مدوئیه

مدوئیه
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	یزد
شهرستان	ابرکوه
بخش	بخش مرکزی
دهستان	تیرجرد
نام محلی	مدو
مردم
جمعیت	۱۳۸ نفر

مدوئیه، که به زبان محلی مدو گفته می‌شود روستایی کوچک و قدیمی در یک کیلومتری شهر ابرکوه از توابع بخش مرکزی شهرستان ابرکوه در استان یزد ایران است.مردم این روستا خود را بیشتر از نوادگان ملا حیدر می دانند و به همین خاطر نام خانوادگی آنان اِغلب حیدری است. ملا حیدر احتمالا از روحانیون دوره صفوییه است. بنای حمام و مسجد وی هنوز باقی است. این روستای کوچک بر روی رشته سنگی باریک ساخته شده‌است که تپه‌های سفید گنبد عالی آغاز و تا عزیزآباد و شهیدان ادامه می یابد. طرفین این روستا مزارع و باغات سرسبز قرار دارد.البته بخاطر خشک شدن قنات مزرعه شمالی تا حدود زیادی از میان رفته است.عمده محصول روستا گندم و انار است.مزارع هر کدام دارای نام معین است. مزرعه مدو مزرعه سعد آباد باغ پادشاه سه مزرعه مهم است. آب مزارع از قنات تأمین می‌شده‌است.بخاطر اهمیت زیاد آب تقسیم نامه قناتها با دقت شگفت انگیز و بر اساس معیار سهم و تشتک تقسیم شده‌است. تقسیم نامه قنات مدو از جمله معتبرترین اسناد و مفصل‌ترین تقسیم نامه‌ها است که در یک برگ بسیار بزرگ طراحی شده و مشتمل بر سهام قنات از روستای مدوییه و عزیزآباد و محله گلکاران و برخی از ملاک بزرگ ابرکوه است.هر بخش از سهم قنات نام معین دارد و افراد خبره به خوبی بر این امر مدیریت می‌کنند.قنات مدو از پر آب‌ترین قنوات ابرکوه بوده‌است. کارشناسان مهم این قنات افرادی چون حاج اسدالله حیدری حسن حیدری که به نام حسن حسین شهرت داشته و مصطفی حیدری که مشهور به مصطفای میرزا محمد است. یکی از آثار باستانی آن حمام ملا حیدر مربوط به دوره قاجار است.در کنار این حمام مسجد ملاحیدر قرار دارد که یک بنای مستحکم خشتی است. بقعه پیر حسین یک بنای خشتی است از دوره قاجار و مدفن یکی از عرفای قرن نهم است.به گفته اهالی محل این بقعه توسط میرزا فتح الله حیدری بازسازی شده‌است.خانه حیدری(میرزا فتح الله حیدری) نیز از دیگر آثار باستانی این روستا است.در میان مردم ابرکوه بادمجان مدو دارای شهرت است.بر خلاف دیگر بادمجان‌ها رنگ آن سبز یا قهوه ای بسیار کم رنگ است.یکی از نمودهای فرهنگی این روستا انداربیل است که جشنی برای تأسیس باغ محسوب می‌شده‌است. این جشن چندین بار از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده‌است.قنات مدو از جمله قناتهای پر آب منطقه بوده‌است که اکنون کم آب شده‌است.در کنار جوی‌های این قنات دو نارون قدیمی با عمری حدود صد سال است که در زبان محلی به آن بوز گفته می‌شودد.مراسم عزاداری محرم سابقه طولانی دارد. برخی از ظروف وقفی آن عمری دویست ساله دارد.بخشی از عزاداری آن مراسم جوش زدن است که برای اشخاص متوفی سال گذشته است که در روز تاسوعا برگزار می‌شود.