جنگ گجستان

جنگ گجستان در پی اعمال قوانین اصلاحات ارضی و خلع سلاح عشایر توسط حکومت پهلوی و نارضایتی خان‌ها ایلات بویراحمدی صورت گرفت، به‌دنبال این قانون خان‌ها و کلانتران که املاک و اراضی وسیعی در اختیار داشتند مجبور می‌شدند قسمت زیادی از این اراضی را مابین مردم تقسیم کنند و برای افراد و مردم عادی قانون خوبی محسوب می‌شد زیرا که زمین کشاورزی برای امرار و معاش زندگی به صورت رایگان نصیبشان می‌گشت. در آن زمان حکومت پهلوی درگیر نزاع و کشمکش‌های سیاسی بود، از جمله تشدید اختلافات روحانیون در همان برهه از زمان، محمدرضاشاه در مراسم افتتاح بنای یادبود مهندس ملک عابدی در شیراز سخنرانی و به خلع سلاح عشایر تأکید کرد، که باعث مخالفت و خشم خان‌ها گردید؛ و سرانجام با فشار نظامیان بر عشایر جرقه رویارویی‌های عشایر و نظامیان در کوهمره سرخی به رهبری حبیب‌الله خان شهبازی زده شد، در همین گیرودار ها، تعدادی از خان‌ها من جمله عبداله خان و ناصرخان بویر احمدی در تهران حضور داشته و بر اوضاع و احوال نابه سامان کشور آگاه می‌شوند و درحالی که قرارداد قانون اصلاحات ارضی را امضا کرده بودند، به بویراحمد شتافتند و با خبر رسانی جاسوسان پهلوی مبنی بر اینکه جلسات متعدد مشکوکی در بویراحمد صورت می‌پذیرد و احتمال مخالفت خان‌ها با قانون اصلاحات ارضی و خلع صلاح عشایر خبر دادند؛ و همین اوضاع را تشدید نمود و با بمباران هوایی مناطق و منازل خان‌ها را مورد هدف و التیماتوم قرار دادند. اما عبداله خان و ناصرخان کار خودشان را کرده بودند و رضایت تعدادی از کدخدایان را برای درگیری و رویارویی با نظامیان شاهنشاهی گرفته بودند، و با یورش به ژاندارمری روستای توت نده (بویراحمد) و جمع‌آوری اسلحه به حکومت اعلام جنگ نمودند، پس از این درگیری بمباران هوایی تشدید یافت و مجال به جنگجویان بویراحمدی داده نشد و عده ای عقب‌نشینی کردند و عبداله خان و ناصرخان مجبور به تغییر مکان شدند و به مناطقی از استان فارس رفتند و بعد از مدتی خان‌ها و سران بویراحمدی، جنگجویانی را که قریب به سه هزار نفر بودند در کوه‌های صعب‌العبور گجستان که جزو استان فارس محسوب می‌شد هدایت کردند، و این چنین شد که درگیری تاریخی جنگ گجستان به رهبری عبداله خان بویر احمدی، ناصرخان بویراحمدی و به فرماندهی ملاغلامحسین سیاهپور که کدخدای یکی از طوایف بویراحمد بود صورت گرفت؛ که در واقع خود جنگ با شکست نظامیان صورت پذیرفت و تعداد زیادی از نظامیان کشته و خلع سلاح شدند، اما با شروع بمباران هوایی در مناطق بویراحمدی نشین جنگجویان را زمین گیر کردند، حکومت با تشخیص بر شکست ادامه جنگ، تصمیم بر جنگ نرم گرفتند که در نتیجه آن عده ای از کدخدایان به ادامه دادن جنگ مخالفت کردند و نتیجه نهایی جنگ با کشته شدن عبداله خان در بستر خواب به دست نوکرش و تسلیم و اعدام شدن خان‌ها از جمله ناصرخان و خدا کرم خان و حسینقلی خان و جعفرقلی خان و فرماندهان شکست علنی صورت پذیرفت و در نتیجه هر دو قانون یعنی اصلاحات ارضی و خلع سلاح عشایر انجام گردید.