دفینه (حقوق)
دفینه اصطلاحی فقهی حقوقی است که یک باب از اسباب تملک را در قانون مدنی به خود اختصاص داده‌است.
تعریف[ویرایش]
در قانون[ویرایش]
قانونگذار در ماده ۱۷۳ قانون مدنی دفینه را چنین تعریف می‌کند:[۱]
دفینه مالی است که در زمین یا بنایی دفن شده و بر حسب اتفاق و تصادف پیدا می‌شود.
اشکالات تعریف[ویرایش]
محمدجعفر جعفری لنگرودی دفینه را مال مدفون در زیر خاک یا هر موضع دیگری می‌داند چه کسی آن را مدفون کرده باشد چه نکرده باشد، بنابر این مرواید در شکم ماهی نیز دفینه محسوب می‌شود.[۲] ناصر کاتوزیان نیز قید «بر حسب اتفاق و تصادف» را از عناصر تعریف ندانسته و آن را فقط در تشخیص دفینه مؤثر می‌داند. به عنوان مثال مالی را که کارگر با حفاری کردن و به قصد یافتنِ آن پیدا کند، متعلق به یابنده (کارفرما نه کارگر) می‌باشد و حکم دفینه را دارد.[۳][۴]
منبع قانون[ویرایش]
نویسنده قانون مدنی، مواد باب دفینه را ضمن توجه به ماده ۷۱۶ قانون مدنی فرانسه، از فقه گرفته‌است.[۵]
منابع[ویرایش]
- ↑ «مرکز پژوهشها - قانون مدنی». rc.majlis.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۰۲.
- ↑ جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۷۸). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. ج. ۳. تهران: گنج دانش. ص. ۱۹۴۶.
- ↑ کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۳). قانون مدنی در نظم حقوق کنونی. ج. ۱. تهران: میزان. ص. ۱۷۱.
- ↑ بیات، فرهاد (۱۳۹۸). شرح جامع قانون مدنی. ج. ۱. تهران: انتشارات ارشد. ص. ۱۰۰.
- ↑ جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۸۷). مجموعه محشی قانون مدنی. ج. ۱. تهران: گنج دانش. ص. ۱۵۱.