: Studies in Central and East Asian Religions 9, pp. 1-17 (1996). Downloaded on June 14, 2003, from: [۱][پیوند مرده]
  8. ↑ A Study of Saka History, pp. 140-141. Taishan Yu. Sino-Platonic Papers No. 80. July, 1998. Dept. of Asian and Middle Eastern Studies, University of Pennsylvania.
  9. ↑ Taishan Yu. A Study of Saka History, pp. 12, 15, 24, 140. (1998) Sino-Platonic Papers. University of Pennsylvania.
  10. ↑ Taishan Yu. A Study of Saka History, pp. 21 and 38, n. 13 (1998) Sino-Platonic Papers. University of Pennsylvania.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ J. P. Mallory and Victor H.Mair. (2000) The Tarim Mummies, p. 92. Thames & Hudson Ltd. , New York and London. ISBN 0-500-05101-1.
  12. ↑ W. W. Tarn. The Greeks in Bactria and India. 2nd edition. (1951), pp. 284, 286, 533. Cambridge.
  13. ↑ Taishan Yu. A Study of Saka History, p. 40, n. 30. (1998) Sino-Platonic Papers. University of Pennsylvania.
  14. ↑ J. Markwart. Ērānšahr. (1901), p. 206. Referred to in: Taishan Yu. A Study of Saka History, p. 38, n. 17. (1998) Sino-Platonic Papers. University of Pennsylvania.
  15. ↑ Rannie tyurki. Ocerki istorii i ideologii. (2002) Yury Aleksey Zuev. Daik-Press, Almaty, Kazakhstan. In Russian. English title: Early Turks: Essays of History and Ideology. Draft translation by Norm Kisamov,), p. 10. See also, pp. 21, 23, 29-30, 33-34.
  16. ↑ A. K. Narain. The Indo-Greeks, p. 132. (1957). Oxford University Press.
  17. ↑ Rapin, Claude (2007). "Nomads and the Shaping of Central Asia." In: After Alexander: Central Asia before Islam. Proceedings of the British Academy - 133, Eds. Joe Cribb & Georgina Herrmann, pp. 59-60. ISBN 978-0-19-726384-6.
  18. ↑ Kazim Abdullaev (2007). "Nomad Migrations in Central Asia." In: After Alexander: Central Asia before Islam. Proceedings of the British Academy - 133, Eds. Joe Cribb & Georgina Herrmann, p. 75. ISBN 978-0-19-726384-6.
  19. ↑ Tod, James (1899). The annals and antiquities of Rajastʾhan: or the central and … , Volume 2. Indian Publication Society. p. 1010. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  20. ↑ Jindal, Mangal Sen (1992). History of origin of some clans in India, with special reference to Jats. Sarup & Sons. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  21. ↑ Deshraj, Thakaur (1934). Jat Itihas (Hindi). Delhi: Maharaja Suraj Mal Smarak Shiksha Sansthan. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  22. ↑ "In Aswa, we have ancient race peopled on both sides of the Indus and probable etymon of Asia. The Assaceni , the Ari-aspii, the Aspasians and (the Asii) whom Strabo describes as Scythic race have the same origin. Hence Asi-gurh (Hasi/Hansi) and Asii-gard, the first settlements of Scythic Asii in Scandinavia" (see: Annals and Antiquities of Rajasthan, Reprint (2002), Vol I, p. 64. Also see: pp. 51-54, 87, 95; Vol-2, P 2, James Tod; The Cyclopædia of India and of Eastern and Southern Asia: Commercial ..., 1885, p 196, Edward Balfour.
  23. ↑ The racial history of India, 1944, p 814-15, Chandra Chakraberty - Ethnology.
  24. ↑ Literary History of Ancient India in Relation to Its Racial and Linguistic Affiliations, 1953, pp 148, 152, Chandra Chakraberty - Sanskrit literature.
  25. ↑ While writing on the ethnography of Afghanistan, H. W. Bellow gives following information on the Asi/Asii:

    Yusaf (same as Isap) is divided into five clan—Isa, Musa, Bai, Aka and Urya. They occupy Kohistan or hill country of the Yusafzai or Isap, which is commonly called Yoghistan or independent country.

    Isa which is the Musalman form of Asi (Asva) has following sections Alisher, Aymal, Aypi, Burhan, Dadi, Gadae, Hasan, Hoti, Hyasw, Kika, Kamal, Kamboh (i.e Kambojia), Kanra, Khadin, Khaki, Kotwal, Lughman, Madi, Makho, Mama, Mashu, Musara, Mirhamad, Nasrat, Panjpao, Salar, Sen, Shergha, She, Taju, Taos, Warkam, Walayati, Ya, Zakarya etc (See: An Inquiry Into the Ethnography of Afghanistan, 1891, pp 80, 146, 150 Henry Walter Bellew).

  26. ↑ Historie du bouddhisme Indien, p. 110, E. Lammotte; Hindu Polity, A constitutional History of India in Hindu Times, 1978, p 140, K. P. Jayswal; Essai sur les origines du mythe d'Alexandre: 336-270 av. J. C. , 1978, p 152, n 12, Paul Goukowsky; History; Panjab Past and Present, pp 9-10, Buddha Parkash; East and West, 1950, pp 28, 157-58, Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente, Editor, Giuseppe Tucci, Co-editors Mario Bussagli, Lionello Lanciotti; Political History of Ancient India, 1996, p 133 fn 6, pp 216-20, (Also Commentary p 576 fn 22), H. C. Raychaudhury, B. N. Mukerjee; History of Indian Buddhism: From the Origins to the Saka Era, 1988, p 100 - History.

مهاجرت‌های هندواروپاییان

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آسویی‌ها&oldid=39095633»