لیزدگزامفتامین مزیلات

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
لیزدگزامفتامین مزیلات
لیزدگزامفتامین مزیلات
داده‌های بالینی
گروه داروییداروهای محرک سیستم اعصاب مرکزی
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
CompTox Dashboard (EPA)
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC15H25N3O
جرم مولی263.385 g·mol−1

لیزدگزامفتامین (شناخته شده به عنوان ویاس در ایران) پیش داروی دکستروآمفتامین است[۱] که برای درمان اختلال بیش‌فعالی (ADHD) استفاده می شود.[۲] این دارو ممکن است است برای درمان اختلال پرخوری نیز استفاده شود، هرچند به دلیل خطر عوارض جانبی جدی برای کاهش وزن توصیه نمی شود.[۲] این دارو در دوزهای ۳۰ و ۵۰ میلی‌گرم در ایران موجود است.

عوارض جانبی این دارو شامل .[۳]

  1. «لیز دگزامفتامین | لیس دکس آمفتامین». rpsi.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۲۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «داروی لیزدگزامفتامین (Lisdexamfetamine)». سینسا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۲۴.
  3. Blick, Stephanie K. A.; Keating, Gillian M. (2007-03-01). "Lisdexamfetamine". Pediatric Drugs (به انگلیسی). 9 (2): 129–135. doi:10.2165/00148581-200709020-00007. ISSN 1179-2019.

موارد مصرف[ویرایش]

این دارو جهت درمان اختلال کم‌ توجهی و بیش فعالی در بزرگسالان و کودکان بزرگتر از سن ۶ سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین بدلیل اثر سرکوب کننده اشتهای آن در موارد شدید اختلال پرخوری عصبی نیز مورد استفاده میگردد.

مکانیسم اثر[ویرایش]

فارماکودینامیک آمفتامین در یک نورون دوپامین
A pharmacodynamic model of amphetamine and TAAR1
via AADC
The image above contains clickable links
The image above contains clickable links
آمفتامین وارد نورون پیش سیناپسی می‌شود و هنگامی که وارد شد از میان vmat2 وارد وزیکل های سیناپتیک میشود‌. دراین هنگام وقتی از VMAT2 عبور می‌کند و به وزیکل وارد می‌شود باعث افت میزان pH درون وسیناپسی شده و موجب آزادسازی دوپامین در سیتوزول (پررنگ شده به رنگ برنزه) می‌شود. بعد از چسبیدن به TAAR1 نرخ آتش دوپامین را کاسته و پروتئین کیناز نوع A و C را فعال می‌کند که در نتیجه باعث فسفولیرات DAT می‌شود. عمل فسفلاروزوسیزون باعث می‌شود انتقال دهنده دوپامین به درون سیناپس بازگشته و از کار بیافتد. AMPH}}</ref>[۱]}}}}}

لیزدگزامفتامین با هدف افزایش زمان اثر دارو (تا ۱۴ ساعت پس از مصرف ) به طور موثر و پایدار ساخته شد. اضافه شدن آمینو اسید لیزین آزادسازی دکستروآمفتامین به جریان خون را به طور شدید محدود و آهسته می‌کند و امکان سو استفاده این دارو مانند سایر هم خانواده های آمفتامین از طریق خرناس کردن پودر درون کپسول آن (اسنیف کردن)، تزریق آن به صورت وریدی و استعمال مقعدی جهت رسیدن سریعتر به حس سرخوشی و سو استفاده آن ممکن نیست. برعکس آدرال که نسبت 3:1 دکستروآمفتامین به لووآمفتامین دارد لیزدگزامفتامین یک فرمول تک انانتیومر دکستروآمفتامین را آزاد می‌کند.

عوارض مصرف:

1.در پرکاری تیروئید، گلوکوم، فشار خون خفیف تا شدید، تصلب شرایین پیشرفته، CVD علامت دار، حالت‌های آشفته، سابقه روان‌پریشی یا سوء مصرف دارو با احتیاط مصرف شود

2.این دارو ممکن است در بیمارانی که سابقه قبلی ندارند علائم سایکوتیک یا شیدایی ایجاد کند، یا در بیماران مبتلا به روان‌پریشی از قبل، علائم را تشدید کند. قبل از استفاده از محرک، اختلال دوقطبی را ارزیابی کنید.

3.مرگ ناگهانی در ارتباط با درمان محرک CNS در دوزهای توصیه شده درکودکان مبتلا به ناهنجاری‌های ساختاری قلبی یا سایر مشکلات جدی قلبی گزارش شده است. در بزرگسالان، مرگ ناگهانی، سکته مغزی و انفارکتوس میوکارد گزارش شده است. از مصرف در بیماران مبتلا به ناهنجاری‌های شناخته شده قلبی، کاردیومیوپاتی، آریتمی جدی قلبی، یا بیماری عروق کرونر خودداری کنید.

سندرم سروتونین این دارو:

سندرم سروتونین، یک واکنش بالقوه تهدید کننده زندگی است که در برخی بیماران زمانی رخ می‌دهد که آمفتامین‌ها همراه با سایر داروهایی که بر سیستم‌های انتقال دهنده عصبی سروتونرژیک اثر می‌گذارند (مانند MAOIs، SSRIs، SNRIs، تریپتان ها، TCAs، فنتانیل، لیتیوم، ترامادول، تریپتوفان، بوسپیرون، مخمر سنت جان

لیز دگزامفتامین

  1. Vaughan RA, Foster JD (September 2013). "Mechanisms of dopamine transporter regulation in normal and disease states". Trends Pharmacol. Sci. 34 (9): 489–496. doi:10.1016/j.tips.2013.07.005. PMC 3831354. PMID 23968642. AMPH and METH also stimulate DA efflux, which is thought to be a crucial element in their addictive properties [80], although the mechanisms do not appear to be identical for each drug [81]. These processes are PKCβ– and CaMK–dependent [72, 82], and PKCβ knock-out mice display decreased AMPH-induced efflux that correlates with reduced AMPH-induced locomotion [72].