تفسیر بلاغ مبین

نام :تفسیر بلاغ مبین

تفسیر بلاغ مبین از تفاسیر شیعی قرآن به زبان فارسی اثر سید مهدی طباطبایی( غروی) است که بر اساس روش تفسیری قرآن به قرآن تالیف شده

درباره کتاب

این تفسیر بر پایه روش و شیوه تفسیری مفسرانی چون عبد الله جوادی آملی و محمد حسین طباطبایی بر مبنای تفسیر آیه به آیه قرآن کریم پی ریزی شده. مفسر در این کتاب سوره های مختلف را جداگانه در یک جلد تفسیر نموده که جمعا تفسیر بلاغ مبین پس از اتمام نوشتار به صد جلد می رسد. نویسنده ابتداً به بیان آیات مرتبط و سپس در بخش تفسیر به بیان ساختار کلی و در بخش نکت و اشارات به بیان تخصصی تر پرداخته است. استفاده از علوم فلسفی و کلامی، حدیث، علوم قرآن، فقه، اصول، ادبیات عرب و اجتهاد در دیگر نظرات تفسیری و علم اشتقاق از اهم روش نوشتاری مولف در کتاب می باشد.

آراء و شیوه تفسیری نویسنده

وی در تفسیر آیات ابتداً در بخش تفسیر مختصر به بیان مضمون، دلالت،مصداق و مفهوم آیات و سپس به نظرات مفسران شیعه و اهل سنت پرداخته است که غالبا در رد و نقد آنان بر آمده.

وی در ذکر آیات توجه خاصی به سنت داشته و در بیانات خویش جهت اثبات نظرات تفسیری خود به آنان استناد نموده است و بر این باور است که ذوق شخصی و مبانی مغالطه آمیز فکری مفسر در تفسیر غلط انداز است چراکه ذائقه انسان از مغالطه در امان نبوده و باید در طول آن مبنای عقل سلیم و نقل با هم مورد توجه باشد‌.

مبنای تفسیر عرفانی از دیگر راه های نوشتار کتاب است هرچند نویسنده بدان تصریح ننموده است ولی با بررسی ارجاعات و منقولاتی از کتاب های چون فتوحات مکیه ، شرح فصوص الحکم قیصری پیداست.

او همچنان به تاثیر علم فلسفه من باب تفسیر قرآن تصریح نموده و در بیان فلسفه ارسال انبیاء در ادیان توحیدی و ضرورت آن به قاعده فلسفی امکان اشرف و امکان اخس ارسوط و حکمت های متعالیه استناد نموده و آن را مطابق با شرعیات و روایات کتاب حجه کتاب اصول کافی در نظر داشته است.

دیگر نظرات او چنین است:

وی معتقد است که اهل سنت با توجه به آیه هجدهم سوره فتح دست به تطهیر دامن تمام صحابه زده اند که با چند استدلال در نقد آن برآمده است.

همچنین وی به تبعیت از فلاسفه و متکلمین شیعی درباره ازدیاد ایمان بر ابوحنیفه و امام الحرمین جوینی اشکالاتی وارد نموده و بقای ایمان بر اساس تجدد امثال را سخنی بیهوده و غیر صحیح می داند؛ وی بر اساس روایات فریقین بر این باور است که ایمان به معرفت جازم خلاصه نشده و اذعان لسانی و ایمان فعلی نیز از شرایط وارد آن است که برای اثبات نظر خویش به آیات قرآن استناد نموده.

از دیگر خصوصیات این تفسیر توجه نویسنده به نظرات فخر رازی و بیان استدلال در نقد آن می باشد.