خلیج فارس در موسیقی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مجموعه تک‌آهنگ‌های خلیج فارس به همهٔ تک آهنگ‌ها یا سلسله قطعه‌های موسیقی شامل سبک‌های موسیقی پاپ، راک، سنتی و کلاسیک، تیتراژ ،اصیل ایرانی اطلاق می‌شود که از سال ۱۳۶۰ در واکنش به جریان تحریف نام خلیج فارس، توسط جمعی از خوانندگان ایرانی و پارسی زبان خوانده شد که موضوع اصلی این قطعه‌ها خلیج فارس و موجودیت تاریخی آن است. از جمله خوانندگان این پویش هنری می‌توان از ابی در پاپ، رضا یزدانی در راک و همایون شجریان[۱] در سبک موسیقی سنتی یاد کرد. این پویش هنری که هر ساله به تعداد قطعه‌ها و خواننده‌های آن اضافه می‌شود نوعی واکنش هنری به موضوع یاد شده‌است. این قطعه‌ها را می‌توان نوعی سبک در حیطه هنر اعتراضی دانست که با وجود جنبه‌های سیاسی زمینه‌های ملی گرایانه و حماسی نیز دارد.[۲] از جمله تیتراژ‌های معروفی که با موضوع خلیج فارس خوانده شده، تیتراژ برنامه خندوانه با صدای هومن گامنو خواننده قطعهٔ معروف سوسن خانوم است.[۳] شعار غالب این آثار عموماً خلیج فارس است.

پوستر آهنگ خلیج ایرانی، محسن چاوشی و سینا حجازی

آثار برجسته[ویرایش]

ترانهٔ خلیج فارس[ویرایش]

«خلیج فارس»
ترانه ابی
تاریخ انتشار۱۹۹۰ میلادی
تاریخ ضبطاستودیویی
ژانرپاپ
زمان۴:۲۱
آهنگساز(ها)محمد شمس
ترانه‌سرا(ها)عادل حسنی

«خلیج فارس» یا «خلیج همیشگی فارس»، عنوان ترانه‌ای سیاسی و ملی‌گرایانه[۴] در اعتراض به دست‌برد در نام تاریخی «خلیج فارس» است. این اثر اولین بار توسط محمود علیقلی در آلبوم فصل ایثار (کامبیز روشن روان) در سال ۱۳۶۰ خوانده شده‌است.[۵] اما با نسخه ابی (ابراهیم حامدی) که برای اولین‌بار در شهر پاریس اجرا شد به شهرت رسید. شاعر ترانه خلیج فارس، عادل حسنی و آهنگ‌ساز و تنظیم‌کننده آن محمد شمس بوده‌است.

آلبوم سوئیت سمفونی خلیج فارس اثر شهرداد روحانی[ویرایش]

سوئیت سمفونی خلیج فارس
آلبوم زنده از
شهرداد روحانی و ارکستر سمفونیک لندن
ژانرکلاسیک ارکستر سمفونی
ناشرآوای باربد
تهیه‌کنندهبانک سامان

شهرداد روحانی در مصاحبه با همشهری در رابطه با این آلبوم و دربارهٔ دلیل انتخاب ارکستر سمفونیک لندن برای اجرای این اثر گفت: «من از روز اول اصرار داشتم که این سوئیت‌سمفونی در یک کشور مهم اروپایی ضبط شود، کدام کشور مهم‌تر از انگلستان و کدام ارکستر مهم‌تر از ارکستر سمفونیک لندن! می‌دانید که از لحاظ سیاسی کشور انگلستان نقش زیادی در خاورمیانه و تقسیم‌بندی‌های آن داشته، البته من نمی‌خواهم موضوع را سیاسی کنم اما به‌طور سمبلیک هم که شده من اصرار داشتم که این کار در این محل ضبط شود چون برای اینکه این کار در جاهای دیگری ضبط شود هم امکان زیادی وجود داشت. برای مثال در اتریش می‌توانستم آن را با یکی از بهترین ارکسترهای وین ضبط کنم، یا با ارکسترهای جاهای دیگر ضبط شود هم امکان زیادی وجود داشت.

برای مثال در اتریش می‌توانستم آن را با یکی از بهترین ارکسترهای وین ضبط کنم، یا با ارکسترهای درجه‌یک آمریکایی، ولی چرا تصمیم گرفتم آنجا را برای ضبط انتخاب کنم چون در خاورمیانه و حوزه خلیج‌فارس انگلیسی‌ها نقش مهمی داشتند. برای همین خواستیم اشاره کوچکی داشته باشیم. من پشت این کار منظوری دیدم، حالا اینکه به نتیجه برسد یا نرسد را نمی‌شود پیش‌بینی کرد. شما مجسم کنید گروه کُر انگلیسی که همه آن‌ها انگلیسی هستند، با زبان خودشان بارها تکرار می‌کنند «Persian Gulf» و جالب است برای شما بگویم زمانی که این کار را انجام می‌دادم لذت عجیبی می‌بردم چون با وجودی که ما آماده شده بودیم چندبار سعی کردیم این قطعه را ضبط و تمرین کنیم تا من این کلمات را بیشتر بشنوم. در حقیقت هدف این بود که با بالاترین کیفیتی که در دنیا امکان دارد این کار ضبط شود چون یک کار ملی است و به این خاطر می‌خواستم این کار به بهترین نحو ممکن انجام شود که خوشبختانه با پشتیبانی‌ای که صورت گرفت این اتفاق افتاد.»[۶]

آلبوم سمفونی خلیج فارس اثر سالار عقیلی[ویرایش]

سمفونی خلیج فارس
آلبوم زنده از
ژانرکلاسیک ارکستر سمفونی
مدتمرداد ۱۳۸۸
ناشرمؤسسه فرهنگی - هنری عصر توسعه دانش

پیش از انتشار این آلبوم این سمفونی به مناسبت روز ملی خلیج فارس و هم‌زمان با اولین همایش خلیج فارس اجرا شد و در آن قطعاتی همچون سرود دانش و خلیج فارس از ساخته‌های فرهاد فخرالدینی و ای ایران بر اساس اشعاری از احمدی جلالی، شفیعی کدکنی، علی غضنفری و گل گلاب، توسط ۵۰ نوازنده به رهبری فرهاد فخرالدینی اجرا شد.[۷]

تیتراژ برنامه خندوانه[ویرایش]

«خلیج فارس»
ترانه هومن گامنو
تاریخ انتشار۱۳۹۴ خورشیدی
تاریخ ضبطاستودیویی
ژانرپاپ
زمان۴:۲۱
ناشربرنامه خندوانه

هومن گامنو در این رابط در مصاحبه‌ای با سایت موسیقی ما گفته است: «مثل همه کارهایی که همیشه انجام می‌دادم. فقط چون میان‌برنامه‌ها تصویر دارند، این کارها را روی تصویر می‌سازیم. برخی از کارها هم در استودیو پخش و خوانده می‌شود که آن‌ها فرقی با کارهای دیگر خودم ندارد.»[۸]

فهرست ترانه‌ها[ویرایش]

موسیقی پاپ[۹][ویرایش]

عنوان خواننده(ها)
خلیج فارس عارف[۱۰]
خونه عارف
خلیج ایرانی محسن چاوشی و سینا حجازی[۱۱]
خلیج تا ابد فارس فرزاد فرزین[۱۲]
خلیج همیشگی فارس ابی [۱۳]
خلیج فارس رضا صادقی[۱۴]
خلیج فارس قاسم افشار
خلیج فارس محمود علیقلی
خلیج تا ابد ایرانی مهدی یغمایی
خلیج فارس ایمان سیاه پوشان
شناسنامهٔ من گوگوش و مهرداد[۱۵]
خلیج فارس(خندوانه) هومن گامنو [۱۶]
انرژی هسته‌ای امیر تتلو[۱۷]
سه شو سید جواد رضویان[۱۸]
خلیج فارس مانی رهنما[۱۹]
خلیج فارس حمید حامی
خلیج فارس علیرضا بیگ زاده
خلیج فارس روزبه نعمت‌اللهی
خلیج فارس بابک برهانی
تو همون خلیج فارسی علی مطلبی
خلیج فارس مهدی رستمی
خلیج فارس مصطفی نوروزی
سیراف آیینهٔ خلیج فارس محسن شریفیان
خلیج فارس محمد کلاهچی
خلیج فارس مجتبی دل زنده
خلیج فارس حجت درولی
خلیج فارس میثم فروهر
خلیج فارس مهدی خسروی
خلیج فارس فرهاد جواهرکلام
خلیج فارس غلامرضا صنعتگر
خلیج فارس محب فاضلی
خلیج فارس عبدالرضا بصیری

موسیقی سنتی و کلاسیک[ویرایش]

عنوان خواننده(ها) سبک
سمفونی خلیج فارس سالار عقیلی آلبوم-کلاسیک
تصنیف خلیج فارس همایون شجریان سنتی
سوئیت سمفونی خلیج فارس شهرداد روحانی و گروه کر لندن کلاسیک ارکستر سموفونی
خلیج فارس ایران مهران میر رستمی بندری

موسیقی راک[ویرایش]

عنوان خواننده سبک
خلیج فارس رضا یزدانی راک

موسیقی رپ[ویرایش]

عنوان خواننده(ها) سبک
خلیج فارس حصین رپ

منابع[ویرایش]

  1. سیرنا، آژانس خبری جنوب ایران، «تصنیف خلیج فارس-همایون شجریان بایگانی‌شده در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine»، (آخرین بازیابی 6 ژانویه 2016)
  2. مشارکت کنندگان ویکی‌پدیا، ویکی‌پدیای فارسی، «خلیج فارس (ترانه)»، (آخرین بازیابی 7 ژانویه 2016)
  3. موسیقی ما، «در اولین گفت‌وگوی رسمی خواننده و آهنگساز سری جدید برنامه «خندوانه» و خواننده بخش هیپ هاپ «سوسن خانم» هومن گامنو: گامنو در «خندوانه» همان گامنو است با همان سلیقه!» ،(آخرین بازیابی 7 ژانویه 2016)
  4. «بیوگرافی ابی». ebihamedi.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۷ فروردین ۱۳۹۱.
  5. http://www.youtube.com/watch?v=0ys6qxdmuv4
  6. همشهری آنلاین «شهرداد روحانی از کنسرت و اجرای سوئیت سمفونی خلیج فارس می‌گوید» (آخرین بازیابی 9 ژانویه 2016)
  7. موسیقی ما «سمفونی خلیج فارس» (آخرین بازیابی 9 ژانویه2016)
  8. موسیقی ما، مشارکت کنندگان ویکی‌پدیا، ویکی‌پدیای فارسی، «در اولین گفت‌وگوی رسمی خواننده و آهنگساز سری جدید برنامه «خندوانه» و خواننده بخش هیپ هاپ سوسن خانم»، (آخرین بازیابی 8 ژانویه 2016)
  9. سیرنا، آژانس خبری جنوب ایران «مجموعه آهنگ‌های خلیج فارس بایگانی‌شده در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine» (آخرین بازیابی 6 ژانویه 2016)
  10. «خلیج فارس، عارف». یوتیوب.
  11. «خلیج فارس، محسن چاوشی و سینا حجازی». آپارات.
  12. «خلیج تا ابد فارس ، فرزاد فرزین». آپارات.
  13. «خلیج همیشگی فارس ، ابی». یوتیوب.
  14. «خلیج_فارس با صدای رضا صادقی». آپارات.
  15. «شناسنامه من گوگوش و مهرداد». یوتیوب.
  16. «خلیج فارس همون گامنو (خندوانه)». آپارات.
  17. «انرژی هسته ای، تتلو». آپارات.
  18. «سه شو، جواد رضویان». آپارات. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۶.
  19. «مانی رهنما - خلیج فارس». موسیقی ما. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۶.