سیستم بی‌کانون
در اپتیک یک سیستم بی‌کانون (به انگلیسی: Afocal system) (سیستم بدون فوکوس) یک سیستم نوری است که هیچ همگرایی یا واگرایی خالص پرتو ایجاد نمی‌کند، یعنی دارای یک فاصله کانونی مؤثر بی‌نهایت است.[۱] این نوع سیستم را می‌توان با یک جفت عنصر نوری ایجاد کرد که فاصله بین عناصر برابر با مجموع فاصله کانونی هر عنصر (d = f 1 + f 2) باشد. یک مثال ساده از یک سیستم نوری بی‌کانون، تلسکوپ نوری است که از یک ستاره تصویربرداری می‌کند، نور ورودی به سیستم در بی‌نهایت است و تصویری که تشکیل می‌دهد در بی‌نهایت است (نور همسو می‌شود).[۲] اگرچه این سیستم واگرایی یک پرتو همسو را تغییر نمی‌دهد، اما عرض پرتو را تغییر می‌دهد و بزرگنمایی را افزایش می‌دهد. بزرگنمایی چنین تلسکوپی توسط فرمول زیر محاسبه می‌شود:
سیستم‌های بی‌کانون در اپتیک‌های لیزری استفاده می‌شوند، به‌عنوان مثال به‌عنوان گسترش‌دهنده پرتو، سیستم‌های فروسرخ و رو به جلو، لنزهای زوم دوربین و پیوست‌های لنز تلسکوپی مانند مبدل‌های دورنما،[۳] و تنظیمات عکاسی ترکیبی از دوربین‌ها و تلسکوپ‌ها (عکاسی بی‌کانون).