پرش به محتوا

اسپان باند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

منسوجات نبافته یا Spunbond بخش مهمی از صنعت پارچه های نبافته هستند که به دلیل کاربردهای همه کاره و فرآیند تولید منحصر به فرد خود شناخته شده اند. این پارچه ها به دلیل خواص عالی مانند دوام، استحکام و مقرون به صرفه بودن، به طور گسترده در صنایع مختلف از جمله پزشکی، بهداشتی، کشاورزی و حتی ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند.[۱]

فرایند ساخت پارچه های اسپان باند

[ویرایش]

فرآیند اسپان باند شامل اکسترود کردن پلیمرهای ترموپلاستیک به رشته‌های پیوسته می‌شود که سپس در یک ساختار شبکه‌ای قرار گرفته و به هم متصل می‌شوند. مراحل اولیه در فرآیند تولید اسپان باند عبارتند از:

1. ذوب و اکستروژن پلیمر

پلیمرهای ترموپلاستیک مانند پلی پروپیلن، پلی استر یا پلی اتیلن ذوب شده و از طریق یک اسپینر اکسترود می شوند تا رشته های پیوسته را تشکیل دهند.

2. طراحی فیلامنت

رشته های اکسترود شده از طریق هوا یا فرآیند کشش مکانیکی به قطر مورد نظر کشیده و نازک می شوند که مولکول های پلیمر را تراز می کند و استحکام رشته ها را افزایش می دهد.

3. تشکیل وب

رشته های کشیده شده بر روی یک تسمه نقاله متحرک به صورت تصادفی یا طرح دار قرار می گیرند تا یک تار تشکیل شود. این مرحله را می توان برای تأثیرگذاری بر یکنواختی و خواص پارچه نهایی کنترل کرد.

4. باندینگ

سپس وب از طریق روش هایی مانند پیوند حرارتی، پیوند شیمیایی، یا اتصال مکانیکی (مانند پانچ با سوزن) در معرض پیوند قرار می گیرد. پیوند حرارتی رایج‌ترین روشی است که در آن تار از غلتک‌های گرم شده عبور داده می‌شود تا رشته‌ها در نقاط متقاطع خود ذوب شوند.

5. تکمیل

سپس پارچه چسبانده شده مطابق با الزامات خاص تکمیل می شود، که ممکن است شامل درمان هایی برای نرمی، آب گریزی، آب دوستی یا سایر خواص دلخواه باشد.

مواد استفاده شده در پارچه های اسپان باند

[ویرایش]

رایج ترین پلیمرهای مورد استفاده برای منسوجات بی بافت اسپان باند عبارتند از:

پلی پروپیلن (PP): به دلیل تعادل استحکام، دوام و مقرون به صرفه بودن مطلوب است.

پلی استر (PET): به دلیل استحکام کششی بالا و مقاومت در برابر عوامل محیطی شناخته شده است.

پلی اتیلن (PE): خاصیت بازدارندگی عالی دارد و اغلب در ترکیب با سایر پلیمرها برای کاربردهای خاص استفاده می شود.[۲]

خواص پارچه های نبافته اسپان باند:

[ویرایش]

منسوجات نبافته Spunbond چندین ویژگی منحصر به فرد دارند که باعث اقبال زیاد به استفاده از آن ها می شود. اولین و شاید مهمترین آن ها جذب آب فوق‌العاده زیاد این جنس پارچه است. پارچه های اسپان باند تا چند برابر نسبت وزن خود امکان جذب آب و رطوبت را دارند. ویژگی مثبت دیگر این الیاف، نسبت اسحتکام به وزن بالای آنهاست. این پارچه ها اگرچه سبک و نازک هستند اما استحکام و دوام خوبی در برابر کشش دارند و برای همین از آن ها برای ساخت ساک دستی پارچه ای استفاده می شود.

از دیگر مزایا و خواص این نوع پارچه ها می توان به تنوع تولید آن ها در رنگ ها، طرح ها و ضخامت های مختلف اشاره کرد که باعث می شود طیف کاربری بسیار گسترده تری پیدا کنند. همچنین پارچه های اسپان باند نانو آنتی باکتریال با خاصیت ضد میکروبی که دارند در صنایع بهداشتی و پزشکی بسیار کاربردی هستند.

ملاحظات زیست محیطی

[ویرایش]

اثرات زیست محیطی منسوجات نبافته spunbond یک منطقه نگرانی رو به رشد است. تلاش‌هایی برای توسعه جایگزین‌های پایدار و روش‌های بازیافت در حال انجام است:

- پلیمرهای زیست تخریب پذیر: تحقیقات برای استفاده از پلیمرهای زیست تخریب پذیر مانند پلی لاکتیک اسید (PLA) برای تولید منسوجات نبافته spunbond ادامه دارد.

- بازیافت: پیشرفت در فن آوری های بازیافت امکان استفاده مجدد از منسوجات غیر بافته اسپان باند، کاهش ضایعات و حفظ منابع را فراهم می کند.

نتیجه

[ویرایش]

منسوجات نبافته Spunbond بخش مهمی از صنعت نساجی مدرن هستند که ترکیبی از استحکام، تطبیق پذیری و مقرون به صرفه بودن را ارائه می دهند. طیف گسترده ای از کاربردهای آنها، از محصولات پزشکی گرفته تا قطعات خودرو، اهمیت آنها را برجسته می کند. همانطور که صنعت پیشرفت می کند، نوآوری ها در مواد و فرآیندهای ساخت به افزایش خواص و پایداری منسوجات نبافته اسپان باند ادامه می دهند و نیازهای در حال تحول بخش های مختلف را برآورده می کنند.

  1. «Nonwovens Industry». www.nonwovens-industry.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۸.
  2. "Product Development for Fibres, Nonwovens & Advanced Materials". NIRI (به انگلیسی). 2024-07-18. Retrieved 2024-07-28.