مجلههای کاریکاتور در ایران
در دورههای خاصی از تاریخ سیاسی ایران زمینه برای انتشار وسیع نشریات فکاهی انتقادی مهیا شده بود.[۱]
سالهای اول پیروزی انقلاب مشروطه[ویرایش]
دوران حکومت احمدشاه قاجار[ویرایش]
دوران پهلوی[ویرایش]
از مهمترین نشریات فکاهی و کاریکاتور که در دوران پهلوی منتشر میشد مجله توفیق بود. از جمله کاریکاتوریستهای مطرح آن دوران میتوان به کیومرث درمبخش و مسعود مهرابی اشاره کرد.
چند سال اولیه دهه ۱۳۲۰[ویرایش]
سالهای نهضت ملی شدن نفت (بین ۱۳۲۷ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲)[ویرایش]
دوران طلایی آزادی مطبوعات پیش از کودتای سال ۳۲ بود.[۲]
دوران نخستوزیری هویدا[ویرایش]
امیرعباس هویدادارای شخصیتی آرام بود و رفتار نرمی با منتقدان داشت. شاید به همین دلیل وی همواره از سوی روزنامهنگاران مورد نقد قرار میگرفت. او پای ثابت کاریکاتورهای نشریاتی همچون توفیق بود.[۳]
در ۲–۳ سال اول پس از انقلاب ایران[ویرایش]
در نشریات ۲–۳ سال اول پس از انقلاب حالتی عصبی، پرخاش جویانه و مهاجم وجود داشت. در سال اول انقلاب، بین گروههای سیاسی درگیریهای خصومتآمیزی وجود داشت که بخش مهمی از توجه این نشریات نیز متوجه این درگیریها بود. محتوای این نشریات تحت تأثیر شرایط سال اول پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران سیاسی و انتقادی بود. بسیاری از مطالب و کاریکاتورهای این نشریات در این دوره را میتوان در زیرمجموعه هزل و هجو دستهبندی کرد. صفحه بندی این نشریات بهصورت سریع و سردستی صورت میگرفت بنابراین صفحههایی آشفته داشتند و این آشفتگی در طراحی کاریکاتورها نیز مشهود بود. این نشریات دارای بی نظمی در انتشار نیز بودند و از بعضی از آنها فقط یک شماره منتشر شدهاست.[۱]
در دوران جمهوری اسلامی[ویرایش]
از مجلات پرتیراژ کاریکاتور در ایران در سالهای پس از انقلاب میتوان از این موارد نام برد:
- بهلول: که مجموعاً ۹۰ شماره از آن منتشر شد. [۴]
- فکاهیون: که از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۹ با سردبیری ابوالقاسم صادقی منتشر میشد.
- خورجین: که در دهه ۶۰ و با همکاری محمدرفیع ضیایی و همکارانش منتشر میشد.
- گلآقا: هفتهنامهای پرتیراژ به سردبیری کیومرث صابری فومنی که نخستین شماره آن در ۱ آبان سال ۱۳۶۹ به زیور چاپ آراسته شد.
- طنز و کاریکاتور: که به سردبیری جواد علیزاده از آذرماه ۱۳۶۹ تا به امروز به طور منظم منتشر میشود.
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ محمدرفیع ضیایی (شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۸۷). «نشریات فکاهی،انتقادی در شش ماه اول پیروزی انقلاب اسلامی». مؤسسه فرهنگی هنری گلآقا. بایگانیشده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۱۹. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ابوالقاسم صادقی (۱۳۹۶/۸/۱۶). «با ابزار طنز نویسی فضای جنگ تحمیلی را تلطیف کردیم». خبرگزاری فارس. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ HK (۱۲ آوریل ۲۰۱۶). «هویدا و انقلابیونی که از پشت سر به او شلیک کردند». دویچه وله فارسی.
- ↑ «Golagha Institute». www.golagha.ir. بایگانیشده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۳.