غار تمتمان
غار تمتمان یا تمتمه یک اثر طبیعی در حدود ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر ارومیه در کوهی با همین نام در غرب دریاچه ارومیه قرار دارد که در سال ۱۹۴۹ میلادی توسط پروفسور کارلتون لتون استنلی کون مورد بررسی قرار گرفت. کمیسیون ملی یونسکو در ایران بعد از بررسی نتیجه تحقیقات دانشمندان آمریکایی در گزارش خود آبان ۱۳۳۶ اعلام کرد، ابزارآلات انسان دوره 'لوا لوازین' که در حدود ۳۵ هزار سال پیش از میلاد در منطقه آذربایجان زندگی می‌کرد، از غار تمتمان به دست آمده است.[۱][۲][۳][۴]
این غار با قدمتی بیش از ۴۰ هزار سال قدیمی‌ترین مستندات در زمینهٔ سکونت انسان در آذربایجان غربی است و سکونت انسان را در دورهٔ پارینه‌سنگی در این منطقه تأیید می‌کند.[۵][۶][۷]
طول این غار ۳۵٫۳۰ و عرض آن ۱۶٫۹۰ متر است و در بخش داخلی غار دو حفره وجود دارد. حفره سمت راست به عمق ۴ و عرض ۵٫۵ متر و حفره درازتر سمت چپ به عمق ۲۸ و عرض میانگین ۵ متر است.[۸][۹][۱۰]
غار تمتمان در تاریخ ۱۳۸۴/۱۱/۰۹ با شماره ۱۴۲۹۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.[۱۱][۱۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «غار تمتمان ارومیه تعیین حریم شد». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «غار تمتمه قدیمی‌ترین مستند سکونت انسان در آذربایجان غربی است». ایسنا. ۲۰۰۴-۰۶-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «نامهربانی مردم عامل انزوای میراث ۴۰ هزار ساله در آذربایجان‌غربی». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ "Tamtameh, Mirdavud, Two Ancient Caves in West Azerbaijan". Mehr News Agency (به انگلیسی). 2004-03-08. Retrieved 2024-03-13.
- ↑ «نخستین غار مسکونی ایران در ارومیه+تصاویر - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ borna.news. «تمتمان نخستین غار مسکونی ایران در ارومیه». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «آخرین خبر | سفری به غار «تمتمان» و قلعه «اسماعیل آقا» در ارومیه». آخرین خبر. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «خبرگزاری فارس - وجود غاری مسکونی با 40 هزار سال قدمت در روستای تمتمان ارومیه/ثبت ملی غار تمتمان». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «تصاویر: سفری به غار «تمتمان» و قلعه «اسماعیل آقا»». پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News. ۲۰۲۰-۰۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «سفری به غار «تمتمان» و قلعه «اسماعیل آقا»». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ «نشریه عصر آذربایجان». www.asrazarbaijan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۷.
- ↑ https://snn.ir/fa/news/398413/غار-تمتمه-یادگاری-از-انسان-نخستین