سازند بختیاری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سازند بختیاری
سن: میوسن تا کواترنری
گونهسازند
ضخامت۵۵۰ متر در مقطع نمونه
سنگ‌شناسی
سنگ اصلیکنگلومرا و ماسه‌سنگ آهکی
موقعیت
منطقهزاگرس
کشورایران
مقطع نمونه
دلیل نام‌گذاری‌گدارلندر در مسجد سلیمان

سازند بختیاری یکی از سازندهای زمین‌شناسی زاگرس با سن میوسن پسین (نئوژن) و احتمالاً تا کواترنری است[۱] که ویژگی رسوبات آبرفتی و کوهپایه‌ای حاصل از فرسایش ارتفاعات را دارد که بیش‌تر شامل کنگلومرا و ماسه‌سنگ آهکی است که گاهی به صورت هم‌شیب و گاهی دگرشیب بر روی سازندهای کهن‌تر نهشته شده‌است. برش الگوی این سازند در شمال مسجد سلیمان (گدارلندر) شامل ۵۵۰ متر کنگلومرا با قطعاتی به ابعاد خرسنگ، قلوه سنگ و ریگ به سن‌های گوناگون است که با کلسیت درشت دانه و رس سیمانی شده‌اند.[۲] سازند بختیاری جوان‌ترین سازند نهشته شده در زاگرس محسوب می‌شود. این سازند حاصل آخرین مرحله پسروی دریا و خشکی‌زایی وسیع در زاگرس است و از فرسایش سازندهای قدیمی تر موجود و نهشته شدن قطعات واریزه‌ای و آبرفتی ریز و درشت در حاشیه دریاچه‌های در حال پس‌رفت حاصل از دریای قدیمی تشکیل شده‌است. به همین دلیل در بیش‌تر مواقع، رخنمون این سازند را به صورت ناودیس می‌توان دید.

منابع[ویرایش]

  1. همایون مطیعی (۲۰ بهمن ۱۳۸۳). «بازنگری در تعریف واحد سنگ چینه ای سازند کنگلومرای بختیاری». سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  2. زمین‌شناسی ایران، علی آقانباتی، ۱۳۸۵، ص ۴۱۰.