مخروط نخاعی
| مخروط انتهایی | |
|---|---|
 دیدی از پشت دم اسب و رشته انتهایی[۱]. سخت‌شامه[۲] در تصویر باز و گسترده شده و شامه عنکبوتی[۳] از آن برداشته شده‌است. | |
| شناسه‌ها | |
| TA98 | A14.1.02.004 |
| TA2 | 6052 |
| FMA | 74897 |
مخروط نخاعی (به انگلیسی: Conus Medullaris)، قسمت پایانی تنه طناب نخاعی بوده که به دلیل شکل مخروطی به این نام خوانده می‌شود.طناب نخاعی در سطح اولین (L1) یا دومین مهره کمری(L2) خاتمه می‌یابد. به مخروط انتهایی، مخروط نخاعی نیز گفته می‌شود. از برجستگی کمری به پایین، طناب نخاعی باریک شده و ناحیه مخروط انتهایی که حاوی قطعات خاجی نخاع است، ایجاد می‌گردد[۴].قطعات خاجی (ساکرال) طناب نخاعی از S1 تا S5 نامگذاری می‌شوند (همانند عصب نخاعی مربوطه).
نشانگان[ویرایش]
نشانگان مخروط نخاعی (به انگلیسی: Conus medullaris syndrome) بیانگر مجموعه علایمی است که به علت آسیب انتهایی‌ترین قسمت تنه نخاع به نام مخروط نخاعی ایجاد می‌گردد. بخش پایانی تنه نخاع، حاوی قطعات خاجی (ساکرال) است (یعنی S۱ تا S۵).
سطح آسیب[ویرایش]
نخاع از قسمت پایینی بصل النخاع در سطح نخستین مهره گردنی بنام اطلس آغاز می‌شود و بین مهره اول و دوم کمری پایان می‌یابد[۵].در برخی از کتاب‌های کالبدشناسی اعصاب، سطح قسمت مخروط نخاعی (بخش پایانی نخاع) نسبت به مهره‌های کمری، ممکن است تا حدی با یکدیگر تفاوت داشته باشند.در فرد بالغ، انتهای تحتانی نخاع در سطح مهره L۱ یا L۲ و گاهی حتی L۳ است[۶].
علل[ویرایش]
برخی از عواملی که ممکن است باعث ایجاد سندرم مخروط نخاعی گردند عبارتند از:
- فتق دیسک بین مهره‌ای در سطح مهره اول و دوم کمری (L۱-L۲)
- آسیب‌های شریانی
- ضایعه مهره‌ای در سطح L۱
- در برخی موارد به هنگام جراحی‌های شکمی
علایم[ویرایش]
(Conus terminalis)بیمار ترکیبی از نمودهای مرکزی(علایم نورون حرکتی فوقانی) و محیطی (علایم نورون حرکتی تحتانی) را نشان می‌دهد که ممکن است تنها نشانه مرکزی، وجود علامت بابنسکی و نشانه‌های محیطی به صورت عدم رفلکس(آرفلکسی) و فلج شل پاها باشد[۷]. به‌طور کلی، ضایعه در ناحیه مخروط نخاعی ممکن است با علایم ذیل همرا باشد:
- فلج مثانه و راست‌روده
- مشکلات جنسی(ضعف و ناتوانی جنسی)
- ضعف یا فلج حرکتی پاها
- اختلال حسی در ناحیه کفل‌ها
منابع[ویرایش]
- سلطان‌زاده، اکبر.بیماریهای مغز و اعصاب و عضلات. انتشارات جعفری.شابک:1-03-6088-964
- نراقی، محمد علی؛ حاجی حسینی، داود. ترجمه: نوروآناتومی W.C. Wongck. انتشارات جعفری.
- میناگر، علیرضا و وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پروفسور فیتزجرالد.انتشارات دانش پژوه.
- Carol Mattson Porth.Pathophysiology:concepts of altered health states.Publisher:Lippincott.Third Edition.ISBN 0-397-54723-4
پانویس[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- دم اسب
- مخروط انتهایی
- طناب نخاعی