توپ (جنگ‌افزار)

نمونهٔ توپی که در بین سال‌های ۱۴۸۰ تا ۱۵۰۰ میلادی برای محافظت از بیت‌المقدس به کار گرفته شده‌است.

دهانهٔ یک توپ قدیمی در قلعهٔ فلک‌الافلاک خرم‌آباد

ناو جنگی نیروی دریایی آمریکا در حال شلیک توپ

به تفنگ‌های با توانِ آتش بالا، توپ می‌گویند.

انواع و نام توپ

توپ‌های سرپُر (توپ‌هایی که انتهای آن‌ها بسته بود و ابتدا مواد منفجره و سپس گلوله در آن‌ها قرار می‌گرفت) در زبان فارسی در آغاز «توپ» نام گرفتند. البته توپ کلمه‌ای ترکی است. با پیشرفت فناوری توپ‌های سرپُر جای خود را به تفنگ که گلوله به همراه مواد منفجره از انتها وارد لولهٔ سلاح می‌شود، دادند. با این حال، در زبان فارسی واژهٔ توپ کماکان برای توصیف تفنگ‌های با توان آتش بالاتر باقی ماند و تفنگ‌های با توان آتش پایین‌تر تفنگ نامیده شدند.

با این همه، توپ‌های سرپُر هنوز هم در بسیاری از ارتش‌های جهان به کار برده می‌شود که در زبان فارسی آن را خمپاره‌انداز می‌نامند.

کاربرد امروزی این واژگان

• توپ (به انگلیسی: gun): سلاحی با توانایی اجرای آتش به‌صورت مستقیم، کشیده، و قائم است.
• تفنگ (به انگلیسی: rifle): سلاحی که فقط به‌صورت مستقیم تیراندازی می‌کند.
• خمپاره‌انداز (به انگلیسی: mortar): سلاحی که به‌صورت قائم تیراندازی می‌کند

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Cannon». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۶ فوریهٔ ۲۰۰۸.