حمام بزرگ (موهنجودارو)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حمام بزرگ در سال 1926 حین حفاری های باستان شناسی پیدا شد.

حمام بزرگ یکی از شناخته شده ترین سازه‌ها در میان خرابه‌های تمدن هاراپا است که در موهنجودارو واقع در استان سند پاکستان کاوش شده‌است. [۱] [۲] [۳] شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهند حمام بزرگ در هزاره سوم قبل از میلاد، بلافاصله پس از ایجاد تپۀ «قلعه» که روی آن قرار دارد، ساخته شده‌است.

ویژگی‌ها[ویرایش]

حمام بزرگ موهنجو-دارو به عنوان «قدیمی‌ترین مخزن آب عمومی جهان باستان» شناخته می‌شود. [۴] اندازه آن تقریباً دوازده در هفت متر، با حداکثر عمق دویست و چهل سانتی‌متر است. [۵] دو راه پله عریض، یکی از شمال و دیگری از جنوب، راه ورود به سازه بوده‌اند. [۶] یک تاقچۀ صد و چهل سانتی‌متری که تمام امتداد حمام را در بر‌ می‌گیرد، زیر این پله‌ها قراردارد. کف شیب دار به یک خروجی کوچک در گوشۀ جنوب غربی مخزن منتهی می‌شود که زهکشی قوس دار را به هم متصل می کند و آب مصرف‌شده را به خارج از حمام هدایت می‌کند. [۷]

کف آب‌انبار به دلیل آجرهای ظریفی که دقیق در جای خود چیده شده‌‍بودند و لبه‌هایشان گچ گرفته شده‌بودند ضد آب بود. دیوارهای جانبی نیز به روشی مشابه ساخته شده‌بودند. برای آب‌بندی بیشتر مخزن، یک لایه قیر ضخیم (قیر ضد آب) در کناره‌های آب‌انبار و احتمالاً روی زمین کشیده‌ شده‌بود. ستون‌های آجری در لبه‌های شرقی، شمالی و جنوبی کشف شده‌اند. ستون‌های حفظ شده دارای لبه‌های پلکانی بودند که احتمالاً صفحه‌های چوبی یا قاب‌های پنجره را در خود جای می‌دادند. دو در بزرگ از سمت جنوب به داخل مجموعه راه دارند. راه‌های دیگر از سمت شمال و شرق بوده‌اند. مجموعه‌ای از اتاق‌ها در امتداد لبۀ شرقی ساختمان قرار داشتند و در یک اتاق چاهی وجود داشت که احتمالاً مقداری از آب مورد نیاز برای پر کردن مخزن را تامین می‌کرد. آب باران نیز احتمالاً برای این منظور جمع آوری می‌شد، اما هیچ زهکشی ورودی پیدا نشده‌است. حمام ممکن است دارای یک حوض دراز برای حمام با آجرهای ضدآب بوده‌باشد. [۸]

"بیشتر محققین متفق‌القول‌اند که این آب‌انبار برای اعمال مذهبی خاص کاربرد داشته‌است که در آن از آب برای تصفیه و تجدید سلامتی استحمام‌کنندگان استفاده می‌شده‌است. این نشان‌دهندۀ اهمیتی است که از زمان ها بسیار قدیم به حمام کردن تشریفاتی در آب‌انبارهای مقدس، استخرها و رودخانه ها داده شده‌است." جی ام کنویر [۸]

انجمن روحانیون[ویرایش]

ساختمان بزرگی آن سوی خیابانی که حمام بزرگ در آن قراردارد، با چندین اتاق و سه ایوان و دو راه پله به پشت بام و یک طبقۀ بالایی وجود داشته‌است. با توجه به وسعت و نزدیکی به حمام بزرگ، این بنا موقتاً به عنوان خانۀ روحانیون نامیده و به عنوان «انجمن روحانیون» مشخص شده‌است. [۹]

عکس‌ها[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "SD Area". Ancient India. British Museum. Archived from the original on 3 July 2018.
  2. "Great Bath." Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 9 June 2010.
  3. Tikkanen, Amy (26 January 2018). "Great Bath". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 3 July 2018.
  4. Kenoyer, slide 8 of 90.
  5. Kenoyer, slide 24 of 103.
  6. Kenoyer, slide 25 of 103.
  7. Kenoyer, slides 29-32 of 103, outlet and corbelled drain.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Kenoyer, slide 8 of 90.
  9. {{cite book}}: Empty citation (help)

کتابشناسی[ویرایش]

  • Kenoyer, Jonathan Mark. Two sets of indexed images: Mohenjo-daro!, 103 slides. See "Great Bath, SD Area", slides 23-32; and Around the Indus in 90 Slides, introduction and slides 8-9 & 12. 1995–2022. Accessed 2 July 2012, re-accessed 11 July 2022.