رود نور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نور
رود نور
مکان
کشور ایران
منطقهمازندران

رودخانهٔ نور یکی از شاخه‌های رودخانه هراز است و حدود یک سوم مساحت آن را تشکیل می‌دهد. این رودخانه درون یک درهٔ تکتونیکی با روند غربی – شرقی جریان یافته‌است. در این منطقه به علت عدم شرایط تشکیل خاک، خاک تکامل نیافته و به‌صورت نارس (مخلوطی از سنگریزه و قلوه‌سنگ) است. بخش اعظم حوضه تحت تأثیر سیستم فرسایش مجاور یخچالی قرار گرفته (ارتفاعات بالای ۲۵۵۰ متر) و از ارتفاع ۲۵۰۰ متر به پایین تحت تأثیر فرسایش آب‌های جاری است.

ویژگی‌ها[ویرایش]

حوضهٔ نور در دامنه‌های شمالی البرز از کمترین میزان بارش برخوردار است و میانگین بارندگی سالانه ۳۸۳ میلی‌متر با استفاده از رواناب‌های سطحی و بارندگی مؤثر محاسبه گردید. علت اصلی کمبود بارش محاط شدن حوضه به وسیلهٔ کوه‌های مرتفع و جهت ناهمواری‌ها است که مانع نفوذ توده‌های باران‌آور به منطقه می‌گردد. به دلیل این‌که بیشتر بارندگی حوضه به صورت برف است و پایین بودن دما حوضه در تقسیم‌بندی کوپن با علامت Dsc مشخص می‌گردد که دارای اقلیم مجاور یخچال است.[نیازمند منبع]

حوضهٔ رودخانه نور به صورت مستطیل کشیده‌ای است که عرض آن ۱۵ کیلومتر و طول آن حدود ۷۸ کیلومتر است. حداکثر ارتفاع حوضه ۴۳۷۵ متر و مینیمم ارتفاع آن ۱۱۸۰ متر است. شیب متوسط حوضه ۲۲ درصد و شیب رودخانهٔ اصلی آن ۶/۲ درصد است. طول رودخانه اصلی ۵/۸۴ کیلومتر است که به علت شیب زیاد نیروی زیاد برای فرسایش و حمل مواد در اختیار دارد. بین بارندگی و دبی هیچ‌گونه رابطه‌ای وجود ندارد که عامل اصلی آن پراکندگی مکانی بارش در حوضه است و بارندگی ثبت شده در دو ایستگاه موجود نمی‌تواند نشان دهندهٔ بارندگی کل حوضه باشد. زمان تمرکز حوضه ۲۰/۶۵ ساعت است. علت اصلی زیاد بودن تمرکز - کشیدگی حوضه و نفوذپذیری بالای خاک‌های حوضه است. به همین دلیل بازوی بالاروندهٔ هیدروگراف واحد حوضه بسیار ملایم است.[نیازمند منبع]