پرش به محتوا

راهنما:پانویس‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پانویس‌ها در ویکی‌پدیا برای دو هدف طراحی شده‌اند. نخست، برای توضیح مواردی که به طور مستقیم اطلاعات آن‌ها خارج از بحث مقاله باشد. دوم، برای ارجاع به منابع قابل اعتماد و نقل قول‌هایی که به عنوان پشتیبان مقاله به کار می‌روند. به طور مثال در ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع، استفاده از پانویس یکی از چند راهیست که می‌توان برای نشان دادن نقل قول‌ها به کار برد.

پانویس‌ها

[ویرایش]

ویکی‌پدیا روش‌های گوناگونی برای ایجاد پانویس‌هایی دارد که توانایی پیوند دوجانبه را دارند، به طوری که با کلیک کردن بر روی شماره یا نشان مربوطه در متن مقاله توضیح مربوطه نمایش داده خواهد شد؛ و همینطور برعکس؛ بنابراین همانطور که در پایین بیان می‌شود، انواع گوناگون پانویس ممکن است که برای تمیز دادن پانویس‌ها از یادداشت‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. برای مثال مقالهٔ Jane Austen را بنگرید. در آن یادداشت‌ها در شکلی متفاوت از پانویس‌ها به کار رفته‌اند.

چگونگی استفاده

[ویرایش]
  1. نخست تگ‌های آغازین و پایان دهندهٔ <ref>...</ref> را به مکانی که می‌خواهید شماره در مقاله نمایش پیدا کند اضافه کنید؛ سپس متنی را که قرار است به عنوان یادداشت یا پانویس به کار رود، میان این دو تگ جای دهید.
  2. با استفاده از تگ {{پانویس}} در بخش یادداشت‌ها یا پانویس‌ها برای بیان راهنمای چیدمان بهره جویید-در این بخش فهرست یادداشت‌ها یا پانویس‌ها نمایش می‌یابد.

و در پایان یادداشت یا پانویس به صورتی که در انتهای این خط می‌آید نمایش می‌یابد.[۱]

پانویس‌ها: استفاده بیش از یک بار از یک منبع

[ویرایش]

می‌توانید همان منبع را بیش از یک بار در یک صفحه با استفاده از پانویس‌های نام‌دار به کار ببرید. نحو تعریف یک پانویس نام‌دار چنین است:

<ref name=name>content</ref>

برای فراخوانی پانویس نام‌دار:

<ref name=name/>

نام‌های پانویس‌ها و گروه‌ها باید از قوانین زیر پیروی کنند:

  • نام‌ها حساس به حروف کوچک و بزرگ هستند.
  • نام‌ها نمی‌توانند فقط از ارقام تشکیل شده‌باشد.
  • نام‌ها باید منحصر به فرد باشند — نمی‌توانید از نام مشابه برای تعریف گروه‌ها یا پانویس‌ها استفاده کنید.
  • گفتاوردها اختیاری هستند اگر فقط از نویسه‌های حروف A–Z، a–z، الف–ی ارقام 0–9 و ۰–۹ و نمادهای !$%&()*,-.:;<@[]^_`{|}~ تشکیل شده‌باشد.
  • گنجایش هر نویسه دیگر، از جمله فاصله، قرارگرفتن آن نام را میان علامت نقل قول (") لازم می‌کند.
  • علامت‌های نقل قول باید علامت‌های مستقیم صفحه کلید استاندارد (") باشد؛ گیومه یا دیگر علامت‌های نقل قول به عنوان بخشی از نام پانویس محسوب خواهد شد.
  • نام‌های قرارگرفته میان علامت نقل قول نمی‌توانند شامل علامت کوچک‌تر (<) یا علامت مستقیم نقل قول دوتایی (") باشند.
  • لطفاً نام‌ها را ساده و محدود به الفبای فارسی یا الفبای انگلیسی و ارقام نگه دارید.
  • (می‌توانید به طور اختیاری نام‌ها را ارائه کنید، حتی زمانی که به آن نام نیازی نیست).

پانویس‌ها: گروه‌های پیش‌تعریف‌شده

[ویرایش]

چندین گروه پیش‌تعریف‌شده وجود دارند که می‌توانند یک فهرست منابع سبک‌بندی‌شده داشته باشند. بطوریکه برچسب (یک کاراکتر بالانویسی‌شده در ۲ کروشه، مانند [1]) یک یادداشت توضیحی (en) یا استنادی (الگو:Aka پانویس، منبع) با برچسب نشانگر یادداشت موجود در متن اصلی و برچسب جلوی متن یادداشت در فهرست گروه مناسب مطابقت داشته و پیوند برقرار کند. ممکن است بیش از یکی این فهرست‌های گروه‌ها (en) در یادداشت‌ها، منابع، و دیگر بخش‌های پیشنهادی مشابه وجود داشته باشند.

این گروه‌های یادداشتی و استنادیِ پیش‌تعریف‌شده الگوهایی دارند که نشانه‌گذاری متن را آسانتر می‌کنند. این الگوها همچنین اجازه وارد کردن یک مرجع استاندارد را می‌دهند. به طوری که یک یادداشت توضیحی می‌تواند یک مرجع داشته باشد یا استنادها را جاسازی کند.

توجه: اگر متن یادداشت دارای نام مرجعی است که بیش از یک بار از آن استفاده شده است، برچسب‌ها هنوز هم با آن مطابقت پیدا می‌کنند. اما نویسه‌های الفبایی قابل کلیک (حروف کوچک بالانویسی‌شده مانند a b c) که نمایش یادداشت را فعال و غیرفعال می‌کنند[گنگ] در متن اصلی در کنار برچسب یادداشت با پیوند به مکان‌های متعدد نشانه‌گذار خود قرار خواهند گرفت. #پانویس‌ها: استفاده بیش از یک بار از یک منبع و #مسائل را ببینید.

استفاده از الگو بر پایه نوع گروه مرجع

[ویرایش]
نوع گروه نشانه‌گذار یا الگوی
نشانگر پانویس
الگوی فهرست مرجع برچسب‌های نمونه
به صورت پیش‌فرض، هیچکدام،
اما به صورت دلخواه، هرکدام
<ref>...</ref> {{reflist}} ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰
{{r}} (برای منابع جاسازی شده)
{{refn}} (برای منابع جاسازی شده)
lower-alpha
الف ب پ ت ث ج چ ح خ د
upper-alpha {{efn-ua}} {{notelist-ua}} A B C D E F G H I J
lower-roman {{efn-lr}} {{notelist-lr}} i ii iii iv v vi vii viii ix x
upper-roman {{efn-ur}} {{notelist-ur}} I II III IV V VI VII VIII IX X
lower-greek {{efn-lg}} {{notelist-lg}} α β γ δ ε ζ η θ ι κ
نکته نکته ۱ نکته ۲ نکته ۳
  • {{efn}} از |name= و |گروه= پشتیبانی می‌کند که همانند پارامترها در <ref> عمل می‌کنند (برای مثال، نمونه‌های سوم و چهارم در پایین را ببینید). مقادیر را در گفتاوردها محصور نکنید.
  • {{notelist}} از |عرض= و |پانویس‌ها= و |گروه= پشتیبانی می‌کند که همانند پارامترها در {{reflist}} عمل می‌کنند. مقادیر را در گفتاوردها محصور نکنید.

در این نمونه‌ها برچسب‌های پانویس بین نشانگر پانویس و فهرست منابع مطابقت دارند:

با برچسب‌های lower-alpha
نشانه‌گذاری نمایش
Lorem ipsum dolor sit amet.{{efn|Footnote 1}} Consectetur adipisicing elit.{{efn|Footnote 2}} Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.{{efn|Footnote 3}}

{{notelist}}

Lorem ipsum dolor sit amet.[الف] Consectetur adipisicing elit.[ب] Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.[پ]

  1. Footnote 1
  2. Footnote 2
  3. Footnote 3
با برچسب‌های lower-roman
نشانه‌گذاری نمایش
Lorem ipsum dolor sit amet.{{efn-lr|Footnote 1}} Consectetur adipisicing elit.{{efn-lr|Footnote 2}} Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.{{efn-lr|Footnote 3}}

{{notelist-lr}}

Lorem ipsum dolor sit amet.[i] Consectetur adipisicing elit.[ii] Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.[iii]

  1. Footnote 1
  2. Footnote 2
  3. Footnote 3
با منابع نامگذاری شده
نشانه‌گذاری نمایش
Lorem ipsum dolor sit amet.{{efn|name=fn1|Footnote 1}} Consectetur adipisicing elit.{{efn|Footnote 2}} Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.{{efn|name=fn1}}

{{notelist}}

Lorem ipsum dolor sit amet.[الف] Consectetur adipisicing elit.[ب] Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.[الف]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Footnote 1
  2. Footnote 2

نکته: برای منابع نامگذاری شده جزئیات را باید فقط یک بار اضافه کنید. برای هر استفاده بعد از نخستین بار فقط نیاز به استفاده دوباره از نام مرجع دارید. انجام این کار باعث نمی‌شود که نسخه بالانویس درون‌خطی، نام سفارشی را نشان دهد.

منابع نامگذاری شده را نیز می توان در فهرست یادداشت تعریف کرد
نشانه‌گذاری نمایش
Lorem ipsum dolor sit amet.{{efn|name=fn1}} Consectetur adipisicing elit.{{efn|name=fn2}} Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.{{efn|name=fn1}}

{{notelist|refs=
{{efn|name=fn1|Very long footnote 1}}
{{efn|name=fn2|Very long footnote 2}}
}}

Lorem ipsum dolor sit amet.[الف] Consectetur adipisicing elit.[ب] Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.[الف]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Very long footnote 1
  2. Very long footnote 2

نکته: با توجه به محدودیت نرم‌افزار مدیاویکی از پانویس‌های تعریف شده با فهرست که دارای منبع هستند خودداری کنید.

مسائل

[ویرایش]
  • چندین برچسب backlink همیشه به عنوان lower-alpha سبک‌بندی می‌شوند. این موضوع ممکن است هنگام استفاده از {{efn}} گیج‌کننده باشد. به توضیح ارائه شده در مقدمه این بخش در بالا مراجعه کنید.
  • ورودی‌های فهرست منابع، سبک اعشاری پیش‌فرض را نشان می‌دهند، اگر:
    • مقدار |گروه= در {{reflist}} یا <references /> دقیقا با مقادیر پیش‌تعریف‌شده مطابقت نداشته باشد؛ نیازی به استفاده از {{efn}} یا متغیر |گروه= نیست.
    • مقدار |گروه= در {{reflist}} یا <references /> با گفتاورد احاطه شده باشد; نیازی به استفاده از {{efn}} یا متغیر |گروه= نیست.
    • {{reflist}} با نشانه‌گذاری : تورفته باشد.
    • <references /> بجای {{reflist}} استفاده شده باشد.
  • نوشته‌های موجود در فهرست منابع بدون سبک‌بندی خواهند بود؛ اگر:
    • یک مرجع در {{navbox}} یا مقدار یکی از انواع آن گنجانده شده و سبک به صورت bodyclass=hlist تنظیم شده باشد. برای حل این مشکل، سبک را با listclass=hlist جایگزین کنید.
  • اگرچه نیازی به نامگذاری مشخص این پارامتر با |1= نیست. اما انجام آن صراحتا پیشنهاد می‌شود. زیرا اگر در متن ورودی، علامت مساوی = بکار رفته باشد و پارامتر، نامگذاری نشده باشد، الگو شکسته خواهد شد. (نمونه درست: {{efn|name=fn1|1=پانوشت بسیار طولانی، ۲+۲=۴}})

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. این یادداشت به منظور اینکه چگونه یادداشت مورد استفاده قرار می‌گیرد نوشته شده‌است.

پاورقی‌ها

[ویرایش]

برای نوشتن معادل کلمات یا قرار دادن پاورقی در مقالات می‌توان از روش زیر استفاده کرد.

نشانه‌گذاری نمایش
این یک متن آزمایش است<ref group="پاورقی">یک پانویس فرضی</ref>که دارای پانویس و پاورقی است.<ref>منبع مقاله</ref>

== پاورقی‌ها ==
<references group="پاورقی"/>

== منابع ==
{{پانویس}}

این یک متن آزمایش است[پاورقی ۱]که دارای پانویس و پاورقی است.[۱]

پاورقی‌ها
  1. یک پانویس فرضی
منابع
  1. منبع مقاله